Haccda Niyâbet (vekaleten Bedel Hac) Ile Ilgili Hadisler
Yetim
HACCDA NİYÂBET
İbnu Abbas (radıyAllahu anhümâ) anlatıyor: Fadl İbnu Abbas (radıyAllahu anhümâ), Resûlullah (aleyhisselâtu vesselâm)’ın terkisinde idi. Hasâma’dan bir kadın birşeyler sormak istiyordu. Fadl, kadına, kadın da Fadl’a bakmaya başladı. Resûlullah (aleyhisselâtu vesselâm) eliyle Fadl’ın başını öbür istikamete çevirdi. Kadın:
Ey Allah’ın Resûlü, Allah’ın kullarına yazdığı hacc farîzası yaşlı ve ihtiyar babama ulaştı. Ancak o, bineğin üzerinde durabilecek halde bile değil. Ben ona bedel hacc yapabilir miyim? dedi. Resûlullah (aleyhisselâtu vesselâm):
Evet! dedi. Bu hadise, Vedâ Haccı’nda cereyan etti. [Buharî, Hacc 1, Cezâu’s-Sayd 23, 24, İsti’zân 2; Müslim, Hacc 407, 408, (1335, 1335); Muvatta, Hacc 97, (1, 359); Tirmizî, Hacc 85, (928); Ebu Dâvud, Menâsik 26, (1809); Nesâî, Hacc 9, 11, 12, (5, 117, 118)]
İbnu Abbas (radıyAllahu anhümâ) anlatıyor:
Bir adam Resûlullah (aleyhisselâtu vesselâm)’a gelerek:
Kızkardeşim haccetmeye nezretti. Ancak bunu îfâ etmeden öldü, (ne yapmak gerekmektedir?) diye sordu. Resûlullah (aleyhisselâtu vesselâm):
Üzerinde başka borcu var mıydı, sen bunu ödeyiverdin mi? buyurdu. Adam:
Evet! deyince:
Öyleyse Allah’a olan borcunu da ödeyiver. O, (celle şânuhû) borç ödenmeye daha layıktır dedi. [Buharî, Eymân 30, Cezâu’s-Sayd 22, İtisâm 12; Nesâî, Hacc 7, 8, (5, 116); Müslim, Nezr 1, (1638)]
Yine İbnu Abbas (radıyAllahu anhümâ)’tan rivayet edildiğine göre: Resûlullah (aleyhisselâtu vesselâm), bir adamın:
Şübrüme adına Lebbeyk! dediğini işitir.
Şübrüme de kim? diye sorar. Adam:
Bir kardeşim veya bir yakınım! diye cevap verir. Resûlullah (aleyhisselâtu vesselâm):
Sen kendi hesabına hacc yapmış mısın? diye sorar. Hayır! cevabını alınca:
Öyleyse önce kendi adına hacc yap, sonra Şübrüme adına yaparsın! der. [Ebu Dâvud, Menâsik 26, (1811); İbnu Mâce, Menâsik 9, (2903)]
Cevap: Haccda Niyâbet (vekaleten Bedel Hac) Ile Ilgili Hadisler
mümin
Dört mezhebe göre hac vekaleti caizdir.