İlham nedir?
YaBaNCı
İlhâm, Allah’ın doğrudan veya melek aracılığıyla iyilik telkin eden bilgileri insanın kalbine ulaştırması, feyz yoluyla kalbe gelen özel bir anlam ve bilgi, kalbe konulan iyilik hissi, hayır duygusu demektir. Bir âyette, Allah’ın insan benliğine hem takvâyı hem de fücuru (kötülük duygusunu) ilham ettiği belirtilmektedir (Şems, 91/8). İnsan kalbine bazı bilgilerin ilham edilmesi mümkün olmakla birlikte bunlar genel geçerliliği bulunan kesin bilgi kaynağı teşkil etmez ve dîni konularda delil olarak kullanılamaz. Zira ilhama dayalı bilgiler kontrolü mümkün olmayan sübjektif bir nitelik taşır.
Cevap: İlham nedir?
Hoca
İLHAM NEDİR?
Sözlükte "yutturmak" anlamına gelen ilhâm, terim olarak, Allah’ın doğrudan veya melek aracılığıyla iyilik telkin eden bilgileri insanın kalbine ulaştırması, feyz yoluyla kalbe gelen özel bir anlam ve bilgi, kalbe konulan iyilik hissi, hayır duygusu demektir. İlhamın kaynağı Allah veya melektir. Veliler, ilhamı Peygamberlere vahiy getiren meleğin aldığı kaynaktan alırlar. İlham, bilgi kaynaklarını kullanmadan insanın zihninde (kalbinde) âniden ortaya çıkar. Bir âyette, Allah’ın insan benliğine hem takvâyı hem de fücuru ilham ettiği belirtilmektedir (Şems, 91/8). Hz. Musa’nın annesine yapılan vahyin doğrudan Allah tarafından kalbine ulaştırılan ilham anlamına geldiği genellikle müfessirlerce kabul görmüştür. Hz. Peygamber, Allah’ın kendisine ilham ettiği övgülerle O’na hamdettiğini açıklamış (Buhârî, Tevhîd, 36), bir sahabiye "Allah’ım! Bana gerçeği bulma yeteneğini ilham et" şeklinde dua etmesini öğretmiş (Tirmizî, Deavat, 69), "Sizden önceki ümmetler içinde ilham olunan kimseler vardı. Eğer ümmetimin arasında böyle birisi varsa o Ömer’dir" buyurmuştur (Buhârî, Enbiyâ, 54). İnsan kalbine bazı bilgilerin ilham edilmesi mümkün olmakla birlikte bunlar genel geçerliliği bulunan kesin bilgi kaynağı teşkil etmez ve dini konularda delil olarak kullanılamaz. Zira ilhama dayalı bilgiler kontrolü mümkün olmayan sübjektif bir nitelik taşır. (M.C.)
Cevap: İlham nedir?
Hoca
İlham nedir? İlham hakkında bilgi
Soru:
İlham nedir?
Cevap:
İlham Allah’ın kulunun kalbine fısıldamasıdır. Yüce Allah Kur’an-ı Kerimde Rabbimin sözlerini yazmak için bütün denizler mürekkep olsa, tüm ağaçlar da kalem olsa ona bir misli deniz daha ilave edilse o denizler biter, rabbimin sözleri bitmez buyurur. (Kehf Suresi, 18:109)
Kelam-ı Ezeli, Allah’ın bir sıfatı olup ilim, kudret ve diğer sıfatlar gibi sonsuzdur ve hadsizdir. (Lem’alar, 2005, 619) Yalnız ferman-ı ilâhi olan mukaddes kitaplar ile sınırlı değildir. Böyle olsaydı yukarıdaki ayet anlamsız olurdu. Gerçekte Bütün melâikelere ve insanlara, hatta hayvanlara gelen umum ilhamlar, bir nevi kelâm-ı ilâhîdir. Bu kelamın kelimâtı ayette ifade edildiği gibi hadsizdir, yazmakla bitmez. (Lem’alar, 622)
Kur’an-ı Kerim, kelam-ı ilâhiyi Vahy olarak ifade eder. Bu mutlak bir ifadedir. Bütün tekellümât-ı ilâhiyi kapsar. Biz size Arapça bir kur’an vahyettik (Şura, 42:7) ayetinde peygambere vahyedilen ferman-ı ilâhi olan Kur’an-ı Kerim kastedilirken Zekeriya’nın (as) Mihrapta sabah-aksam Allah’ı tespih edin diye kavmine vahyetti (Meryem, 19:11) ayetinde işaret etti anlamı vardır. İnsanlar ve cinler birbirlerine aldatmak için yaldızlı sözler vayhederler (En’am, 6:112) ayetinde fısıldamak ve gizlice söylemek anlamları vardır. Biz Musa’nın annesine vahyettik (Tâhâ, 20:38) ayetinde ise İlham ettik anlamı vardır. Çünkü Musa’nın annesi peygamber olmadığı için elbette peygamber vahyi anlaşılamaz. Biz havarilere İsa’ya iman edin diye vahyettik (Mâide, 5:111) ayetinde de ilham söz konusudur. Zira onlara İsa’ya (as) gelen vahiy geldi denemez. Allah arıya vahyetti (Nahl Suresi, 16:68) ayetinde de inkarla veya yanlışlıkla Sevk-i tabii denen Sevk-i İlâhi murattır. Zira arı elbette bildiğimiz vahye mazhar olamaz. Bu hayvanat ilhamına ve Allah’ın hayvanatı nasıl sevk-u idare ettiğine delildir.
Genel olarak, peygamberlere Allah’ın konuşmalarına vahiy denirken, diğer varlıklara Allah’ın konuşmasına ilham denir. Vahyin de mertebeleri vardır. Peygamberlere gelen vahyin ekseri melek vasıtası ile olup Ferman-ı ilâhiyi tebliğ amaçlıdır. Bunlar kanun şeklindeki fermanları olup yüce Allah’ın Rububiyet ve Ulûhiyetinin gereğidir. Bunlara peygamberler sadece mübelliğdirler. Bunun bir alt mertebesi vardır ki buna Peygamber ilhamı denir. Bunlar ferman değillerdir. Yüce Allah’ın nebisine Ferman-ı ilâhiyi açıklama babından sözleridir. Bunlar Kutsi Hadis veya doğrudan Hadis olarak ifade edilirler. O peygamber kendi hevasından konuşmaz. Onun bütün sözleri Allah’ın kendisine vahyidir (Necm, 53:14) ayeti bunu ifade eder. Bunlara peygamber ilhamı da denmektedir.
Diğer mahlûkata Allah’ın konuşmaları ise hususidir. Şayet bu evliyaya ait ise buna Evliya ilhamı denir. Madem kul bütün günahlardan sakınarak kalbini ve gönlünü temizleyerek doğrudan Allah’a yönelmiştir. Elbette Allah ona doğru yolu gösterecektir. Bu ise asla aldatmaz ve yanlışa yöneltmez bir ilhamdır. Kişi böylece doğruyu bulur. Felsefede bunu inkâr edemeyerek buna Sezgi demektedir. Yüce Allah Bizim uğrumuza mücadele edenlere biz yolarımızı gösteririz. (Ankebut, 29:49) buyurmaktadır. Tabii ki Allah’a yönelerek Allah’tan yardım isteyenlere Allah yardım edecek ve ona doğru olanı ilham edecektir. Şayet bu ilham Allah’ın fermanına uygun ve onu açıklayacak ve anlaşılmayan yönleri akıllara ve kalplere kabul ettirecek şekilde olsa elbette bu asla aldatmaz ve tamamen doğruyu gösteren bir ilham olur. Buna Sünuhât da denmektedir. Risale-i Nurlar Kur’ana ve imana en şiddetli bir şekilde itirazın olduğu bir dönemde akılları ve kalpleri ikna edecek ve hiçbir kimsenin itiraz edemeyeceği tarzda iman ve Kur’an hakikatlerini izah eden bir ilham sonucu yazılmış ve yazdırılmış eserlerdir.
Hatta şairlere ve ilim adamlarına gayretleri ve çalışmaları sonucu aciz kaldıkları dönemde kalplerine gelen ve çıkış yolu gösteren ilhamlar vardır ki bunlar hep Allah’ın yardımı ve ilhamı iledir. Bunu her ilim ve sanat adamında görmek mümkündür.
Yüce Allah’ın hayvanlara ve diğer varlıklara Sevk-u idare etmek, hastalıklarına deva bulmalarına yardımcı olmak ve gidecekleri yollarını gösterecek, düşmanlarından koruyacak yolları göstermesi vardır ki buna tabiatçılar Sevk-i Tabii İçgüdü diyerek bir sırlılık ve esrar perdesi veriyorlar. Tamamen ilham-ı ilahi ile sevk-i ilâhidir. Allah’ı inkâr edenler ne desinler? Elbet tabiat sevk ediyor diye saçmalayacaklar. Hâlbuki tabiat yaratılan şeylerdir. Yaratıcı ise ancak Allah’tır.
kaynak fikirbahçesi
Cevap: İlham nedir?
Kayıtsız Üye
İlham, insanın içindeki duygu demektir.
ilham nedir, ilham ne demek, ilham ne demektir