İman Artar ve Eksilir
ehli-sunnet
İmam-ı Azam (H. 80-150) bir hadise ile ilgili olarak fetva verdikleri zaman, Bu Numan bin Sabit’in (İmam-ı Azam) reyidir. Çıkarabildiğimiz reylerin en güzeli budur. Kim bundan daha güzelini ileri sürerse, doğruya daha yakın olan odur. derdi.
İman Artar ve Eksilir
Selefin dediği gibi iman; taatlerle artar ve günahlarla eksilir. Allah Teala: Onlara ayetleri okunduğu zaman imanları artar (Enfal 2) buyurmuştur. Yine şöyle buyurur: İman edenlerin ise imanları artar (Tevbe 124) O, müminlerin kalplerine imanlarına iman katmaları için sekinet indirendir (Feth 4)
Ali b. Ebi Talib radıyAllahu anh dedi ki: İman kalpte beyaz bir nokta olarak başlar, iman arttıkça beyazlık da artar. Öyle ki kalp tamamen beyaz olur. Nifak da kalpte siyah bir nokta olarak başlar Nifak arttıkça siyahlık da artar. Ta ki kalp tamamen siyah olur.(Ebu Bekir b. Ebi Şeybe el-İman (s.9)
Tahavi şarihi şöyle der: Bu anlamda sahabe sözleri çoktur. Bunlardan biri de Ebud-Derda radıyAllahu anh’ın şu sözüdür: Kişinin zaman zaman imanını gözden geçirmesi, ondan neyin eksildiğine bakması fıkhındandır. Yine imanının artmakta mı yoksa eksilmekte mi olduğunu bilmesi de kulun fıkhındandır.
Ömer -RadıyAllahu anh- arkadaşlarına: Gelin, imanımızı arttıralım der ve bunun üzerine aziz ve celil olan Allah’ı zikrederlerdi.( İbn Ebi Şeybe, İman 108; el-Musannef, 11/26
İbn Mes’ud -RadıyAllahu anh- da dua’sında: Allah’ım imanımızı, yakîn’imizi ve fıkhımızı arttır, derdi.( Taberânî, el-Mu’cemu’l-Kebir, 8549; el-Heysemî, Mecmau’z-Zevâid, 10/185
Muaz b. Cebel -RadıyAllahu anh- bir adama: Gel, beraber oturalım da bir saat (an, süre) iman edelim, dedi.( Buhârî, İman bölümünün başlarında; İbn Ebî Şeybe, İman 105
Ammar b. Yasir -RadıyAllahu anh-ın da şöyle dediği sahih olarak rivayet edilmiştir: Üç özellik kimde bulunursa, o kimse imanını kemale erdirmiş demektir. Kendisine karşı (kendisini kayırmaksızın) adil davranması, az varlığına rağmen infak etmesi ve herkese selamı yayması. Bunu Buharî -Allah’ın rahmeti üzerine olsun- Sahih’inde zikretmektedir.( İbn Ebî Şeybe, el-Musannef, 11/43. İbn Ebi’l-İzz Şerhu Akideti’t-Tahaviye (s.247) İbn Teymiyye el-İman (s191)
Acurrî eş-Şeria’da isnadıyla Umeyr b. Habib’den naklediyor: Umeyr İman artar ve eksilir deyince ona: Onun artması ve eksilmesi nedir? dediler. O da dedi ki: Allah Azze ve Celle’yi zikredip O’na hamd ve tesbih ettiğimiz zaman işte bu artmasıdır. Eğer gafil olur ve unutursak işte bu da eksilmesidir.
İbn Abbas ve Ebu Hureyre radıyAllahu anhum’den isnadıyla rivayet ediyor: İman artar ve eksilir. Ebu Davud senediyle bize Abdurrazzak’tan tahdis etti, dedi ki: Ma’mer, Süfyan es-Sevri, Malik b. Enes, İbn Curayc ve Süfyan b. Uyeyne’nin şöyle dediklerini işittim: İman söz ve ameldir. Artar ve eksilir.( Acurri, eş-Şeria (s.111)
İmam Malik Rahımullah şöyle der :
İman söz ve ameldir artar ve eksilir (Tertibu-l-Medarik 2/47
İmam Şafii Rahımullah şöyle der :
Sahabe Tabiin ve onlardan sonra bizim kendilerine yetiştiğimiz kimseler İman söz fiil ve niyettir:bu üçünden birisi diğeri olmadıkça geçerli değildir icma ettiler (el-Lalekai,Şerhu Usüli İtikadi Ehli-s-Sünne 5/956 (1593)
Yine Şöyle der : İman söz amel ve kalp ile itikattır.Cenabı Hakkın şu sözünü görmüyormusunuz.Allah sizin imanınızı asla zayi edecek değildir.Bu ayeti kerimede Beytu-l-Makdise yönelilerek kılınan namazlar iman olarak ifade edilmiştir.Namaza iman denilmiştir ki oda söz amel ve inançtır.İman söz ve ameldir artar ve eksilir.(İmam Beyhaki Menakıbu-ş-Şafii 1/415)
İmam el-Acurri rahımullah şöyle der :
Allah size ve bize merhamet etsin.Biliniz ki Müslüman alimlerin üzerinde icma ettikleri esasa göre iman bütün insanlara farzdır.O da kalp ile tasdik dil ile ikrar ve organlarla amel etmektir .Ve yine biliniz ki beraberinde dilin söylemesi olmadıkça sadece kalp ile bilmek ve tasdik etmek yeterli değildir.Organlarla amel etmek olmadıkça da kalp ile bilmek ve lisan ile söylemek yeterli değildir.Bu üç haslet bir kimsede eksiksiz bulunduğu zaman mümin olur.Kur an ve sünnet ve Müslüman alimlerin görüşleri buna dalalet eder (el-Acurri Kitabu-ş-Şeria 2/611)
İmam el-Beğavi rahımullah şöyle der :
Sahabeler tabiinler ve onlardan sonra gelen sünnet alimleri amellerin imandan bir cüz olduğu konusunda görüş birliği içindedirler….Onlar dediler ki İman söz amel ve akidedir(el-Beğavi Şerhü-Sünne 1/38)
El-Hafız Ebu Ömer İbn Abdilberr rahımullah şöyle der :
Fıkıhçılar ve hadisçiler imanın söz ve amel olduğunda icma ettiler.Niyetsiz amel olmaz.Onlara göre iman itaatle artar masiyetle eksilir.Onlara göre Allah,a itaatlerin hepsi imandır (İbn Abdilberr et-Temhid c.9.s.238)
İmam Ahmed b.Hanbel rahımullah,a imanın nasıl eksildiği sorulunca şöyle dedi :Nasıl artıyorsa öyle eksilir (Hallal es-Sünne 1030)
Abdullah b.Abbas,Ebu Hureyre ve Ebu,d-Derda Allah hepsinden razı olsun-İman artar ve eksilir derlerdi (el-Lalekai,Şerhu Usüli İtikadi Ehli-s-Sünne 5/1016 (1709-1711-1712)
Tabiin İmamlarından müfessir Mucahid b.Cebr rahımullah şöyle der :
İman söz ve ameldir artar ve eksilir (el-Lalekai,Şerhu Usüli İtikadi Ehli-s-Sünne 5/1023 (1728)
İmam Hafız Sufyan es-Sevri rahımullah (ölümü :161 h) şöyle der :
İman söz ve amel ve niyettir artar ve eksilir.İtaatle artar masiyetle eksilir.Amelle birlikte olmadıkça sadece söylemek caiz değildir.Niyetle beraber olmadıkça sadece söz ve amel caiz değildir.Sünnete uygun olmadıkça sadece söz amel ve niyet de caiz değildir (-Lalekai,Şerhu Usüli İtikadi Ehli-s-Sünne 1/170 (314) İbn Batta el-İbane 1/333 (190)
Valid b.Müslim el-Kuraşi rahımullah şöyle der :
Evzai Malik b.Enes ve Said b.Abdulazizi dinledim.Onlar İman amelsiz sözdür diyenleri hoş karşılamaz ve Amelsiz iman imansız amel olmaz derlerdi.Yine O şöyle der :Onların şöyle dediklerini duydum :İmanın sonu yoktur o daima artış içindedir.Onlar onun imanı mükemmeldir onun imanı Cebrail-in imanı gibidir diyenleri de hoş karşılamazlardı (Abdullah İbn Ahmed es-Sünne 1/322 (687) el-İbane 2/901 (1259)
İmam Halid b.Haris rahımullah şöyle der :
İman söz ve ameldir artar ve eksilir (Abdullah İbn Ahmed es-Sünne 1/336 (699)
İmam Abdullah İbnu-l-Mübarek şöyle der :
İman söz ve fiildir ve imanın eksiği olur fazlası olur (Abdullah İbn Ahmed es-Sünne 1/315 (627)
İmam Sufyan b.Uyeyne rahımullah şöyle der :
İman söz ve ameldir artar ve eksilir (Zehebi Siyeru A,lemi,n-Nubela 9/169)
Ali İbn el-Medini rahımullah şöyle der
İman sözdür sünnete uygun ameldir isabettir niyettir.İman artar ve eksilir (Lalekai,Şerhu Usüli İtikadi Ehli-s-Sünne 1/187 (318)
İshak b.Rahaveyh rahımullah şöyle der :
İman artar ve eksilir hatta ondan hiçbir şey kalmayabilir (Hallal es-Sünne 4/680 (1011)
Ebu Hatim er-Razi rahımullah şöyle der :
Bizim meshebimizin tercihimiz inancımız Allah,a itaat ettiğimiz ve bundan ötürü dünya ve ahrette selamet istediğimiz görüşümüz şudur ki İman söz ve fiildir artar ve eksilir (İbn Receb el-Hanbeli Tabakatü-l-Hanabile 1/286)
İmam Ebu-l-Hasan el-Eşari rahımullah şöyle der :
Selefin üzerinde icma ettiği esaslardan söz ederken şöyle dedi :Onlar imanın itaatle arttığı masiyetle azaldığı konusunda icma ettiler (el-Eşari Risaletün ila Ehl,s-Sağr s.272)
İmam el-Berbehari rahımullah şöyle der :
İmam söz ve ameldir.Amel ve sözdür.Niyet ve isabettir.Artar ve eksilir.allah-ın dilediği kadar artar hiçbir şey kalmayıncaya kadar azalır (el-Hasan İbn Ali el-Berbehari s.67)
İmam el-Hafız İbn Mende rahımullah şöyle der :
İman Dil ile söylemek kalp ile itikad etmek organlarla amel etmektir.İman artar ve eksilir (İbn Mende Kitabu-l-İman c.2.s.341)
Kavvamu,s-Sünne el-Esfehani rahımullah şöyle der :
Selef uleması şöyle dedi :İman söz amel ve niyettir.Artar ve eksilir.İyilik ve takva ile artar fısku fucur (günah ve masiyetle) azalır (el-Hucce fi Beyani-l-Mehacce 1/262-264)
İmam Nevevi Rahımulla şöyle der :
Abdurrazzak dedi ki :Hocalarımızdan ve arkadaşlarımızdan Sufyan es-Sevri Malik b.Enes Ubeyd b.ömer el-Evzai Ma,mer b.Reşid İbn Cureyc ve Sufyan b.Uyeyne-nin şöyle dediklerini duydum….
İman söz ve ameldir artar ve eksilir
İbn Mes,ud Huzeyfe Nehai Hasan el-Basri Ata Tavus Mücahid ve Abdullah b.Mübarek bu görüştedirler.Kulun övgüye ve müminlerin vekayetine (dostluğuna) layık olması demek şu üç şeyi yerine getirmesi demektir :
Kalp ile tasdik dil ile ikrar ve organlarla amel etmek (Nevevi Şerhu Sahihi Müslim s.1.s146)
Bu konuda ehli sünnetin icmaını gösteren birçok rivayet vardır. hepsi de şunu tespit eder ki; kişinin imanı yaptığı amele göre artar veya eksilir. Bu, bütün Müslümanları hayatlarında ilgilendiren bir meseledir. Salih olan söz veya amellere tutundukça kul, ilahi nurun feyezan ettiğini, kalbini ve organlarını imar ettiğini hisseder… Her salih amel veya sözden uzaklaştıkça kalbini bir yoğunluğun kapladığını hisseder ve sonunda kalbi simsiyah olur. Allah Teala’nın buyurduğu gibi: Hayır! Bilakis onların işlemekte oldukları (kötülükler) kalplerini kirletmiştir. (Mutaffifin 14) kalbinde kir görülür.
Yanıt: İman Artar ve Eksilir
aziz83
Kardeşim hocalarımız bu rivayetleri incelemiş vardıkları sonuç: orda kastedilen iman artar/eksilir lafzı ile anlatılmak istenen imanın nuru şeklindedir..yoksa bir kişide iman ya vardır ya yoktur..az veya çok olan veya eksilip artan imanın nurudur…
Kaynak: Cübbeli Ahmet Hoca
Yanıt: İman Artar ve Eksilir
ehli-sunnet
İman kalbin tasdiki ve yakîni olduğundan, azalması, çoğalması olmaz. Azalıp çoğalan bir inanış, iman olmaz. Buna zan denir. İbadetleri, Allahü Teâlâ’nın sevdiği şeyleri yapmakla iman cilalanır, nurlanır, parlar. Haram işleyince bulanır, lekelenir. O halde, çoğalmak ve azalmak; amellerden, işlerden dolayı imanın cilasının, parlaklığının değişmesidir. Kendisinde azalıp çoğalma olmaz
İmam-ı Rabbani
.
Yanıt: İman Artar ve Eksilir
aziz83
< İman kalbin tasdiki ve yakîni olduğundan, azalması, çoğalması olmaz. Azalıp çoğalan bir inanış, iman olmaz. Buna zan denir. İbadetleri, Allahü Teâlâ’nın sevdiği şeyleri yapmakla iman cilalanır, nurlanır, parlar. Haram işleyince bulanır, lekelenir. O halde, çoğalmak ve azalmak; amellerden, işlerden dolayı imanın cilasının, parlaklığının değişmesidir. Kendisinde azalıp çoğalma olmaz
İmam-ı Rabbani >
Cübbeli Ahmet Hocamız burdan almış demekki fetvayı 🙂
ehli-sunnet
< Cübbeli Ahmet Hocamız burdan almış demekki fetvayı >
Allahu Teâlâ Bütün Ehl-i Sünnet Alimlerinden razı oLsun
İmam-ı Rabbani (Allah Ondan Razı oLsun) Ümmetin arasındaki anlaşmazlıkların hemen hemen hepsini açıklamış Abdulkadir-i Geylani’nin k.s Cüneyd-i Bağdadi’nin k.s Bayezid-i Bistami’nin k.s Yanlış anlaşılan sözlerini ve İmam-ı Azam’ın r.a ve İmam-ı Şafi’nin r.a "İman Artar Eksilir"- "Müminim ve inşAllah Müminim" gibi sözlerini gayet doyurucu açık bir şekilde anlatmıştır Bu konuda OLduğu gibi 🙂
@mir
ehli sünnet kardeşim
1. mesajın perhiz
2. mesajın lahana turşusu olmuş mübarek
ebu hanife bu konuda hata etmiş ve bir sevab almıştır İnşaAllahu Teala
sonrakilerin bir kısmı ise ne yazık ki
"hocalarımızın sözlerine aykırı her ayet ve hadisi ya yok sayar ya da tevil ederiz" mantığında olduklarından onların tevillerine itibar edilmez
ehli-sunnet
Kardeşim Bende Nerde kaldı dedim @mir kardeşde konuma cevap yazmadı diye merak ettim
İlk Mesaj bana ait değildir Konuyu açtım diye içindeki mesajları doğruluyor değilim Konuyu açtıktan sonra İmam-ı Rabbani’nin bu konudaki mektubatını arıyordum Konun altında paylaşacaktım maşAllahın var hemen atladın 🙂 Konu hakkında sizlerinde katkılarını bekliyordum ama düzgün bir şekilde
< mesajın perhiz
mesajın lahana turşusu olmuş mübarek >
Bu cevabınla beraber konu çöpe gitse yeridir 🙂
Zehebi
Bu Nakiller Abdullah bin Abdulhamid el-Eseri adına guraba yayınlarından basılmış olan Ehli Sunnete göre İman… isimli kitaptan alıntılanmıştır.
Kayıtsız Üye
Allah razı olsun. Imanin arrip eksilecegi halkinda selefin araasinda icmaa olduğu kesindir. Bizimse twcil ve tahrifw yanasmadan icmaaya uymamiz gerekir
Kayıtsız Üye
Kardeşim bu sayfada selefilik yapıyorsunuz. İmanın artıp eksilmesi meselesinde bir çok alimin görüşü var Berbehari, İbn. Mende vs. dahil. Ama İmam Maturidi niye yok? Cüveyni, Râzi, Amidi, Beyzavi, İsferani niye yok? Semerkandîler, Pezdevi, Sabuni, Nesefiler niye yok?
Ehli Sünnet Eşarilik ve Maturidiliktir. Sizin yazdıklarınız Suud Selefiliği bilgileridir.
Emma ba’d. Ehli Sünnetin iki kolu olan Eşarilik ve Maturidiliğe göre iman ameller bakımından artıp eksilmez. Ama yakini keyfiyyeti değişebilir. Yakindeki bu artıp eksilme bilgi ile olur. İstidlal ve bilim ile desteklenen inanç güçlenir. Desteklenmezse zayıf olur. Bu değişiklik yakini bilgilerin değişmesine benzer. olay budur.
iman artar mı eksilir mi, iman nasıl artar, iman artar veya azalır mı