Söz taşımanın insanların arasını bozmanın zararları
Kayıtsız Üye
koğuculuğun zararları
Yanıt: söz taşımanın – insanların arasını bozmanın zararları
imamhatipli42
Koğuculuğun hakikati: İmam Buhârî bu konuda şöyle diyor: Nemîme yani koğuculuk, açığa vurulması hoş karşılanmayan şeyin açıklamasıdır. Bu isterse kendisine olayın anlatıldığı veya kendisinden söz konusu edilen kimsenin veyahut da başka üçüncü kişinin hoşuna gitmese de hiç değişmez. Bunların hepsi birer nemine yani koğuculuktur. İsterse bu açığa vurulan sz, rumuzlarla yahut da ima ve işaretle olsun hiç farketmez. Nakledilen ve açığa vurulan şeyin de isterse bir söz veya yapılan bir iş ve davranış olsun bu da aynı şekilde değişmez.
Koğuculuk yani nemimenin aslı bir sırrı ifşa etmek ve saklanması gereken bir hususu da açığa çıkarmak demektir. Alim el- Bilâlî bunu şu sözüyle son derece özetlemiş oluyor: ”Nakledilmesi istenmeyen ve arzulanmayan bir şeyin bozulsun diye nakledilmesidir.” Bunun hükmü haram oluşudur. Yani nemine yapmak söz taşıyıp götürüp getirmek, koğuculuk yapmak haramdır.
İmam Nevevî şöyle der: ”Koğuculuğun haram olduğu hususunda Kur’an, sünnet ve icma,delilleri vardır ki bunlar gayet açık ve nettir. Cenâb-ı Allah şöyle buyurur: ”Hak ve batılda çok yemin eden aşağılık ve değersiz her kişiyeitaat etme. Bu aşağılık ve değersiz şunu bunu ayıplayıp duran, fesat için onun bunun sözünü taşıyan kimsedir. İman ve infak gibi hayırları durmadan engelleyen, haddi aşan çok günahkâr kimsedir. Cahil ve kba, üstelik soyu ve sopu belli olmayan kulağı ke——”. (el-Kalem, 68/10-13).
Sahih-i Buhârî ve Sahih-i Müslim’de Hz. Huzeyfe (r.a.)’den rîvayet edildiğine göre Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur: ”Hiç bir koğucu cennete giremeyecektir”. Yine bu iki kaynakta İbn Abbas (r.a.a)’den rîvayete göre Hz.Peygamber (s.a.s.) iki kabrin yanına varıp şöyle buyurdu: ”Bunların her ikisi şu anda azab edilmektedir. Bunların ikisi büyük bir şeyden dolayı azab görüyor. Bunlardan birisi söz taşıyıp götürüp getiriyor, yani nemine, koğuculuk yapıyordu. Diğeri iseküçük abdestten istibra yapmıyordu”. İmam Nevevî her ikisinin büyük azab gördüklerinin anlamı şudur:Bu davranışı terketmek onlara ağır geliyordu, onun için de azabları ağır geldi.
Kuğuculuk söz götürüp getirmenin bir sürü zararları vardır. Bunlardan iki tanesini zikretmemiz yeter.
Birincisi: İnsanlar arasındaki muhabbeti zedeler. Hadis-i şöyle buyrulur: ”Allah’ın en hayırlı kulları her hangi bir şey gördüklerinde Allah’ı zikrederler. Ve yeryüzünde dolaşan en kötü kullar ise koğuculuk yapan söz götürüp getiren ve bununla da insanlar arsındaki sevgi ve muhabbeti yok eden, tertemizi nsanların ayıplar ile kötüleyen kimselerdir”. İkincisi: Bu şekilde nemime yapmanın en yakın bir zamanda zararı kişinin kendisine döner. Yöneticiyle ilgili koğuculuğun zararları ise bir hayli çoktur.
Bunlardan iki zararı zikretmemiz olayı aydınlatmak açısından yeterli olur.
Birinci zararı: Nemime yapmak söz götürüp getirmek alışkanlığına düşen kişi ve özellikle yöneticiye bu şekilde söz taşıyan kimseler hem ona hem de kendilerine zarar verirler. Tartûşî söz taşıyıp götürüp getirmeyi büyük bir felaket olarak görür ve şöyle der: Her şeyden evvel nemime yani koğuculuk kötü bir alışkanlık olan gıybeti insana hoş getirir. Halbuki bu kötü bir davranıştır. Sonra insanı nefsinde, mallarında aldatır. Söz götürüp getirmek adeta evlerin içine ateş sokmaktır. Ve aynı zamanda insanlar arasındaki ilişkileri de bu şekilde yok eder. Şerefli insanın şerefini ortadan kaldırı. Hikmetli söz söyleyeninve muteber insanların halk nazarındaki itibarlarını da düşürür. Toplum içerisinde belirli bir şeref ve izzet kazanan muteber kişiler bu itibarlarını ve mertebelerini bununla kaybederler.
İkinci zararı: söz taşıyıp götürüp getirmek yönetiçinin yönetimini yok etmeye zemin hazırlar. Olayların aleyhinde cereyan etmesine yol açar ve yönetici için bundan da daha kötü bir durum söz konusu değil.
Büyük âlim İbn-i Hazm şöyle der: ”Devletlerin yok olması yönetimlerin çökmesi ve kanların zulmen akıtılması, bütün gizli sırların açığa çıkması kuğuculuk ve yalan ile oluyor. İnsanlar arasındaki buğz ve kinler ancak bu davranışlarla ortaya çıkar. Sonra koğuculuk yapan kişi rezil ve zelil olmaktan başka bir şey de elde edemez”. Bir çok devletin istihbarat tecessüs zan ile insanları itham altında tutmak ve benzeri unsurlarla devletlerin ayakta durduğunu veya tutunmaya çalışıldığını bilen insanlar İbn Hazm’ın bu sözünün ne kadar yerinde olduğunu anlar. Söz taşımanın veya taşınan bir sözü gerçekmiş gibi kabul etmenin şer’i bir maslahat getirmediğini ve hiç kimsenin bundan yararlanmadığı gayet açık bir gerçektir ve bunu da bilmemiz gerekir.
alıntı