Yatakta uyurken yatış şekli nasıl olmalıdır?
imam
Yatakta uyurken yatış şekli nasıl olmalıdır?
< Soru
(adamın bırısı yuzu koyun yatıyordu peygamber efendımız s.a.v adamı durterek uyandırdı bu yatıs tarzında nedır Allah yuzu koyun uyuyanı sevmez buyurmustur burada yuzu koyun yatmak derken olcu nedır agız burun gozler yastıga kapanacak konumdamı yoksa vucudun yuzu kuyun sekılde yatması mı? >
Her iki şekilde yatmakta yüzükoyun yatmaktır.
< Yüzü koyun yatmak adaba aykırıdır.
Yatmadan önce ateşi söndürmek lazımdır. Günümüzde ise; ocağın, sobanın, şofbenin, kombinin, vs. nin açık olup olmadığına bakmak gerektir. Şayet kombi gibi cihazlar tam emniyetli değilse, en iyisi yatarken kapatılmalıdır.
Hz. Salim (r.a.) Peygamber Efendimizin (s.a.v.) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: "Evinizde uyuyacağınız zaman ateşi kapatın ve söndürün." (Ramûz, c. 2/467-4)
Bilhassa kömür, odun sobaları yakanlar bu hususa dikkat etmelidirler. Yatmadan önce namaz abdesti gibi abdest almak lazımdır. Berâ bin Azib’den (r.a.) rivayet edildiğine göre Resûlullah (a.s.m.) şöyle buyuruyor: "Yatacağın zaman önce namaz abdesti gibi abdest al, sonra sağ tarafına uzanıp yat. Daha sonra da şöyle dua et: ‘Allah’ım Sana teslim oldum. İşimi de Sana havale ettim. Seni sevdiğim ve Senden korktuğum için Sana dayandım. Ancak Sana sığınırım. Kurtuluşum da Sendendir. İndirdiğin Kitaba ve gönderdiğin Peygambere imân ettim.’ "Eğer bu şekilde hareket edip o gece ölürsen, Müslüman olarak ölmüş olursun. Öyle ise son sözlerin bunlar olsun." (Müslim, Zikir: 56)
Yatmadan önce okunacak pek çok dua vardır. Bunlardan kolaya gelen okunmalıdır. Meselâ, Peygamber Efendimiz; "Allah’ım! Kullarını dirilttiğin günde, beni azabından koru!" diye dua ederdi. (Günlük Hayat, c.2/158)
Yine Peygamber Efendimiz yatmadan önce; Fatiha ile birlikte bir sure okumayı (Ramûz, c. 1/26-1), "La İlahe İllAllah, Vahdehû La Şerike Leh, Lehü’l mülkü ve Lehü’l Hamdü ve hüve Âlâ Külli Şey’in Kadîr" ve "La havle velâ kuvvete illâ Billah" demeyi, 33 defa "SübhanAllah", 33 defa "Elhamdülillah" ve 34 defa "Allahu Ekber" demeyi (toplam 100 ediyor),
Kâfirûn sûresini okumayı… tavsiye etmişlerdir.Hz. Huzeyfe (r.a.) Peygamber Efendimizin (s.a.v.) yatmadan önce nasıl dua ettiğini, uyanınca da ne dediğini şöyle rivayet etmektedir:
"Peygamber Efendimiz uyumak için yataklarına girdiklerinde şu duayı okurlar idi: ‘Allahümme bi’smike emûtü ve ahyâ’ (Yâ Rabbi senin isminle uyur ve uyanırım) uyandıkları zaman da: ‘Elhamdülillâhi’llezî ahyanâ ba’de emâtenâ ve ileyhi’n-nüşûr’ (Bizi uyuduktan sonra uyandıran ve kendisine döneceğimiz Allah Teâlâ’yâ hamd olsun) diye dua ederdi." (Şemâl-i Şerif/281)
Uyuduktan bir müddet sonra teheccüd namazına kalkmak sünnettir. Bu sâlih kişilerin âdetidir. Bu namaz kabirde nur olacaktır. Uykudan uyanınca eli üç kere yıkamadan elleri bir kabın içerisine sokmamalıdır. (Ramûz, c. 1/30-2)
Yatarken yüzü koyun yatılmamalıdır. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bu yatış şeklini yasaklamıştır. Peygamber Efendimiz, mescidde bu şekilde yatan birisini uyandırmış ve "Bu şekilde yatmak Allah’ın sevmediği bir yatış şeklidir" buyurmuştur. (Ebû Dâvud, Edeb:95)
Rüya görülünce ne yapmalı?
Rüya uykunun bir parçasıdır. Hemen her insan pek çok rüya görür. Peki rüya görülünce ne yapmak lazımdır. Bu hususta Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuştur:
"İçinizden herhangi biriniz sevdiği bir rüya gördüğü zaman sevdiğinden başkasına anlatmasın! Sevmediği bir rüya gördüğünde ise, sol tararına üç defa tükürsün; kovulmuş şeytandan ve onun şerrinden Allah’a sığınsın! O rüyayı kimseye açıklamasın. Çünkü o durumda, söz konusu rüya kendisine zarar veremez." (Günlük Hayat, c.2/245)
Uyku âdabında temel kaideler
Cenâb-ı Hak uykuyu, vücudun dinlenmesi için ihsan etmiştir. Uyku büyük bir nimettir. Uykunun kıymetinin ne olduğunu uykusuzluk hastalığına yakalananlara sormak lazımdır.
Uyumak için en uygun vakit olan geceyi iyi değerlendirmek lazımdır. Mümkün mertebe erken yatıp erken kalkmalıdır.
Yatmadan önce abdest alıp dua etmeli, uyanınca da Allah’a hamd etmeli ve dua etmelidir.
Yatarken sağ tarafa dönüp yatmalı, sağ eli sağ yanak üzerine koymalıdır. (Daha sonra dönülse de bu sünnet yerine gelmiş olur.)
Yüzü koyun yatmamalıdır.
Kötü rüya görüldüğünde sol tarafa üç defa tükürdükten sonra şeytanın şerrinden Allah’a sığınmak ye bu rüyayı kimseye söylememelidir.
Teheccüd namazına kalkmaya çalışmalı ve bunu alışkanlık haline getirmelidir. Sabah namazını kazaya bırakmamak için akşamleyin erken yatılmalıdır.
Sabah namazından sonra mümkün mertebe bir daha yatmamalı, işe koyulmalıdır.
"Uyku üç nevidir (çeşittir):
"BİRİNCİSİ: Gayrûledir ki, fecirden sonra, tâ vakt-i kerahet bitinceye kadardır. (Yâni güneşin doğuşundan, yaklaşık 45 dakika geçinceye kadarki zamandır). Bu uyku, rızkın noksaniyetine ve bereketsizliğine hadisçe sebebiyet verdiği için, hilaf-ı sünnettir. [Sünnete aykırıdır.> Çünkü rızık için sa’y etmenin [çalışmanın> mukaddematını ihzar etmenin [başlangıcını, hazırlığını yapmanını en münasip zamanı, serinlik vaktidir. Bu vakit geçtikten sonra bir rehavet arız olur. O günkü sa’ye ve dolayısıyla da rızka zarar verdiği gibi, bereketsizliğe de sebebiyet verdiği, çok tecrübelerle sabit olmuştur.
"İKİNCİSİ: Feylûledir ki, ikindi namazından sonra, mağribe (akşama) kadardır. Bu uyku ömrün noksaniyetine, yâni, uykudan gelen sersemlik cihetiyle, o günkü ömrü nevmâlûd, yarı uyku, kısacık bir şekil aldığından, maddi bir noksaniyet gösterdiği gibi, manevî cihetiyle de, o gün hayatinin maddî ve manevî neticesi ekseriya ikindiden sonra tezahür ettiğinden, o vakti uyku ile geçirmek, o neticeyi görmemek hükmüne geçtiğinden, güya o günü yaşamamış gibi oluyor.
"ÜÇÜNCÜSÜ: Kaylûledir ki, bu uyku Sünnet-i Seniyyedir. Duhâ vaktinden, öğleden biraz sonraya kadardır. Bu uyku, gece kıyamına sebebiyet verdiği için sünnet olmakla beraber, Ceziretü’l Arabda, vaktü’z-zuhr denilen şiddet-i hararet zamanında bir tatil-i eşgal, âdet-i kavmiye ve muhitiye olduğundan, o Sünnet-i Seniyyeyi daha ziyade kuvvetlendirmiştir. Bu uyku hem ömrü, hem rızkı tezyide medardır. Çünkü yarım saat kaylüle, iki saat gece uykusuna muâdil gelir. Demek, ömrüne her gün bir buçuk saat ilâve ediyor. Rızık için çalışmak müddetine, yine bir buçuk saat ölümün kardeşi olan uykunun elinden kurtarıp yaşatıyor ve çalışmak zamanına ilâve ediyor." (Lem’alar /269)
Demek ki; güneşin doğuşundan, yaklaşık 45 dakika geçinceye kadar geçen zamanda uyumak iyi değildir. Aslolan erken yatıp erken kalkmaktır. Sabah namazını kıldıktan sonra uyumamak, Kur’ân, hadis tefsir, ilmihal okuduktan sonra işbaşı yapmak lazımdır.
Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuştur: "Sabahın erken saatlerinde bereket ve basan vardır."
Son zamanlarda gittikçe artan bereketsizliğin ve başarısızlığın hikmeti bu hadis-i şerifin ışığında aranıp bulunmalıdır. Maalesef televizyon, "erken uyumanın düşmanı" olarak insanın karşısına dikilmiştir. Bu şedit düşmanı alt edip, mümkün mertebe erken yatıp, teheccüd namazına kalkmak, daha sonra güneş doğmadan önce sabah namazına dinç olarak uyanmak ve ondan sonra yatmayıp çalışmaya başlamak lazımdır. Zinde, dinç, çalışkan oluşlarına hepimizin şahit olduğu dedelerimiz ve ninelerimiz böyle yaparlardı. Bu güzel âdet yok olunca, sağlık ta, bereket de, huzur da yok oldu.
İkindi ile akşam arasında yatmamak lazımdır. Herkes bu vakitte yatmanın zararını bizzat tecrübe ederek görmüştür. O vakit yatıp da kalkan kimse sersem gibi olur, bir türlü kendisini toparlayamaz.
Öğle namazını kıldıktan sonra bir müddet yatmak ise çok faydalıdır.
Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet >
Cevap: Yatakta uyurken yatış şekli nasıl olmalıdır?
Hoca
yatış şekilleri hakkında faydalı bilgiler
Cevap: Yatakta uyurken yatış şekli nasıl olmalıdır?
imam
Yatış şekilleri
Birçok hastalık, yatış pozisyonunun doğru olmamasından dolayı yaşanıyor, ya da ağırlaşıyor. Uygun bir yatış pozisyonu hastalıkların önlenmesi ve hastalıkların yol açtığı belirtilerin hafifletilmesi için yararlı olacaktır.
Sol yana yatış pozisyonu mide hastalığına yol açabilir:
Sol yana yatmak, mide içinde yemek borusuna ters giden asit sıvı miktarının normalden çok artmasına ve dolayısıyla mide yanmasına ve mide hastalıklarına yol açar. Bu nedenle mide hastası olanlar, sağ yana yatmalı.
Yüzüstü ve sol yana yatış pozisyonları kalp hastalığına yol açabilir:
Yüzüstü yatış pozisyonu, solunumu zorlaştırır, organlara baskı oluşur, kabus görülmesine yol açar, yüzdeki kan dolaşımını olumsuz etkiler ve cildin yaşlanmasına neden olur.
Sol yana yatış pozisyonu ayrıca kalbe baskı oluşturur, kalbin kan pompalamasını olumsuz etkiler ve kabus görülmesine yol açar.
Kalp hastası olanlar, sağ yana yatış pozisyonu tercih etmeli.
Yan yatış pozisyonları beyin damarında pıhtı oluşmasına yol açabilir:
Yan yatış pozisyonları, beyin damarlarında tıkanıklık meydana gelen hastaların boynundaki kan akışını yavaşlatır ve kanın atardamarın iç duvarında biriktirip pıhtı oluşmasına neden olur.
Uzmanların, beyin damar tıkanıklığı olan 2000 hasta üzerinde yaptıkları araştırmanın sonuçlarına göre, hastaların yüzde 95’i yan yatış pozisyonunu tercih ediyor ve bu da beyin damarlarında pıhtı oluşmasına elverişli bir ortam hazırlıyor. Uzmanlar, bunu önlemek için beyin damar tıkanıklığı olanların sırtüstü yatış pozisyonunda yatmalarını tavsiye etti.
Fazla alçak yastık, yüksek tansiyona yol açabilir:
Yastığın fazla alçak olması beyindeki kan miktarını artırır ve bu durumun uzun süre devam etmesi de yüksek tansiyon yaşanmasını kolaylaştırır. Bu nedenle yastığın 15 santim kadar olması uygundur.
Sırtüstü yatış pozisyonu, vücudun azami şekilde yatakla temas etmesinden dolayı vücut ve beyindeki kan dolaşımına yararlıdır. Ancak bazı orta yaşlı ve yaşlı insanlar, özellikle de şişman olan yaşlılar sırtüstü yatış pozisyonundayken horlarlar. Horlama başkalarını rahatsız etmenin yanı sıra, kanda düşük oksijen sorunu yaşanmasına da neden olabilir. Bunun yanı sıra sırtüstü yatan biri, ellerini göğsüne koyar ve bu da kabus görmesine yol açar.
Bundan dolayı sol yana ve yüzüstü yatış pozisyonları değil, sağ yana ve sırtüstü yatış pozisyonları daha sağlıklıdır.
Yorum: Yatakta uyurken yatış şekli nasıl olmalıdır?
Kayıtsız Üye
Yatarken yüzümüz kıbleye karşı başımız doğuya doğru yatmak gibi bir kaide varmıdır acaba. Teşekkür ederim
arifselim
Kıbleye yüzünü dönerek uyumak gerekir diye herhangi bir şartı yoktur. Yukarıdaki yazıyı okursanız bu kurallara uyarak uyumaya çalışmak yeterlidir.
yatış şekilleri, dinimizde yatağın yönü nasıl olmalı, islamda yatış şekli