Zikir Hakkında Ayet ve Hadisler
Kayıtsız Üye
Zikir Hakkında Ayet ve Hadisler
Cevap: Zikir Hakkında Ayet ve Hadisler
m.deniz
ZİKİR HAKKINDA AYETLER
Kitâbtan sana vahyedileni oku ve namazı da kıl. Çünkü namaz kötü ve iğrenç şeylerden men’eder. Elbette Allah’ı anmak, en büyük(ibâdet)tir. Allah, ne yaptığınızı bilir. (Ankebût: 45)
Öyle ise beni anın ki, ben de sizi anayım; bana şükredin, nankörlük etmeyin. (Bakara: 152)
Bizi anmaktan yüz çeviren ve dünyâ hayâtından başka bir şey istemeyen kimseden yüz çevir. (Necm: 29)
Rabbini, içinden yalvararak ve korkarak, yüksek olmayan bir sesle sabah akşam an, gafillerden olma! (A’râf: 205)
Muhakkak ben, (evet) ben Allah’ım, benden başka tanrı yoktur. (Yalnız) Bana kulluk et ve beni anmak için namaz kıl. (Tâhâ: 14)
Benî anmakta gevşeklik etmeyin. (Tâhâ: 42)
Ama kim beni anmaktan yüz çevirirse, onun için de dar bir geçim var. Kıyamet günü onu kör olarak (Yüce Dîvâna) süreriz. (Tâhâ: 124)
Kalbini bizi anmaktan alıkoyduğumuz, keyfine uyan ve işi, hep aşırılık olan kişiye itaat etme. (Kehf: 28)
Onlar inanan ve Allah ‘ı anmakla gönülleri huzur bulan kimselerdir. İyi bilin ki gönüller, ancak Allah ‘ı anmakla huzur bulur. (Ra’d: 28)
Namaz kılındıktan sonra yeryüzüne dağılın ve Allah ‘m lütfundan (nasibinizi) arayın. Allah’ı çok anın ki başarıya eresiniz. (Cum’a: 10)
Ey inananlar, Allah’ı çok anın. Ve O’nu sabah akşam tesbih edin. (Ahzâb: 41-42)
Kendilerini ne ticaretin, ne de alışverişin Allah’ı anmaktan, namaz kılmaktan, zekât vermekten alıkoymadığı erkekler. (Onlar), yüreklerin ve gözlerin (dehşetten) ters döneceği günden korkarlar. (Nûr: 37)
Namazı bitirdiğiniz zaman ayakta, oturarak ve yanlarınız üzerinde (uzanarak) Allah’ı anın; güvene kavuştunuz mu namazı (tam) kılın. Çünkü namaz, mü’minlere vakitli olarak farz kılınmıştır. (Nisa: 103)
Ey inananlar, mallarınız ve çocuklarınız sizi Allah’ı anmaktan alıkoymasın. Kim bunu yaparsa işte onlar ziyana uğrayanlardır. (Münâfikûn: 9)
Şeytân onları kuşatmış (ruhlarına hâkim olmuş) onlara Allah’ı anmayı unutturmuştur. Onlar şeytânın hizbi(partisi)dir. Muhakkak ki şeytânın hizbi kaybedecektir. (Mücâdele: 19)
ZİKİR HAKKINDA HADİSLER
"Allah’ı zikredenle zikretmeyen, diri ile ölü gibidirler” (Buhârî, Deavât 67)
"İçerisinde Allah zikredilen evlerin misali ile içerisinde Allah zikredilmeyen evlerin misali, diri ile ölünün misali gibidir” (Buhârî, Deavât 66; Müslim, Salâtü’l-Müsâfirîn 211, hadis no: 779)
"Allah’ı unutarak lüzumsuz konuşmalara dalmayın Çünkü Allah hatırlanıp zikredilmeden yapılan uzunca konuşmalar, kalbi katılaştırır Allah’tan en uzak olan kimse, kalbi katı olandır" (Tirmizî, Zühd, 62)
"Bir topluluk Allah’ı zikretmek üzere otururlarsa, melekler onları kuşatır, rahmet onları kaplar, üzerlerine sekîne (huzur, feyiz) iner ve Allah onları yanındakilere (meleklere) zikreder” (Müslim, Zikir 25, 30, hadis no: 2689, 2700, 4/2069; Tirmizî, Deavât 7, hadis no: 3375)
"Kim bir yere oturur ve orada Allah’ı zikretmez (ve hiç zikretmeden kalkar) ise Allah’tan ona bir noksanlık vardır Kim bir yere yatar, orada Allah’ı zikretmezse, ona Allah’tan bir noksanlık vardır Kim bir müddet yürür ve bu esnâda Allah’ı zikretmezse, Allah’tan ona bir noksanlık vardır” (Ebû Dâvud, Edeb 31, 107, hadis no: 4856, 5059; Tirmizî, Deavât 8, hadis no: 3377) Hadis, Tirmizî’de şu şekilde gelmiştir: "Bir cemaat bir yerde oturur ve fakat orada Allah’ı zikretmez ve peygamberlere salât okumazlarsa, üzerlerine bir ceza vardır (Allah) Dilerse onlara azab eder; dilerse mağfiret eder” (Tirmizî, Deavât 8, hadis no: 3377)
Allah Rasûlü’nün (sas) ashâbından bir grup Peygamber’e şöyle demişlerdi: "Yâ RasûlAllah! Mal mülk sahibi kimseler, ecirlerin tamamını alıp götürdüler Onlar bizim gibi namaz kılıyorlar, bizim gibi oruç tutuyorlar (Ayrıca) mallarının fazlasını da tasadduk ediyorlar" Bunun üzerine Efendimiz (sas) şöyle buyurdu: "Allah sizin için de tasadduk edeceğiniz şeyler hazırlamamış mı? Şüphesiz her bir tesbih bir sadaka, her bir tekbir bir sadaka, her bir tahmîd bir sadaka, her bir tehlîl bir sadaka, iyiliği emretmek, birinizin eşi ile cinsî münâsebette bulunması bir sadakadır" Bu söz üzerine ashâb: "Yâ RasûlAllah, birimiz şehvetinden dolayı hanımı ile münâsebette bulunur; bundan da sevap olur mu?" deyince Efendimiz şöyle buyurdu: "Şayet o kimse şehvetini haram bir yolla tatmin etseydi bir günah işlemiş olmaz mıydı? Aynı şekilde helâl bir yolla da şehvetini tatmin ederse ona bir sevap vardır" (Müslim, Zekât 53, hadis no: 1006)
"Dünya mel’undur, içindekiler de mel’undur; ancak Allah Teâlâ’yı zikir ve zikrullah’a yardımcı olanlarla âlimler ve ilim öğrenenler hâriç” (Tirmizî, Zühd 14, hadis no: 2323; İbn Mâce, Zühd 3, hadis no: 4112) Bu hadis, farklı şekillerde de rivâyet edilmiştir: "Dünya mel’undur, Allah için olanlar hâriç”, "Dünya mel’undur, içindekiler de mel’undur; emr-i bi’l-ma’ruf ve nehy-i ani’l-münker ve zikrullah hâriç”, "Dünya mel’undur, içindekiler de mel’undur; Allah’ın rızâsı için yapılanlar hâriç” (K Sitte Terc 7/238-239)
"Kim akşamdan temizlik üzere (abdestli olarak) zikredip uyursa (uyku bastırıncaya kadar Allah’ı zikrederse) ve geceleyin de uyanıp Allah’tan dünya veya âhiret hayırlarından bir şey isterse, Allah Teâlâ, istediğini mutlaka ona verir” (Ebû Dâvud, Edeb 105, hadis no: 5042; Tirmizî, Deavât 100, hadis no: 3525)
"Allah’ın, yollarda dolaşıp zikredenleri araştıran melekleri vardır Allah Teâlâ’yı zikreden bir cemaate rastlarlarsa, birbirlerini ‘aradığınıza gelin’ diye çağırırlar (Hepsi gelip) onları kanatlarıyla kuşatarak dünya semâsına kadar arayı doldururlar Allah, -onları en iyi bilen olduğu halde- meleklere sorar: ‘Kullarım ne diyorlar?’ ‘Seni tesbih ediyorlar, Sana tekbir okuyorlar, Sana tahmîd (elhamdülillâh) okuyorlar Sana ta’zim (temcid) ediyorlar’ derler Rab Teâlâ sormaya devam eder: ‘Onlar Beni gördüler mi?’ ‘Hayır!’ derler ‘Ya görselerdi ne yaparlardı?’ ‘Eğer Seni görselerdi ibâdette çok daha ileri giderler; çok daha fazla ta’zim, çok daha fazla tesbihde bulunurlardı’ derler Allah tekrar sorar: ‘Onlar ne istiyorlar?’ ‘Senden cennet istiyorlar’ ‘Cenneti gördüler mi?’ der ‘Hayır Ey Rabbimiz!’ derler ‘Ya görselerdi ne yaparlardı?’ der ‘Eğer görselerdi, derler, ‘cennet için daha çok hırs gösterirler, onu daha ısrarla isterler, ona daha çok rağbet gösterirlerdi’ Allah Teâlâ sormaya devam eder: ‘Neden istiâze ediyorlar (sığınıyorlar)?’ ‘Cehennemden istiâze ediyorlar’ derler ‘Onu gördüler mi?’ der ‘Hayır Rabbimiz, görmediler!’ derler ‘Ya görselerdi ne yaparlardı?’ der ‘Eğer cehennemi görselerdi ondan daha şiddetli kaçarlar, daha şiddetli korkarlardı’ derler Bunun üzerine Rab Teâlâ şunu söyler: ‘Sizi şâhid kılıyorum, onları affettim!” Rasûlullah (sas) sözüne devamla şunu anlattı: "Onlardan bir melek der ki: ‘Bunların arasında falanca günahkâr kul da var Bu onlardan değil O başka bir maksatla uğramıştı, oturuverdi’ Allah Teâlâ; ‘Onu da affettim, onlar öyle bir cemaat ki, onlarla oturanlar da onlar sâyesinde bedbaht olmazlar’ buyurur” (Buhârî, Deavât 66; Müslim, Zikr 25, hadis no: 2689; Tirmizî, Deavât 140, hadis no: 3595)
"Allah’ı zikreden bir cemaatle sabah namazı vaktinden güneş doğuncaya kadar birlikte oturmam, bana İsmâil’in oğullarından dört tanesini âzâd etmemden daha sevimli gelir Allah’ı zikreden bir cemaatle ikindi namazı vaktinden güneş batışına kadar oturmam dört kişi âzâd etmemden daha sevimli gelir” (Ebû Dâvud, İlm 13, hadis no: 3667) (Burada, Allah’ı zikirden maksat, her çeşit zikir olabilir: Kur’an tilâveti, tesbih, tehlil, tahmid, salevât, ilimle meşgul olmak, tefsir, hadis gibi şer’î ilimlerin öğrenilmesidir (K Sitte, c 6, s 520)
"Abdest imanın yarısıdır Elhamdü lillâh mizanı (amel terazisini) doldurur; sübhânAllahi ve’lhamdü lillâh arz ve semâ arasını doldurur Namaz nurdur; sadaka burhandır; sabır ziyâdır; Kur’an ise, lehine veya aleyhine bir hüccettir Herkes sabahleyin kalkar, nefsini (Allah’a veya şeytana) satar; kimisi kurtarır, kimisi de helâk eder” (Müslim, Tahâret 1, hadis no: 223; Tirmizî, Deavât 91, hadis no: 3512; Nesâî, Zekât 1) Hadisin Tirmizî’de gelen başka bir vechi şöyledir: "Tesbih mîzânın yarısıdır; elhamdü lillâh mîzan doldurur; tekbir ise gökle yer arasını doldurur Oruç sabrın yarısıdır; temizlik imanın yarısıdır”
Hz Ali anlatıyor: "Fâtıma’nın, değirmen kullanmaktan elleri yara oldu, kırba ile su taşımaktan da omuzları incinmişti Peygamber’e hizmetçi getirilmişti Ben Fâtıma’ya dedim ki: "Babana gidip O’ndan bir hizmetçi ister misin?” O da babası Rasûlullah’ın yanına gitti O, yanındaki bazı adamlarla konuşuyordu Fâtıma da (bir şey söylemeden) geri döndü Ertesi gün Rasûlullah Fâtıma’ya gelerek: "Kızım, ihtiyacın ne idi?” diye sordu Fâtıma sükût edip cevap vermedi Ben araya girip: "Ben anlatayım Ey Allah’ın Rasûlü!” dedim ve açıkladım: "Fâtıma’nın değirmen kullanmaktan elleri yara oldu, kırba ile su taşımaktan da omuzları incindi Köleler gelince ben kendisine, size uğramasını, sizden bir hizmetçi istemesini ve böylece biraz rahata kavuşmasını söyledim Bu açıklamam üzerine Rasûlullah: "Ey Fâtıma, Allah’tan kork! Allah’a olan farzlarını edâ et, âilenin işlerini yap Yatağına girince otuz üç kere sübhânAllah, otuz üç kere elhamdülillâh, otuz dört kere Allahuekber de; Böylece hepsi yüz yapar Bu zikir, senin için hizmetçiden daha hayırlıdır” buyurdular Fâtıma (ra): "Allah’tan ve Allah’ın rasûlünden râzıyım” dedi Rasûlullah ona hizmetçi vermedi”
(Buhârî, Fedâilu’l-Ashâb 9, Humus 6, Nafakaat 6, 7, Deavât 11; Müslim, 80 hadis no: 2727; Tirmizî, Deavât 24, hadis no: 3405; Ebû Dâvud, Harâc 20, hadis no: 2988, 2989, Edeb 109, hadis no: 5062-5063)
(Hadisin bazı vecihlerinde, Rasûlullah, "Suffe ashâbı ihtiyaç içerisinde kıvranırken ben size hizmetçi veremem” şeklinde cevap vermiş, "fazla köle olsa satıp parasıyla Suffe ashâbının bazı ihtiyaçlarını karşılamaya çalışacağını” belirtmiştir Bazı rivâyetlerde: "Bedir yetimleri (ihtiyaçta) sizi geçti”, bir başka rivâyette: "Ey Fâtıma sabret! Kadınların en hayırlısı, âilesine faydalı olandır” buyurmuştur.
"Namaz, oruç ve zikir; Allah yolunda infak (harcama) üzerine yedi yüz misli katlanır” (Ebû Dâvud, Cihad 14, hadis no: 2498) (Bu hadisin izahı sadedinde İbn Kayyim, zikir ile cihad ilişkisi konusunda üç mertebe olduğunu ifade ederek, hem zikir ve hem cihadın birlikte yapılmasının en üst mertebe olduğunu belirtir Âyetten delil getirir: "Ey iman edenler, düşman bir grupla karşılaştınızmı sebat edin ve Allah’ı çok zikredin ki başarıya erişesiniz” (8/Enfâl, 45) "İkinci mertebe, cihad etmeksizin zikretmek Bu, önceki mertebeden düşüktür Üçüncü mertebe ise, zikretmeden cihad etmek; Bu her ikisinden de düşüktür Çünkü cihad, zikir sebebiyle konulmuştur Cihaddan maksat, Allah’ın zikri ve ibâdetin sadece O’na yapılması, O’nun bir bilinmesi, O’nun zikri, sadece O’nun ma’bud kılınmasıdır Zikir, mahlûkatın yaratıldığı gâyeyi teşkil etmektedir” der (K Sitte, 13/251)
"Yedi sınıf insan vardır ki Allah onları kendi (arş’ının) gölgesinden başka hiçbir gölge bulunmayan (kıyâmet) gün(ün)de (arş’ının) gölgesinde gölgelendirecektir (Bunlar Âdil imam (yönetici), Allah’a ibâdet ede ede yetişen genç, kalbi mescidlere bağlı olan kimse, Allah için sevişen, O’nun için bir yere gelen; O’nun için birbirinden ayrılan iki kimse, kendisini mevkî sahibi ve güzel bir kadın (fenâlığa) dâvet ettiği halde: ‘Ben Allah’tan korkarım’ diyen adam, sol elinin verdiğini sağ eli duymayacak derecede gizli sadaka veren kimse ve tenha bir yerde Allah’ı zikrederek gözleri boşanan kimsedir" (Müslim, Zekât 91, hadis no: 1031)
"Size amellerinizin en iyisini, Rabbinizin huzurunda en temizini ve derecelerinizde en yükseğini, altın ve gümüş infak etmekten daha hayırlısını, düşmanla karşı karşıya gelip siz onların, onlar sizin boyunlarınızı vurmaktan daha iyisini söyleyeyim mi?" buyurdu ‘Evet’ dediler "Allah’ı zikir" dedi (Tirmizî, Deavât 6)
"Cennet bahçelerini gördüğünüz zaman orada otlayınız" ‘Cennet bahçeleri nedir?’ diye soruldu "Zikir halkalarıdır" buyurdu (Tirmizî, Deavât 83; Ahmed bin Hanbel, 3/150)
Muaz bin Cebel, Allah’ın Rasûlünden duyduğu son sözün şu olduğunu anlatıyor: ‘Allah’a hangi amel daha hoş gelir?’ dedim "Dilin, Allah’ı zikirle ıslanmış olarak ölmen" buyurdu (et-Terğîb 2/395, Taberânî’den)
"Her şeyin bir cilâsı vardır; kalplerin cilâsı da Allah’ı zikretmektir İnsanı Allah’ın azâbından en çok koruyacak şey, ancak zikrullahtır" ‘Allah yolunda cihad da mı (zikirden hayırlı) değil?’ dediler "Hayır, kesilinceye kadar vuruşsa dahi" dedi (Buhârî, Deavât 5)
Hz Muaz bin Cebel (ra) anlatıyor: "Kul, kendini Allah’ın azâbından kurtarmada zikrullahtan daha etkili bir ameli işlememiştir” (İmam Mâlik, Muvattâ, Kur’an 24, hadis no: 1, 211; Tirmizî, Deavât 6, hadis no: 3374; İbn Mâce, Edeb 53, hadis no: 3790)
Zikir ayet ve hadis