Veda hutbesindeki temel kurallar nelerdir?

Peygamberimiz bu hutbede Allah’ın birliğine vurgda bulunarak, tekrar
putperestliğe ve onun batıl uygulamalarına dönmemeleri konusunda uyardı
Herkesin Rabbinin huzuruna kavuşacağını ve yaptıklarndan dolayı hesap
vereceğini bir kez daha hatırlattı
İslam’ın en önemli özelliklerinden biri hak ve adalet konusudur Bu nedenle Peygamberimiz insanların birbiri üzerindeki haklarını hatırlattı
Bu haklar konusunda dikkatli olmalarını istedi
Cahiliye döneminin en büyük kötülüklerinden biri, kadınları değersiz görmeleri,
kız çocuklarnı diri diri gömmeleriydi Peygamberimiz kadınların haklarına bir kez
daha dikkat çekti ve onları gözetmelerini istedi
İslam’dan önceki dönemin bir başka kötülüğü, soy üstünlüğünü iddia etmeleri bu nedenle birbiriyle sürekli savaşmalarıydı Peygamberimiz bütün insanların Adem’den geldiğini hatırlattı ve üstünlüğün ırk ve soyla değil, yapılan güzel iş ve davranışlarla olduğunu vurguladı
Peygamberimiz, iki emanet bıraktığını bunlara sımsıkı sarıldıkları sürece hiçbir zaman yollarını şaşırmayacaklarını, bu iki emanetin Kur’an ve kendisinin uygulamaları olduğunu bildirdi ve en son şöyle dedi:
İnsanlar! Yarın beni sizden soracaklar Ne diyeceksiniz? Orada bulunanlar hep birlikte şöyle dediler: "Allah’ın elçiliğini ifa ettiniz,vazifenizi hakkıyla yerine getirdiniz,bize vasiyet ve nasihatte bulundunuz diye şehadet ederiz"

Bunun üzerine Resul-i Ekrem Efendimiz(sav) şehadet parmağını kaldırdı,sonra da cemaatin üzerine çevirip indirdi ve şöyle buyurdu:

"Şahid ol yâ Râb! Şahid ol yâ Râb! Şahid ol yâ Râb!"

Dr Ali Kuzudişli

O’nun Veda Hutbesiyle dile getirdiği ilkeler, hepimizi iyiye, güzele, huzur, birlik ve barış içinde yaşamaya çağırmaktadırGerçek kardeşliği bize açıklayan Rasulullah (as) şöyle buyurur: Ey Mü’minler! Sözümü iyi dinleyiniz ve iyi belleyiniz! Müslüman Müslüman’ın kardeşidir ve böylece bütün Müslümanlar kardeştirler… Muhakkak Rabbinize kavuşacak-sınız O da sizi yaptıklarınızdan dolayı hesaba çekecektir Sakın benden sonra eski yanlışlıklara dönmeyiniz Peygamberimizin yüce şahsiyetini tanımaya, O’nu anlamaya ve üstün ahlakını örnek almaya bugün daha çok ihtiyaç duyuyoruz İnsanı ve toplumu çürüten, kin ve nefretin yayılmasına neden olan günah ve çirkinliklerden uzak durmamızı isteyen O Yüce Peygamber, insanın ve toplumun selameti için bizleri şöyle uyarmaktadır:

Ey İnsanlar! Dikkat ediniz! Şu dört şeyi kesinlikle yapmayınız: Allah’a hiçbir şeyi ortak koşmayın Allah’ın haram ve dokunulmaz kıldığı canı, haksız yere öldürmeyin Zina etmeyin Hırsızlık yapmayın Kimin yanında bir emanet varsa, onu hemen sahibine versin

Saygıdeğer Mü’minler,

Veda Hutbesi, peygamberimizin evrensel nasihatleridir O, bizlere, insanlar arasında iyi ve güzel bir şahsiyet olmayı, Allah katında ise, iyi bir kul olmayı öğütlemiş ve böylece huzurlu bir yaşam sürmemizi istemiştir O yüce nebi (as) bu fani âleme veda ederken bize, rehber edineceğimiz temel esasları da şöyle açıklamıştır: Ey mü’minler! Size iki emanet bırakıyorum, onlara sarılıp uydukça yolunuzu hiç şaşırmazsınız O emanetler, Allah’ın kitabı Kur-ân-ı Kerim ve Peygamberin sünnetidir2

Hep beraber Peygamberimiz (as) in bu tavsiyelerine kulak vererek dürüst, samimi, güzel ahlaklı, kendisine ve çevresine faydalı insanlar olmaya gayret gösterelim Sözlerimi, hutbemizin başında okuduğum ayet-i kerimenin mealiyle bitiriyorum:

Peygamber size neyi verdiyse onu alın, neyi de size yasak ettiyse ondan vazgeçin Allah’a karşı gelmekten sakınınŞüphesiz, Allah’ın azabı çetindir 3