Seferi olmak (ikamet çeşitleri)
musab
cübbeli hocanın bir sohbetinde dinledim.mesela benim köyde evim var.ya da yok fark etmez.babamgil o köyde ikamet ediyorlar.bende başka bir şehirde çalışmaya başladım.ama aklımda emekli olduktan sonra tekrar köye gitme var,ya da öyle bir ihtimal var.bu durumda köye gittiğimde seferi değil mukim sayılırız diye.doğrumu hatırlıyorum
Cevap: seferi olmak
islamyolu
doğru hatırlıyorsun kardeş. yani emekli oldugunda niyetin var ise geri köyüne yerleşmeye. oradada mukim oluyorsun.
< SEFERİLİK – VATANIN ÇEŞİTLERİ
Bir insanın doğup büyüdüğü, evlendiği, iş kurduğu, çalıştığı yere vatan denir. Vatan üç çeşittir:
1- Vatan-ı Aslî: Bir insanın doğup büyüdüğü, yaşayıp geçimini temin ettiği kendi köyü, kazası veya şehridir. Bir kimse kendi doğup büyüdüğü memleketten ayrılsa, meselâ Giresun’dan İstanbul’a taşınsa, orada ev ve iş kursa, artık önceki vatanı ikamet bakımından vatanı olmaktan çıkar. Daha sonra oraya gidecek olsa, on beş gün kalmaya niyet etmedikçe, farz namazlarını dörder rekât kılması gerekmez.
Fakat vatan- aslîsinden geçici olarak çıkıp başka bir yeri ikâmet vatanı edindikten sonra asıl vatanına dönse, niyete gerek kalmadan mukim sayılır ve namazlarını tam kılması gerekir. Meselâ bir kimse birkaç yıllık tahsil için aslî vatanı olan Giresun’dan İstanbul’a gelse, Giresun’a gittiğinde on beş günden az da kalacak olsa namazlarını tam kılar.
2- Vatan-ı İkâmet: Dinen yolcu sayılan birinin oturmaya müsait olan bir yerde en az on beş gün kalmak istediği bir yerdir. Meselâ bir kimse Giresun’dan İstanbul’a herhangi bir iş için on beş günden fazla bir müddet kalmaya niyet etse, İstanbul onun vatan-ı ikâmetidir. Vatan-ı İkâmette seferilik hükümleri geçerli olmaz.
3- Vatan-ı Süknâ: Bir yolcunun on beş günden az müddet kalmaya niyet ettiği yerdir. Böyle bir yerde geçici olarak ikâmet eden kimse seferi sayılır, dört rekâttı namazları iki rekât olarak kılar.
Bir kimsenin seferi sayılabilmesi için vasıtanın ismi ve şekli nazara alınmaz. Sadece mesafeye itibar edilir. Bu mesafe de normal yürüyüşle 18 saatlik yoldur. Yani yaklaşık 90 kilometredir. Doksan kilometrelik bir yolculuğa çıkan kimse ister yaya, ister trenle, ister otobüsle, isterse uçakla gitsin, seferi olmaya niyet ettiği takdirde; oturduğu yerin yola çıkıldığı yöndeki evlerinden ayrıldıktan sonra seferi sayılır. Dört rekâtlı farz namazları ikişer rekâtlı olarak kılar. >
Cevap: seferi olmak
musab
o zaman hem çalıştığım şehirde hem de köyümde mukim durumda oluyorum.peki benim yaşım daha küçük ve bizim kendimize ait evimiz var orda.ama sonuçta babamın evi ve o yaptırdı.benle alakası yok.ben oraya yerleşme ihtimalim yok.bu durumda seferi olurum ben babam mukim olur.doğrumu
Cevap: seferi olmak
islamyolu
< o zaman hem çalıştığım şehirde hem de köyümde mukim durumda oluyorum >
burası doğru aynen iki taraftada mukim olursun.
< bizim kendimize ait evimiz var orda.ama sonuçta babamın evi ve o yaptırdı.benle alakası yok.ben oraya yerleşme ihtimalim yok.bu durumda seferi olurum ben babam mukim olur.doğrumu >
o ev senin mukim olacağın yerde mi ? yani senin emekli olduktan sonra yerleşmeye niyet ettigin yerdemi babanın evi. aynı şehirde mi.
musab
şöyle anlatayım.ben 18 yaşındayım.biz şimdi köye ev yaptırdık.amaç aslında yerleşmede değil tam.hani babamgilin düşüncesi emekli olunca 10 gün 15 gün kalırız.değişiklik olur diyor.tabi bu plan kendi adına.sonuçta ben bu sene üniversiteye başlıcam.sonra kimbilir hangi şehirde çalışacam.benim oraya yerleşme gibi durumum olamaz.ben bu durumda mukimmi olurum köyde.babam da mukim mi olur.
islamyolu
kardeşim 15 gün bir yere niyet edeceksen. o yerde seferi olmazsın. Ha şöyle bir fetvada var. mesela istanbuldasın Antalyada bir yazlıgın var. her yaz o yazlıga gidiyorsun. o durumdada seferi olmazsın. babanda köy deki yapılan evi tatil için kullanacak ve kendisine ait bir ev oldugu için seferi olmaz. ve senin niyetin karışık kardeş. yani kararsızsın. ilerde oraya temelli yerleşme gibi net bir niyetin olmadıgı için sen Seferi olursun. ama gidecegin yerlere 15 günden fazla kalma gibi bir niyetin olursa seferi olmazsın. herşey niyete bakar. Niyet etmesen istedigin yere git yinede Mukim olamazsın. km olarakta 104 km diyen alimlerimizde var 87 -88 km diyen alimlerimizde var. yani deve yürüşü ile veya kendi yürüyüşün ile 3 günlük mesafeden sonra seferilik başlar.
eğerki hanifi mezhebindesen 4 rekatlı farz namazları 2 rekata indirmen lazım. Şafi mezhebinde serbesttir. isteyen 4 kılar isteyen 2 kılar.
doğrusunu söylemek gerekirse , gerçekten Seferilik konusu çok zor konudur. çok karışık bir konudur. ve en zorlandıgım konuda bu dur.
musab
yani şimdi mesela birinin yazlık evi var.kendisine ait.5 gün kalmaya niyet etse bile seferi olmuyor mu
islamyolu
kardeş buradan bakabilirsin arada istedigin konular var.
musab
zaten kardeş ben bu sohbeti dinlemiştim.o yüzden sordum soruyu zaten.önceden bilmiyordum böyle bir durumu
Hoca
< 5 gün kalmaya niyet etse bile seferi olmuyor mu >
Bu sözü edilen vatani süknadır
Vatan-ı sükna: bir kimsenin on beş günü tamamlamadan ayrılmak üzere bulunduğu, aslî vatanından en az doksan km. uzaklıktaki yerdir
Kaynak: Haddad, el-Cevheratü’n-neyyire, I, 342