İstihâze (özür kanı)
kaneviçe
- Özür Kanı – İstihâze
Rahim içi damarlardan hayız ve nifas hali dışında ve bir hastalık veya yapısal bozukluk sebebiyle gelen kana istihaze (özür kanı) denilir. diğer bir ifadeyle istihaze, kadının adet ve lohusalık dışındadaki kanamalarının genel adıdır. Fakihlerin, hayız ve nifasın azami sürelerini belirleme çabalarının bir amacı da hayız ve nifas kanı ile istiahaze kanını birbirinden ayırt etme konusunda kadınlara genel ve pratik bir ölçü vermektir. Bu konuda her bir kadının kendi tecrübe ve kanaatinin de önemli olduğunu, nihai olarak da tıp biliminin tespitlerinin ölçü alınması gerektiğini belirtmek gerekir. İstihaze kanı, dinmeyen burun kanaması, tutulamayan idrar veya bir yaradan sürekli kan akması gibi sadece abdesti bozan bir özür (mazeret) halidir. Bu durumdaki kadın gerekli maddi- bedeni temizliği yapar, tedbirleri alır ve özürlü kimselere tanınan ruhsat ve muafiyetleri kullanarak her bir namaz vakti için ayrı ayrı abdest alarak ibadetlerini eda eder. (1)
- Özürlü Kimselerin Elbiselerinin Kirlenmesi
Özürlü olan kimselerin kan, irin ve idrar gibi pisliklerinden elbiselerine, çamaşırlarına bulaşanı yıkmak – özürleri devam ettiçe – vacip olmadığından, kendisinden özür kanı gelen kadına Ressulullah Efendimiz, yeniden abdest almayı emir buyurmuşlarsa da giyilen şeyleri yıkamayı emretmemişlerdir. (2)
- Özürlü İma ile Namaz Kılabilirmi?
Eğer kan yalnız secde halinde geliyorsa özürlü secdeyi terkeder. Ruku halinde geliyorsa ruku’u da terkeder, namazını ima ile kılar.
- Özür Kanı Kesildikten Sonra Gusül Gerekir mi?
Özürlü olan bir kimsenin kanı kesildiği vakit ona boy abdesti lazım gelmediği gibi – özür kanı kesildiği vakitte bu kadının da yıkanması lazım gelmez. (2) İslam, her konuda temizliğe gereken önemi vermekle beraber, kolaylığı da sağlamaktadır. Hanefilerce: Özürlü kadıntemiz kadın hükmündedir. Yani namazını kılar, orucunu tutar, Kur’an okur, cinsel temasta bulunabilir. ancak her namaz için bir abdest alıp, gusletmesine gerek yoktur. Özürlü kadın, abdest almadan önce tenâsül organını iyice yıkar ve temizbir bezle iyice kendini korur. (4)
- Özürlü Ne Zaman Abdest Alır?
Vakit girdikten sonra abdest alıp o abdest ile vakit namazlarını kılacakları gibi, kazaya kalmışyani geçmiş namazlarındanda – sihhatli zamanlarda kazaya kalmış olsalar bile – istedikleri kadar kılabilirler, hatta nafile namaz da kılarlar. (2)
- Özürlü sayılan kimseler
- Özür kanı gören kadın
- Hayzı üç günden az on günden fazla devam eden kadın
- Lohusalığı kırk günden fazla devam eden kadın
- İdrarı damlalar halinde gelen kimse
- Sık sık burun kanaması olan kimse
- Herhangi bir organı kanayan kimse
- Meme, kulak, göz v.s. yerinden ağrı ile akıntısı gelen kimse
- Yarası devamlı kanayan kimse (3)
- Özürlü Sayılmanın Şartları
Bir kadından gelen istihaze kanı, kadın ve erkekte bulunan özrün dini bir özür sayılabilmesi için bazı şartlar vardır.
-
- Özrün bir namaz vakti devam etmesi
- Abdest alıp namaz kılacak kadar bir fırsatın bulunmaması
- Her namaz vakti içinde en az bir defa görülmesi gerekir. (3)
- İstihaze Kanı Gören Kadın İle Cinsel İlişki Kurmak
"Kan akma halinde bile olsa istihaze kanı gören kadınla kocasının cinsel ilişkide bulunması caizdir. Ancak, kocanın gücü yettiğince bundan uzak durması kadın açısından elbetteki daha uygundur. çünkü ay halindeki rahatsızlık istihaze gören kadında da mevcuttur. Bu kanın bir hastalık belirtisi olma ihtimali büyük olduğundan bir an önce tedavisine gidilmesi, hem kadın sağlığı hem de aile huzuru için gereklidir.
Kaynaklar:
İlmihal I, İman ve İbadetler, Türkiye Diyanet Vakfı, 1999, 2.Baskı (1)
Kadın İlmihali, M.Cemal Öğüt,1971, Bahar Yayınları, 9.Baskı (2)
Büyük Kadın İlmihali, Rauf PEHLİVAN, Gonca Yayınevi, 1993 (3)
İzahlı Kadın İlmihali, Asım Uysal, Mürşide Uysal, Uysal Yayınevi, 2001, 11.Baskı (4)
Cevap: İstihâze (özür kanı)
_kayra_
Allah c.c. razı olsun
istihaze, istihaze kanı, istiaze kanı