TÂ-HÂ SURESİ Hakkında Bilgi
@mir
TÂ-HÂ SURESİ
Sure Hakkında Bilgi
İsmini, surenin başındaki "tâ-hâ" harflerinden (huruf-u mukattaa) almıştır. Bu sureye "el-Kelâm" suresi de denilir. Tâ-Hâ suresi 135 ayettir. Meryem suresinden sonra ve Hz. Ömer Müslüman olmadan önce Mekke’de inmiştir. 130-131. âyetlerinin Medine’de indiğine dair rivayet vardır. Mushaftaki resmi sırası itibarıyla 20., iniş tarihine göre ise 45. suredir. Bir önceki Meryem suresinde Hz. Zekeriyya, Hz. Yahya, Hz. İsa, Hz. İbrahim ve Hz. Musa gibi on peygam¬berin kıssası anlatılmıştı. Bu surede de adı geçen peygamberlerin kıssaları daha ayrıntılı anlatılmıştır. Rivayetlere göre Hz. Ömer’in Müslüman oluşuyla bu surenin bir ilgisi bulunmaktadır. Çok iyi bilinen sahih bir hadise göre Hz. Ömer, Peygamber’i (s.a) öldürmek için yola çıktığında bir adama rastladı. Adam ona: "Sen her şeyden önce kızkardeşinin ve eniştenin Müslüman olduğunu bilmelisin" dedi. Bunu duyan Ömer (r.a) doğruca kız kardeşinin evine gitti. Orada kardeşi Fatıma ve eniştesi Said ibn Zeyd’i Habbab b. Eret’den bir kâğıt parçasında yazılı olan bir şeyler öğrenir buldu. Fatıma onun geldiğini görünce kâğıt parçasını hemen bir yere sakladı, fakat Hz. Ömer (r.a) okunanları duymuştu, bu yüzden sorular sormaya başladı. Daha sonra eniştesini dövdü ve kocasını korumaya çalışan kız kardeşini de yaraladı. Sonunda her ikisi de "Evet Müslüman olduk, ne yaparsan yap" diye itiraf ettiler. Hz. Ömer kız kardeşinin başından akan kandan etkilendiği için "okuduğunuz şeyi bana gösterin." dedi. Kız kardeşi ondan kâğıdı yırtmayacağına dair yemin aldı ve "Temizlenmeden ona dokunamazsın" dedi. Bunun üzerine Ömer (r.a) yıkandı. Bu surenin yazılı olduğu kâğıdı okumaya başladığında "Ne mükemmel bir şey!" diye bağırmaktan kendini alamadı. Bunu duyan Habbab, onun ayak seslerini duyduğunda gizlendiği yerden çıkarak: "Allah’a andolsun, Allah sana Peygamberinin davetini tebliğe hizmet ettirecek. Çünkü dün Peygamber’in (s.a): ‘Rabbim, ya Ebul Hakem b. Hişam (Ebu Cehil), ya da Ömer b. Hattab ile İslâm’ı destekle’ diye dua ettiğini duydum. Ey Ömer Allah’a dön, Allah’a dön!" dedi. Bu sözler o denli ikna edici idi ki Ömer (r.a) Habbab’la birlikte, İslâm’ı kabul etmek üzere Peygamber’in (s.a) yanına gitti. 1 Hz. Ömer’in bu sure vesilesiyle Müslüman oluşu, İslâm tarihinin önemli bir olayıdır.
Surenin temel konuları
Bu surede, diğer Mekkî surelerde olduğu gibi tevhid, nübüvvet ve öldükten sonra diriliş gibi İslâm dininin esasları üzerinde durulmaktadır.
Surenin baş taraflarında Yüce Allah’ın egemenlik, azamet, kudret ve ilmi etkileyici bir şekilde anlatılmıştır. Hz. Ömer’in İslâm’a girişinde surenin bu ayetleri etkili olmuştur. Surede ele alınan diğer konular şunlardır:
Kur’an-ı Kerim’in nitelikleri,
Hz. Musa kıssasından geniş bir bölüm; ona verilen mucizeler,
Bazı peygamberlerin kıssalarından ibret verici bölümler,
İsrailoğullarının tutum ve davranışları, zaman zaman isyan edip hak yoldan ayrılmaları,
Kur’an-ı Kerim kıssalarının amacı ve faydaları,
Namaz kılmanın gereği,
Kıyamet ve ahiret hâlinin tasviri,
Hz. Muhammed’in müşriklerle ilişkileri.
Surenin temel mesajları
Kur’an-ı Kerim, insanlar için bir öğüt ve uyarıdır. İnsanlar onun öğüt ve uyarılarından yararlanırlarsa her iki dünyada mutlu olacaklardır.
Kainattaki her şey Allah’ındır. O, gizli açık her şeyi bilir. Bundan dolayı insanlar davranışlarında dikkatli olmalıdırlar.
Allah, peygamberlere bir takım mucizeler vermiştir. Fakat inkârda inat edenler üzerinde bu mucizelerin etkisi olmamıştır. Çünkü iman, kalbe dayanan bir olaydır.
Allah, sabreden müminlere yardım elini uzatır ve onları selamete ulaştırır. İnkârcıları ise helâk eder.
Ölüm anındaki imanın geçerliliği yoktur.
Tebliğ, güzel ve yumuşak sözle yapılmalıdır. (Hz. Musa’nın Firavun’a yaptığı gibi)
Büyücülük batıl bir iştir. Büyücülerin sonu felakettir.
İnancı korumak için her sıkıntıya katlanılmalı, asla taviz verilmemelidir.
Allah’a verilen sözde durulmalı, helâl rızıklardan yiyip şükretmeli, taşkınlık yapmamalıdır. Bunlar müminin özelliklerindendir.
Tebliğ ve irşat görevleri sürdürülmelidir. Toplumdaki bozgunculara asla fırsat verilmemeli, onların insanları kandırıp saptırmalarına engel olunmalıdır.
Kur’an’dan yüz çeviren, ahirette sürekli azap görecektir.
Hesap gününde kimse kimseye yardımcı olamayacaktır. Kişi, bu dünyada iman ederek ve sâlih amel işleyerek ahiret için gerekli hazırlığı yapmalıdır.
Şeytan, insanın düşmanıdır; onun kandırıcı telkinlerine aldanılmamalıdır. Şeytana uyan kimse, sahip olduğu nimetleri kaybeder ve hüsrana uğrar.
Allah yoluna giren kişi sapmaz ve sıkıntıya düşmez.
Geçmişteki inkarcı toplumların başlarına gelenlerden ibret alınmalıdır. Yüce Allah’ın inkârcıları helak etmemesi, onun vaadi ve hikmeti gereğidir. Verilen mühlet dolunca onların hesabı görülecektir.
Günün belirli saatlerinde Yüce Allah’ı övüp tesbih etmek, namaz kılmak insanı huzura ve ilahi rızaya kavuşturur.
Başkalarının sahip olduğu zenginliğe tamah edilmemelidir.
Mümin, namazlarını kılmalı, aile fertlerine de namazı emretmelidir.
Dipnotlar
1. Mevdudi, Tefhîmu’l-Kur’an, İnsan Yayınları, 3/217.
Hasenat Programından alınmıştır.
Cevap: TÂ-HÂ SURESİ Hakkında Bilgi
Muhammed
Taha süresi hakkında kısa bilgiler
20
Tâ Hâ Sûresi
indiği Yer : Mekke
İniş Sırası :45
Ayet Sayısı : 135
Nüzulü
Mushaf’taki sıralamada yirminci, iniş sırasına göre kırk beşinci sûredir. Meryem sûresinden sonra, Vakıa sûresinden önce Mekke’de inmiştir. 130 ve 131. iyetlerin Medine’de nazil olduğuna dair bir rivayet de vardır.
Hz. Ömer’in İslâmiyet’i kabul edişiyle ilgili meşhur rivayette Ömer’in, kız iardeşi ve eniştesinin evine baskın yaptığında işittiği ve çok etkilendiği âyetlerin Fâhâ sûresinin âyetleri olduğu ve bu olayın peygamberliğin beşinci yılında cereyan ettiği dikkate alınarak, genellikle Mekke döneminin ortalarına doğru indiği kabul edilir.
Kaynaklarda nüzulü için belirli bir sebepten söz edilmez. Geldiği donemin şartları ve sûrenin içeriği, Hz. Peygamber’e ve müminlere teselli verip onların moralini yükseltmeyi amaçladığını göstermektedir.[1]
Adı
Adını -anlamı, yerinde açıklanacak olan- ilk âyetinden almaktadır. Bazı kaynaklarda "Sûretü’l-kelîm" ve "Sûretü Mûsâ" şeklinde de anılır. [2]
Konusu
Hz. Peygamber’in maneviyatını yükselten ve Allah’ın kudretine dikkat çeken ifadelerle başlanmış, ardından Hz. Musa’nın Firavunla mücadelesine, Cenâb-ı Hakk’ın İsrâiloğullan’na lütfettiği nimetlere ve onların hatalı tutumlarına geniş bir biçimde yer verilmiştir. Daha sonra Hz. Âdem’in yaratılışına ve şeytanın onları kandırıp cennetten çıkmalarına sebep oluşuna değinilmiş, inkarcıların karşılaşacakları akıbet hatırlatılmış ve ebedî mutluluğun Allah’a saygıda kusur etmekten sakınanların olacağı belirtilmiştir. [3]
Fazileti
Hz. Peygamber’den rivayet edilen bir hadiste anlatıldığına göre, Tâhâ ve Yâ-sîn sûrelerini işiten melekler şöyle demişlerdir: Bunların kendilerine gönderileceği ümmete ne mutlu, bunları taşıyan gönüllere ne mutlu, bunları okuyan dillere ne mutlu![4]
Birçok sûrede olduğu gibi âyetlerinin kısa ve sonlarının seçili olması sûrenin okunuşuna apayrı bir mûsiki katmaktadır. [5]
Meali
Rahman ve rahîm olan Allah’ın adıyla… 1. Tâ-hâ. 2, Biz Kur’an’ı sana mutsuz olasın diye indirmedik. 3. Ancak Allah korkusu taşıyanlar için öğüt olsun diye indirdik. 4.0, yeri ve yüce gökleri yaratan Allah katından peyderpey gönderilmiştir. 5. Rahman olan Allah arşa istiva etmiştir, 6. Göklerde, yerde, ikisinin arasında ve toprağın altında ne varsa hepsi O’nundur. 7. Sen sözü açığa vursan da (gizlesen de), O gizliyi de, gizlinin gizlisini de bilir. 8. Allah, O’ndan başka tanrı yoktur; en güzel isimler O’na aittir. [6]
Tefsiri
1. Müfessirler arasında, bu sûrenin ilk âyetini oluşturan ve "tâ-hâ" şeklinde okunan iki harfin mahiyeti ve anlamı hususunda iki yorum vardır, a) Bunlar bazı sûrelerin başında yer alan ve teker teker okunduğu için "hurûf-i mukattaa" diye adlandırılan harflerdendir. [7] b) Bunlar ayrı iki harf değil, anlamı olan bir kelimedir. Bu eğilim içinde kuvvetli bulunan görüşe göre bu kelime Arapça’nın bazı lehçelerinde "ey kişi, ey insan!" mânasına gelmektedir. Bu görüşün sahipleri, İslâm öncesi Arap şiirinden bu anlamdaki kullanımı gösteren örnekleri zikrederler. Ayrıca bu kelimenin Allah’ın isimlerinden biri olduğu ve bu âyette o isme yemin edildiği görüşü de ileri sürülmüştür
taha suresinde ne anlatılıyor
mum
Taha suresi ile ilgili bilgi
TÂ-HÂ SURESİ
Surenin İsmi:
Buna Tâ-Hâ suresi adının verilmesi, surenin bu şekilde bir nida ile başlamasından dolayıdır: "Tâ-Hâ. Biz sana Kur’ânı zahmet çekesin diye indirmedik." Bu aynı zamanda Rasulullah (s.a.)’ın isimlerinden birisidir. Böyle bir hitap onun için bir ikramdır. Ayrıca kavminin yüz çevirmesinden dolayı çektiği sıkıntılara bir tesellidir.
Surenin Muhtevası:
Bu surenin ayetleriyle de diğer Mekkî surelerde olduğu gibi tevhid, nübüvvet ve öldükten sonra diriliş gibi dinin esasları ispatlanmaktadır. Surenin baş taraflarında Yüce Allah’ın egemenlik, azamet, kudret ve ilminin geniş bir şekilde dile getirilmesi oldukça etkileyici ve anlamlıdır. Ömer b. el-Hattab (r.a.), İslâm’a giriş olayından da bilindiği gibi, İslama girişinde bu sureyi duymuş ve bundan etkilenmişti.
Sure aşağıdaki hususları ihtiva etmektedir:
1- Kur’an-ı Kerim, arzın ve yüce semaların Rabbinden korkanlar için bir öğüttür. Davet ve tebliğ, korkutma ve müjdeleme görevini yerine getirip müşriklerin tuzaklarına iltifat etmemesi gerektiğini vurgulamak suretiyle Peygamber (s.a.)’in şahsına sebat vermektedir (1-8. ayetler).
2- Hz. Musa kıssasında Yüce Allah’ın onunla konuşması, küçükken bir sanduka içerisinde suya bırakılması, kardeşi Harun ile birlikte azgın ve zorba Firavun’a peygamber olarak gönderilmesi, bir ve tek Allah’ın ubudiyyetini ispat etmek üzere en güzel şekilde tartışması, sihirbazlarla teke tek mücadele etmesi, Allah’ın onu destekleyip mutlak şekilde ona yardımcı olması, sihirbazların Hz. Musa’nın çağrısına uyup iman etmeleri, denizin yarılması ve İsrailo-ğullarmın oradan geçmesi, Firavun ve askerlerinin helak edilmesi, İsrailoğul-larının Allah’ın pek çok nimetlerine karşı nankörlük etmeleri, Sâmirî’nin sözleri, onun buzağıyı ilâh olarak ortaya koymakla İsrailoğullarmı saptırması, Hz. Musa’nın bundan dolayı kardeşine kızması (9-98. ayetler).
3- Kur’an-ı Kerim kıssalarının faydalarına işaret edilmesi, Kur’an-ı Ke-rim’den yüz çevirenlerin cezalarının açıklanması (99-101. ayetler).
4- Mahşerin dehşet verici hali, dağların yok edilmesi, kıyamet gününde günahkârların nitelikleri ve adaletli bir şekilde hesabın görülmesi (102-112. ayetler).
5- Kur’ân-ı Kerim’in Arapça oluşu, Kur’ân-ı Kerim’in tehditleri ve Rasulul-lah (s.a.)’m unutmaktan yana korunmuş olması (113-114. ayetler).
6- Hz. Adem’in cennette İblis ile birlikte başından geçenlere dair kıssanın zikredilmesi (115-122. ayet-i kerimeler).
7- Kur’ân-ı Kerim’den yüz çeviren kimselere dünya ve ahiretteki cezanın açıklanmasının pekiştirilmesi. Bu ceza dünyada sıkıntılı bir geçim, ahirette ise azaptan kurtarabilecek delil getirebilmekten yana körlüktür (124-127. ayetler).
8- Önceki ümmetlerin helak edilmesinden ve müşriklerin azabının kıyamete kadar ertelenmesinden gereken öğüt ve ibretlerin alınması (128-129. ayetler).
9- Peygamber (s.a.) ve onun ümmetlerine, gördükleri eziyetlere karşı sabır hususunda Rabbani direktifler ve Yüce Allah’ın gece ve gündüz tenzih edilmesi, başkalarının sahip olduğu göz kamaştırıcı dünya zenginliği fitnesine kapılmamak, aile halkına namaz kılmayı emredip bunun uygulanıp uygulanmadığının takip edilmesinin istenmesi (130-132. ayetler).
10- Müşriklerin Yüce Allah’tan maddî mucizeler indirilmesini istemesi ve Rasulullah (s.a.)’ın gönderilip Kur’ân-ı Kerim’in indirilişinden sonra artık onların ileri sürecek mazeretlerinin kalmadığı belirtilerek daha sonra kıyamet gününde geleceği özetlenen azap ile tehdit edilmeleri (133-135. ayetler).
Cevap: TÂ-HÂ SURESİ Hakkında Bilgi
yasemin
Ta-ha Suresinin konusu , idbar ve ikbal zamanlarıyla Hz Musa ve İsrailoğullarının serüvenidir . Maksadı tarıhte yaşanmış örnekler üzerinden ilk muhataplarına ders vermektir .
Sure Allah Rasulune " Ey İnsan " manasına gelen taha ile başlar ve arkasından şu teselli ayeti gelir :
Biz bu ilahi kitabı sana zorluk çekip mutsuz olasın diye indirmedik ;
Yanlızca Allah’ın sevgisini yitirmekten korkan kimselere bir uyarı olsun için indirdik . (2-3 )
taha suresi hakkında bilgi, taha suresinde ne anlatılıyor, taha suresi ne anlatıyor