Eşyada Aslolan Mübahlıktır
@mir
1- Eşyada asıl ibahadır.
Haram oluşuna delil bulunmadığı sürece eşyada asıl olan mubah olmasıdır. Nitekim Allah Teâla şöyle buyurmuştur: Size haram kıldığı şeyleri açıklamıştır (En’am 119)
Şeyhulislam İbn Teymiyye şöyle demiştir: Allah Teâla haram olanları açıkladığını bildirmiştir. Haram olduğu açıklanmayanlar haram değildir. Haram olduğu bildirilenler ise helal değildir. Bir şey ya haramdır ya helaldir. 1
Ebu’d-Derda radıyAllahu anh, Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem’in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: Allah’ın kitabında helal kıldıkları helal, haram kıldıkları ise haramdır. Hakkında sükût edilenler ise affedilmiştir. 2
Şeyhulislam İbn Teymiyye şöyle demiştir: Hakkında sükût edilenler affedilmiştir ifadesi, sükût edilenlerden dolayı günaha girilmeyeceğinin delilidir. Buna af isminin verilmesiyle sanki Allahu a’lem şu kastedilmiştir: helal kılmak bir şeyi kullanmaya özel bir hitapla izin vermektir. Haram kılmak ise onu kullanmayı yasaklamaktır. Hakkında susulmasına gelince, özel bir hitapla izin verilmeyen ama aynı zamanda yasaklanmayan demektir. Bu durumda asla dönülür. Bu asıl ise şudur: rasul göndermedikçe cezalandırma yoktur. Cezalandırma yoksa haramlık da yoktur. 3
Sahabenin ameli de bu şekilde devam etmiştir. Ömer radıyAllahu anh kertenkele yemeyi caiz görmüş ve bu konuda Nebi sallAllahu aleyhi ve sellem’in onu haram kılmamış olmasını delil getirmiştir.4
İbn Receb şöyle der: Suyun temizliği gibi asıl itibarıyla mubah olanlarda aslının caiz olduğuna kanaat getirilemeyenleri kullanmak caizdir. Kesik parça ve hayvan etleri gibi aslen yasak olanlarda ise helal olduğuna dair kanaat oluşmadıkça kullanmak helal olmaz. Bir şey hakkında tereddüt edilirse aslına dönülür ve ona göre hareket edilir. 5
1 Mecmuu’l-Fetava (21/536)
2 Hakim (2/375) Elbani Gayetu’l-Meram’da (14) hasen demiştir.
3 Mecmuu’l-Fetava (21/538)
4 Muslim (3/1545)
5 Camiu’l-Ulum (65)
eşyada aslolan mübahlıktır, eşyada aslolan ibahadır, eşyada aslolan mübahlıktır ne demek