Bir Hadis sahih veya uydurma olduğunu nasıl anlarız ?
ebediyyetyolcusu
Selamün Aleyküm
Bilmek istediğim bir Hadis’in sahih veya uydurma olduğu nasıl anlaşılır bunu öğrenmek istiyorum.
Elimde 8000 Adet Hadis var fakat Hadislerde uydurmalar olabildiğinden dolayı bir hadisi paylaşmaktan kaçınırım genellikle.
Cevap: Bir Hadis sahih veya uydurma olduğunu nasıl anlarız ?
aforizma
hadis ilmi çok detaylı ve zordur,ravinin ve silsilenin sıhhatinden (ilk aktaran ve bunu birbirine söyleyenler),lafzına kadar çok detaylı sınamaya tabi tutulur.
öncelikle, peygamberimizin hadis yazılmasını yasakladığını, ashabında hadis yazmaktan kaçındığını( mesela ebubekirin(Allah ondan razı olsun) yazdığı hadis notlarını imha ettiği rivayet edilir) ençok hadis rivayet eden ebu hureyrenin bu tutumundan men edilmek için dövüldüğü,ve gözetim altında tutulduğunu,hatta yalancılıkla etiketlendiğini, hatta mushaflar arasında farklılık olmamasını temin için,ashabtan bazılarının mushaflarının bile imha edildiğini düşünerek, hadisler konusunda fazla takılmayın.
Yüce Allahın kitabı elimizdedir ve korunmasını yine rabbül alemin üzerine almıştır. peygamberimizin yasakladığı ve ashab kaçındığı için,hadis lerin kaydedilmesi yıllar sonra olmuş, ilim haline getirilmesi ise yüzyılları bulmuştur. bu çalışmalar sırasında milyonlarca yalan hadis elenmiştir. hadis alimleri kendi aralarında bile tartışmışlardır(Allah hepsinden razı olsun). halen sahih kabul edilen hadisler üzerinde tartışmalar sürmektedir.
Cevap: Bir Hadis sahih veya uydurma olduğunu nasıl anlarız ?
karadamlalar
hadis yazmak bir dönem yasaklandı ise de sonrasında bizzat rasulullah(sav) tarafından serbest bırakılmıştır.hadisleri doğru kaynaklardan elbette alacağız,
hadis alimleri rivayetler hakkında çokça titiz davranıp,peygamber efendimize(sav) yalan söz isnad etmemek için uğraşmışlardır.
Hadisin Yazılmasını Yasaklayan Rivâyetler:
Hadîs yazılmalı mı yazılmamalı mı? şeklinde bir münâkaşa hem Sahâbe hem de Tâbiîn arasında görülmüştür. Bazıları yazılmasını müdâfaa ederken bazıları da aksini söylemişlerdir. Bu sebeple konuya temas eden kitaplarda umumiyetle bu münâkaşaya yer verilir.
Hemen belirtelim ki söz konusu münâkaşa, kaynağını, Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’e nisbet edilen rivâyetlerden alır. Zira bizzat hadîslerde lehte ve aleyhte deliller mevcuttur:
Ebu Sa’îdu’l-Hudrî, Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’in şöyle söylediğini rivâyet etmiştir:
"Benden (Kur’ân dışında) bir şey yazmayın. Kim benden, Kur’ân’dan başka bir şey yazdı ise onu imha etsin. Benden (şifâhî) rivâyette bulunun, bunda bir mahzur yok. Ancak, kim bilerek bana yalan nisbet eder (ve söylemediğim şeyi söyletirse) ateşteki yerini hazırlasın".
Zeyd İbnu Sâbit de: "Kur’ân ve teşehhudden başka bir şey yazmadık" demiştir.
Yasaklama üzerine Hz. Ömer, Muaz İbn Cebel, İbnu Abbâs, Abdullah İbnu Ömer, Ebû Mûsa, Ebu Hureyre gibi başka sahâbelerden de (radıyAllahu anhum ecmain) rivâyetler gelmiştir.
(İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 1/ 26-27.)
4- "Rasulullah Hadis Yazmayı Yasaklamıştır" Diyenler:
"Rasulullah hadislerin yazılmasını yasaklamış ve:
"Benden bir şey yazmayın kim benden Kur’andan başka bir şey yazdıysa onu imha etsin" buyurmuştur.
(Muslim, Kit. Zuhd bab: 72 hn. 3004; Ebû Dâvûd Kit. İlim bab: 31ın. 3647, 3648, Dârimî Kit. Mukaddime bab: 47; Musned, İmam Ahıned, c. III sh. 12, 31)
Bu da hadislerin önemli olmadıklarını ve dini hükümler olamayacaklarını gösterir" demektedirler.
Hadise soğuk bakan bu gibi kimselerin ileri sürdükleri bu hadis de kendileri için delil değildir. Çünkü hadislerin yazılmasını yasaklayan bu hadis-i şerif, İslâm’ın ilk dönemlerinde Kur’anla hadisleri aynı malzemeler üzerinde yazarak onları birbirine karıştırabilen vahiy katipleri hakkında varid olmuştur. Böyle olmayan insanlar için hadislerin yazılmasının yasaklandığı vaki değildir. Aksine yazmalarına ruhsat verilmiş, hatta emredildiği de olmuştur.
Bunlara örnek olarak daha önce zikredilen Abdullah bin Amr’a; "Yaz. Canım elinde olan Allah’a yemin olsun ki, buradan haktan başka bir şey çıkmaz."
(Ebû Dâvûd, Kit. İlim, bab: 3 lın. 3646; Darimi, Kit. Mukaddime bab: 13; Musned, İmam Ahmed, c. II sh. 162, 192)
Ebu Hurayra’nin: "Rasulullah’ın sahabilerinden hiç bir kimse benden daha fazla hadis rivayet etmiş değildir. Abdullah b. Amr hariç. Çünkü o yazıyordu ben yazmıyordum"
(Buhârî, Kit. İlim, bab: 39; Tirmizî Kit. İlim bab: 12 hn. 2668; Musned, İmam Ahmed, c. II, 249) ifadesi; Mekke fethi gününde Hz. Peygamberin okuduğu hutbenin kendisine yazılı olarak verilmesini isteyen Ebu Şah’ın olayı (Tirmizî, Kit. İlim, bab: 12. hn. 2666 (Not: Bu hadisin ravilerinden biri olan Halid b. Murra eleştirilen bir ravidir.) ve "Ensar’dan bir zata Rasululah’ın eliyle yazıyı göstererek sağınla (sağ elinle) yardımlaş buyurması zikredilebilir.
Görüldüğü gibi hadislerin yazılmasının yasaklanması belirli kişiler için söz konusu olmuştur.
Genel bir yasaklama olmadığı gibi yer yer teşvik de edilmiştir. Diğer yandan hadisleri reddedenlerin hadislere dayanarak düşüncelerini isbatlamaya hakları yoktur. Hadisleri delil gösterme, onları kabullenenlerin işidir. Hesabınıza gelince hadisleri almanız, gelmeyince almamanız çelişki içinde olduğunuzu ve görüşlerinizin tutarsızlığını göstermektedir.
Hadîslerin Yazılmasına İzin Veren Rivayetler:
Hadîslerin yazılmasına ruhsat veren, yazıldığını gösteren rivâyetlere gelince, bunlar da çoktur. Bunlardan biri, yazdığı hadîsler, kitap halinde sonraki nesillere intikal eden Abdullah İbnu Amr (radıyAllahu anh)’a aittir.
Der ki:
"Ben Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’den işittiğim şeyleri ezberlemek arzusuyla yazıyordum.
Kureyş beni menederek: "Sen Rasûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’tan her duyduğunu yazıyorsun, halbuki Rasûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) bir insandır, öfke ve rıza, her iki hâlde de konuşur" dediler.
Bunun üzerine yazmaktan vazgeçtim.
Ancak durumu da Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’e arzettim. Rasûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) parmağıyla mubârek ağızlarına işâret buyurarak:
"Yaz, dedi. Nefsimi elinde tutan Allah’a kasem ederim, buradan haktan başka bir şey çıkmaz".
Abdullah İbnu Amr, (radıyAllahu anh)’ın sistemli şekilde hadîs yazdığını te’yid eden bir rivâyet Ebu Hurayra (radıyAllahu anh)’ye aittir ve üstelik Buhâri’de kaydedilmiş bulunmaktadır. Ebu Hurayra (radıyAllahu anh) şöyle buyurur:
"Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’den çok hadîs (bilmede) Abdullah İbnu Amr hâriç, bana yetişen yoktur. O, beni geçer, zira o yazardı, ben ise yazmazdım".
Hadîslerin yazılması hususunda ruhsat ifade eden rivâyetler bundan ibâret değildir.
Hâfızasından şikâyet edenlere Rasûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın: "Sağ elinizi yardıma çağırın", "İlmi yazı ile bağlayın" gibi tavsiyeleri, bazı konuşmaların yazılı metnini isteyenlere yazılı verilmesi, hepsi de hadîsten ibâret olan -uzunluğu birkaç satırdan bir kaç sayfaya ulaşan- ve sayısı 300’ü bulan pek çok "mektup (yani yazılı vesika)"ların varlığı Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’in, hadîslerin yazılması hususundaki ruhsatına yeterli delillerdir. Sadece mektuplar değerlendirilse bile Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’in Kur’ân’dan başka bir şeyin yazılmasına sistematik, ısrarlı bir muhalefette bulunmadığı, tam tersine, medenî hayatta yazının geniş çapta kullanılmasına büyük ehemmiyet verdiği anlaşılır.
(İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 1/27-28.)
hadisler mütevatir olduklarında bir kuran ayeti gibi reddedilmesi küfür ile sonuçlanan bir eylemdir.hadis ilmi hakkında ehli kuran(!) olduğunu iddia eden grupların laflarına fazlaca itibar etmeden,direk hadis alimlerinin usullerini öğrenmeni tavsiye ederim.
Cevap: Bir Hadis sahih veya uydurma olduğunu nasıl anlarız ?
karadamlalar
tamamını kopyalayamadım baya uzun ama okumanı tavsiye ederim sünnet ve hadis hakkında şüphelere cevap olarak:
aforizma
hadisleri reddetmenin küfürle eşdeğer olduğunu söylemek haddi aşmaktır, bilinen bütün müçtehit alimler kimi hadisleri reddetmişleridir.
hadis rivayet ettiği için men edilip dövülen ve gözaltında tutulan,hatta yalancılıkla suçlanan (ayşe annemiz tarafından) ebu hureyyenin , yine kendi rivayetine dayanarak peygamberimiz zamanında hadis yazılmasına izin verdiğine inanmak,üstelik men edildiğine dair ashabın neredeyse tamamından rivayet gelmesine rağmen bunu yapmak, akıllara ziyandır.
size tavsiyem o hadis ilmini önce kendiniz için incelemenizdir. tabin bile rivayetleri yazmaktan kaçınmıştır. daha sonra bu işin ilim haline getirilip yazılmasıda ihtiyaçtan doğmuştur. çünkü yazılmayıp sözlü rivayet edilmesi üzerine,özellikle 3. halifeden itibaren 100 yıl içinde milyonlarca hadis uydurulmuştur.
karadamlalar
dövülme?aforizma işine gelen hadisi reddedip işine geleni kabul ediyorsun.hadislerin yazılmasının nehyinde ilk amaç kurana karışmamasıydı fakat sonrasında tekrar serbest bırakıldı.ebu hureyre(r.a) yi itham ettiğiniz şeyin farkında mısınız?müçtehidler kafalarına göre değil,isnadlarına göre hadis reddettiler.rivayeti yazmaktan kaçınan yoktur,bilakis rivayetin üstüne düşüp doğruluğu konusunda dikkat edilmiştir.hadisleri reddedişinizde bir metodunuz dahi yokken(kurana göre kabul-red demeyin lütfen ehli sünnetin böyle bir metodu yoktu,bu metod kurana değil kendi aklınıza arz etmek oluyor hadisi) isnad konusunda ince eleyip sık dokuyan muhaddislere rahatça laf ediyorsunuz.
hadis ilmini bildiğimden ötürü bunları diyorum.ebu hureyre(r.a) gibi sahabeden nicesi(Allah hepsinden razı olsun) hadis yazma konusunda peygamberimiz tarafından teşvik edilmiştir.verdiğim linki incelersen inşAllah göreceksin.
karadamlalar
uydurma hadisler diyeceksen,vardır reddetmiyorum ve itikadda çok büyük zararlar vermiştir.halk arasında meşhur olan sözler hadis diye anılmaya başladıkça dinden kopuş başlamıştır.ama uydurma hadis var diye sahih hadis bırakılmaz,bizim 2 mutlak delilimiz vardır biri kuran biri de sünnettir.
karadamlalar
küfür için de;
kuranda ayet olarak hükmü bulunmayan ama mütevatir hadislerle sabit olan recm hakkında hz. ömer(r.a), "insanların küfre düşmemesi için "ömer kurana ekleme yaptı" demeseler kurana recmi eklerdim" demiştir.isnadını bulabilirsiniz bu söz de sahihtir.recmin inkarı küfürdür.
aforizma
istersen recm konusunda bir başlık açta,orda konuşalım.
tekfir konusunda biraz daha bilgilenmemize ihtiyaç var sanırım.
bak buhari hadis konusunda ne diyor; ”Yazdıklarımı altı yüz bin hadis içinden seçtim Sahihe, iki rekat namaz kılıp Allah’a istihare ettikten so a sıhhatine kesinlikle kanaat getirdiğim hadislerden başkasını koymadım. 1047
nasıl ? 600bin hadis nereye gitmiş ? keşifle sahih olur mu ? buyur burdan yak bakalım
karadamlalar
keşifle değil isnad ile sahih vardır,bu dediğinin kaynağını getir hiç duymadım bugüne kadar.buharinin kitaplarında hiç "bunun isnadı yok,rüyamda gördüm ekledim" dediği hadis var mıdır,isnadı olmayan?varsa gösterebilir misin?
karadamlalar
şu an internetim çok kötü durumda,ulaşır ise Allah’ın izniyle son olarak şu hadisi paylaşıp kalkıyorum,hayırlı günler
"Sakın sizin birinizin Koltuğuna Yaslanıp, Kuranda Bulduğuma inanırım Bulmadığımı Red ederim derken yakalamim, Ahir zamanda Bunlar gelecek benim hadislerimi inkar edecekler" (Ebu Davud)
aforizma
link burada , seni yormayayım 3. paragraf sonu [url]http://hadis.ihya.org/hadis-sozlugu/sahih-i-buhari.html
başka bir başlıkta tükürme konusunda kütübi sitteden iki farklı rivayeti gördün, soluna mı tükürdü? ağzına mı tükürdü ?
ikisininde sedeni sağlam, ne yapacağız şimdi ?
karadamlalar
(hah internet şimdi iyi,bu ttnet yüzünden doğru dürüst iş edemiyoruz)
ben de araştırdım ve evet doğru,fakat öncesini okudun mu bilmiyorum.zaten 600.000 sahih hadis toplamış kitabında ve hepsini yazmanın uzun olacağını söyleyip istihare ile bunu limitlemiştir.ben o hadisleri kabul ediyorum,haktır.sen neye göre reddediyorsun,"böyle iş olmaz" diyerek mi?muhtemelen öyle ki,o Allah’ın peygamberidir.mucizeleriyle birlikte gelmiştir.verdiğini de üzerinde tartışmadan kabul etmemiz gerektiğini zaten Allah söylemiyor mu:
"Allah ve Resulü, bir işte hüküm verdiği zaman, artık inanmış bir erkek ve kadına, o işi kendi isteklerine göre seçme hakkı yoktur. Kim Allah’a ve Resulüne karşı gelirse, apaçık bir sapıklığa düşmüş olur."(Ahzab-36)
aforizma
değerli kardeşim
neden hemen bir konuda karşımıza her geleni,önceden rastladıklarımıza benzetirde damgalarız ?
ilk mesajımdan itibaren hepisini yeniden oku lutfen,hadisleri red ettiğim tek bir cümlem var mı? yada ima etmişmiyim ?
ben sadece bu konunun sıkıntılı olduğunu söylüyorum, yukarıda verdiğin ahir zaman kehaneti içeren hadiste sapına kadar uydurmadır 🙂
ayet alıntıları ilede sakın hüküm kurma, elbette Allah ve resulune tabiyiz,elhamdülillah müslümanız,yoksa burda neden bulunalım?
alıntıladığın ayeti yeniden oku ve ömerin (Allah ondan razı olsun) zekatın dağıtılması konusundaki tavrına bak(nasıl islamın büyük halifesini, apaçık sapık yapmış olmayasın?)
bu konular hemence öyle alıntılarla hüküm verilebilecek işler değildir. mazAllah sonu sıkıntılı olur.
karadamlalar
"sapına kadar uydurmadır"
isnadsızca hadis reddetmeye devam ediyorsun,
Yine Haberiniz olsun! Bana Kitap (Kur’an) ve onunla birlikte , onun gibisi (sünnet) verilmiştir. (Ebu Davud(sünnet 5, imare 33) Tirmizi (ilim 10) Ahmed(2/367, 4/132) )
ömer(r.a)’e sapıklık itham etmişliğim yok,yani bu rivayeti reddediyorsun ve bu rivayetin doğruluğunu kabul etsen ömer(r.a)’i sapık mı belleyeceksin?
benim hadisler konusunda tavrım bellidir,benim tavrım değil fakat hadisleri delilsiz isnadsız reddeden senin tavrın sıkıntı yaratacak kardeşim."sapına kadar uydurma hadisleri"(!) hiçbir rivayet incelemesi yapmadan uydurma yapabiliyorsun.hangi hadisleri neye göre kabul ettiğini hala anlamış değilim,kurana arz ettiğini iddia edeceksen diğerleri gibi bunun da geçersiz bir metod olduğunu açıklayacak delil var.
karadamlalar
Peygamber efendimiz, hadislerle amel etmeyecek olan kişilerin nasıl İnsanlar olacaklarını bizlere tanıtmış ve bu gibi İnsanlardan uzak olmamızı beyan etmiştir.
Bu hususta Ebu Rafi (Ebu Rafı Rasulullah’ın azadlı kölesi olup, İsmi Eslem’dir) Rasulullah’ın şöyle buyurduğunu rivayet etmektedir:
"Sakın sizden birinizi koltuğuna yaslanmış otururken, kendisine emrettiğimiz veya yasakladığımız hususlardan bir husus geldiğinde "biz bunu bilmiyoruz. Biz Allah’ın Kitabında ne bulduksa ona tabi oluruz" diyen biri olarak görmeyeyim. "
(Ebû Dâvûd, Kit. Sünnet, bab: 6 hn: 4605; Tirmizî, Kit. İlim, bab: 10 hn: 2663; îbn Mace, Kit. Mukaddime, bab: 13.
Ebû Dâvûd, Kit. Sünnet, bab: 6 hn: 4605; Tirmizî, Kit. İlim, bab: 10 hn: 2663; îbn Mace, Kit. Mukaddime, bab: 13)
Mikdam b. Mâdi Kerib ise Rasulullah’ın şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
"Dikkat edin! Bana kitap, bir de onun kadarı (vahyi gayri metluv) verilmiştir. Yakında karnı tok olan ve koltuğuna yaslanan bir kişi:
"Siz sadece bu Kur’an’a sarılın. Siz onda neyin helal olduğunu görürseniz onu helal sayın ve neyin de haram olduğunu görürseniz onu haram sayın" diyecektir. Dikkat edin! Ehlî eşeklerin etleri size helal değildir. Köpek dişi bulunan yırtıcı hayvanların etleri de helal değildir."
( Ebû Dâvûd, Kit. Sünnet bab: 6, hn: 4604; Tirmizî, Kit. İlim, bab: 10 hn: 2664; İbn Mace, Kit. Mukaddime, bab: 12; Müsned, İmam Ahmed, c. IV, sh. 131.00 )
Diğer bir rivayette şöyledir.
"Dikkat edin olabilir ki, koltuğuna yaslanan bir kimseye benim hadisim ulaşır. O da der ki: "Bizimle sizin aranızda Allah’ın kitabı bulunmaktadır. Onda neyin helal olduğunu görürsek onu helal sayarız. Neyin de haram olduğunu görürsek onu haram sayarız." Dikkat edin. Allah’ın rasulunün haram kıldığı Allah’ın haram kıldığı gibidir. "
(Tirmizî, Kit. ilim: bab: 10 hn: 2664 )
aforizma
herhalde,son mesajındaki hadislerle,ilk yazdığın kehanet hadisini aynı demiyorsun ?
karadamlalar
şu konu içinde bir tane bile uydurma hadis yazmadım
Kayıtsız Üye
aforizma öyle konuşuyosunki sanki hiç hadislere uyulmaması gerekiyor gibi bir halin var aklında bulunsun belki sen namazın kılınş şekli abdestin alınış şekli vesayre bazı ibadetlerin kuranda anlatılmadığını galiba bilmiyosunda konuşuyorsun ilginç doğrusu şu milyonuydurma hadislerden bir 1000 tanesini sölede insanlar en azında onlara karşı önlem alsınlar şeyh aforizma
Kayıtsız Üye
Umut verip güven aşılayıp da yarı yolda bıraktığın
insanın gönül sadakasını iki dünyada da
veremezsin…. sözünün hadis oldugu söyleniyor doğru mudur?
Kayıtsız Üye
Aforizma, siz galiba konuyu tam olarak omumamissiniz. Tevetüren sabit hadisleri red etmekten bahsedilmis. Biraz dikatli okuyun. Sallamayin.
Kayıtsız Üye
Başkasının arazisine izinsiz ağac dikene hiçbir hak tanınmaz
Kayıtsız Üye
Selamun aleykum hocam bu hadis doğru mudur
Yatmadan Önce Okunmalı Peygamber efendimiz, hazret-i Ali’ye buyurdular ki: Yâ Ali! şu hadis doğrumudur5 şeyi yapmadan yatma!
1. Kur’ân-ı kerîmin hepsini okumadan
2. 4000 dirhem sadaka vermeden
3. Kâbe’yi ziyaret etmeden
4. Cennette yerini hazırlamadan
5. Küs olduğun biriyle barışmadan
Hazret-i Ali; Yâ ResûlAllah! Bu nasıl olur? diye
sorunca, buyurdular ki:
1. 3 İhlâs okumak, Kur’ân-ı kerîmi hatmetmek
gibidir.
2. 4 Fâtiha okumak, 4000 dirhem sadaka vermeye
eşittir.
3. 10 defa; Lâ ilâhe illAllah vahdehu lâ-şerîke-leh
lehül- mülkü ve lehül hamdü yuhyî ve yümît ve hüve
alâ külli şey’in kadîr. demen de Kâbe’yi ziyarete
eşittir
. 4. 10 defa; Lâ havle velâ kuvvete illâ
billâhil’aliyyil’azîm. demen, Cennette yerini
hazırlamana vesîledir
5. 10 defa; Estağfirullahel’azîm ellezî lâ ilâhe illâ hu
el-hayyel kayyûm ve etubü ileyh. demen, dargın ve
husûmetli olduğun insanlarla barışmış derecesinde
mükâfata vesiledir..
arifselim
Aleykumselam. Söz konusu olan bu hadis sahih değil ve uydurmadır. Bilgi ve kaynak için buna bakabilirsiniz: (bk. Mecmuu’ Fetava İbn Baz, 26/328-330)
ALLEGRO
Merhaba herkese, arkadaşlar ben hak dinlerini araştırıyorum. Ben hemen hemen her konuda heryerde soru sorarken görebilirsinz lütfen yadırgamayın. 20 seneden sonra ikinci bir hayatım oldu herşeyi öğrenmeye çalışıyorum bazı konularda çelişkilerim oluyor yada farklı görüşler oluyor bu gibi noktalarda soruyorum bir çok site ve alimlere… sorum başlıktadır… teşekkür ederim şimdiden.
Hoca
Hadisleri öğrenmek için hadis usulünü okumak gerekir.
Geniş bilgi burada: forumduasi.com/islami-kavramlar/117193-sahih-hadis-ne-demektir.html
sahih hadis nasıl anlaşılır, hadislerin doğruluğu nasıl anlaşılır, gerçek hadisler nasıl anlaşılır