Cemmatle Namaz Sevabı mı yoksa Ana babaya itaat sevabımı?
pars06
Bu konuyu açmıştım ama şimdi genellemek istedim.Ana babası cemaate gitmesini istemeyen bir genç ana babasını dinlemeyip cemaate giderse mi yoksa ana babayı dinleyip cemaate gitmezse mi daha çok sevap kazanır.
Cevap: Cemmatle Namaz Sevabı mı yoksa Ana babaya itaat sevabımı?
Saif Al-Din
Aynı sorun bende de var, ama Peygamberimiz (a.s.) cemaat ile namazı o kadar çok teşvik etmiş ki..Hem de gözleri görmeyen sahabilerin bile namaza gelmemezlik etmesine izin vermemiş. Hocalar daha güzel anlatır şimdi, ama benim içim rahat değil cemaatten uzak kalınca.
Cevap: Cemmatle Namaz Sevabı mı yoksa Ana babaya itaat sevabımı?
islamyolu
gerçekten zor bir soru.
hadisleride hatırlatayım
(Yanında adım anıldığı halde bana salevat getirmeyen kişinin burnu yere sürtülsün. Ramazana erişip de günahları bağışlanmayan kişinin burnu yere sürtülsün. Ana ve babası, yanında ihtiyarladığı halde onları razı ederek Cennete giremeyen kimsenin burnu yere sürtülsün.) [Tirmizi, İ.Ahmed]
(Rabbin rızası, ana babanın rızasında, gazabı da, ana babanın gazabındadır.) [Buhari]
cemaatle ilgili hadisi şeriflere gelirsek
(Beş vakit namazı cemaatle kılan, Sırat köprüsünü şimşek gibi geçer.) [Taberani]
(Bir kimse, kırk gün sabah namazının ilk tekbirine yetişirse, kendisine iki berat yazılır: Cehennemden kurtuluş beratı ile münafıklıktan eminlik beratı.) [Ebuşşeyh]
(İlk tekbire yetişecek şekilde, kırk gün cemaatle kılana Cennet vacip olur.) [Ebu Ya’la]
(Cemaatle namaz kılmak için bekleyen, hep namazda gibi sevap kazanır.) [Buhari]
(Evi mescide uzak olanın [her adımına sevap verileceği için] sevabı daha fazladır.) [Buhari]
(Peygamberin sünnetini [önem vermeyip] terk eden kâfir olur.) [Ebu Davud]
(Cemaatin bir kısmı dua eder, ötekiler de âmin derse, o dua kabul olur.) [Hakim]
(İmam, namazı tamamlayıp cemaate yüzünü döndürünceye kadar onunla bulunan, gece ibadet etmiş gibi sevaba kavuşurlar.) [Tirmizi]
(Namazlarını cemaatle kılanları Allahü teâlâ sever.) [Taberani]
(En kıymetli yer mescitlerdir. Cami ehlinin en efdali, ilk girip son çıkandır. Cemaate ilk gelen ilk müslüman olan gibi kıymetlidir.) [İ. Râfi’i]
(Ezanı işitip de, cemaate gitmemek, münafıklık alametidir.) [İmad-ül-islam]
Her emrine itaat gerekmez. Dine aykırı emirlerine asla itaat edilmez. Namaz kılma, tesettüre riayet etme, şu günahı işle gibi emirlerine asla itaat edilmez. Ana ve babanın böyle itaat lazım olmayan emirleri yapılmadığı zaman özür ve bahane bulmalı ve yumuşak söylemeli. Yani itirazı isyan ve hakaret şeklinde olmayıp, bir bahaneyle olmalıdır. Mesela niye içki içmedin denince, midem ağrıyordu gibi bir bahane bulmalıdır. Yahut fâsık baba, (Beni arabanla meyhaneye götür) dese, bir bahaneyle götürmemeli, (Önemli bir işim var) gibi bir şeyler demelidir. Ama meyhanede sızıp kalmışsa, arabasına alıp evine getirmesi gerekir. Mubah olan emirlerini yapmaya çalışmalıdır.
kardeşim kimse bundan ilerisini yazamaz. Yani bir bahane bulacaksın cemaatle namaz kılman için. Anne babanıda kırmaman için elinden geleni edeceksin. inada girsen dahada sinirlenecekler bu sefer onların agzından da sinirden islama ters bir cümleler çıkabilir.
< Cemmatle Namaz Sevabı mı yoksa Ana babaya itaat sevabımı?
>
bu sorunun yanıtını direk verecek bir bilgiye sahip degilim. Belki Ehli sünnet Alimlerimiz vermiştir. Ama bizim buna fetva verme yetkimiz yoktur. Anlattıklarım yukarıdaki gibidir.
Cevap: Cemmatle Namaz Sevabı mı yoksa Ana babaya itaat sevabımı?
pars06
BİRİ ŞÖYLE DEMİŞ:
Kâfir Ana-Babaya İtaatin Hükmü
Faruk Furkan
Kâfir Ana-Babaya İtaatin Hükmü
İslam, Allah’a isyanı emretmedikleri sürece ana-babaya itaati emretmiştir. Öyle ki, onlara itaat Allah’a ve Rasulüne itaatten sonra itaatlerin en efdali kabul edilmiştir. Onlara isyan etmek, Kur’an ve Sünnetin açık nassları ile şiddetle kınanmıştır. Rabbimiz şöyle buyurur:
Rabbin, yalnız Kendisine ibadet etmenizi ve ana babaya iyilikte bulunmanızı emir buyurmuştur. Eğer ikisinden biri veya her ikisi, senin yanında iken ihtiyarlayacak olursa, onlara karşı Öf bile deme! Onları azarlama! İkisine de hep tatlı söz söyle! Onlara acıyarak alçak gönüllülük kanatlarını ger ve: ‘Rabbim! Küçükken beni yetiştirdikleri gibi sen de onlara merhamet et!’ de. (İsra,23, 24)
Ana-babaya öf bile demek yasak iken onları azarlamanın, kendilerine sövüp-saymanın ve onları dövmenin hükmü nedir? Elbette ki bunlar haramlık açısından öf demekten daha ileri bir seviyededirler.
Müslim’in rivayet ettiği bir hadiste Peygamberimiz sallallâhu aleyhi ve sellem Günahların en büyüğü Allah’a şirk koşmak, ana babaya karşı gelip eziyet vermek ve yalancı şahitlikte bulunmaktır [1] buyurarak, ana babaya itaatsizliği şirkten sonra en büyük günah olarak nitelendirmiştir.
Çocuklar ebeveynlerine son derece itaat etmeli, onlara saygıda kusur etmemeli ve rızalarını kazanabilmek için ellerinden gelen tüm gayreti sarf etmelidirler. Unutulmamalıdır ki; Allah’ın rızası, ana-babanın razı edilmesine bağlıdır. Allah’ın gazabı da ana-babanın gazabındadır. [2]
Peygamberimiz sallallâhu aleyhi ve sellem hadislerinde ana-babaya itaatin üzerinde çok durmuş ve onları razı edemeyenlere ağır beddualarda bulunmuştur. Onlardan bir tanesi şu şekildedir:
Ana-babasından birisine veya her ikisine ihtiyarlık devrelerinde yetişip de (onları razı edemediğinden ötürü) cennete giremeyen kimsenin, burnu yerde sürtülsün, burnu yerde sürtülsün, burnu yerde sürtülsün [3]
Dolayısıyla bir Müslüman, ana-babasına son derce hürmet etmeli ve onları razı edebilmek için elinden gelen tüm çabayı sarf etmelidir.
Ana-Babaya İtaatin Sınırı
Ana-babaya itaatte Müslüman-kâfir ayırımı yoktur. Kâfir bir ebeveyn çocuklarına isyanı emretmedikleri sürece itaat edilmeyi hak ederler. İslam âlimleri şöyle demiştir: İyilik ve itaat hususunda ebeveynin ille de Müslüman olması şart değildir. Kâfir bile olsa -şirki ve günahı emretmediği sürece- ebeveyne iyilikte bulunmak ve güzellik etmek vaciptir. [4]
Esma radıyAllahu anha anlatır:
Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem’in zamanında, (müşrik olan) annem hasret gidermeyi arzulayarak beni ziyarete geldi. Bende Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem’e ‘Ona iyilik edeyim mi?’ diye sordum. Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem ‘Evet’ buyurdu. [5]
Bu hadisten de anlaşıldığına göre ana-babaya -müşrik dahi olsalar- iyilik yapılması zorunludur. Bu asla engellenemez. Bununla birlikte İslam, her meselede olduğu gibi ebeveyne itaatte de bir takım şartlar getirerek itaatin sınırlarını belirlemiştir. Ana-babaya itaat mutlak itaat değildir. Mutlak itaat ancak Allah ve Rasulüne yapılır. Bu nedenle ana-babaya itaat Allah ve Rasulüne itaatle sınırlıdır. Yani onlar Allah ve Rasulüne isyanı emretmedikleri sürece itaati hak ederler; ama her ne zaman ki Allah ve Rasulüne isyanı ve günah içeren bir şeyi bizlere emrederlerse bizlerin onlara itaat etmesi asla caiz değildir. Şimdi ana-babaya itaatin caiz olmadığı yerleri zikredelim:
a-) Şirk ve Küfürde İtaat Caiz Değildir
Rabbimiz şöyle buyurur:
Biz, insana, anne babasına karşı iyi davranmasını emrettik… …Bununla beraber, eğer, hakkında hiçbir bilgi sahibi olmadığın bir şeyi bana şirk koşman için seninle mücadele ederlerse, onlara itaat etme. Fakat dünyada onlarla iyi geçin… (Lokman, 14, 15)
Bu ayet ebeveyne itaatin sınırını belirlemektedir. Şöyle ki, eğer onlar çocuklarını şirke ve küfre zorlarlarsa, çocuk onlara asla itaat etmemelidir. Şirk koşman için seninle uğraşırlarsa, onlara itaat etme! buyruğu bunun açık bir göstergesidir. Mevdûdî der ki:
Allah’ın yarattıkları arasında anne babanın hakları en üst seviyededir. Fakat anne baba kişiyi şirke zorlarsa, onlara itaat edilmemelidir. Anne baba çocuklarının kendilerine hizmet etme, saygı gösterme ve helal şeylerde itaat etmeleri konusunda mutlak haklara sahiptirler. Fakat onların bir kişiyi körü körüne, gerçeklerden habersiz bir şekilde itaate zorlama hakları yoktur. [6]
Bu gün kimi ana-babalar çocuklarını tevhid akidesinden ve bu akidenin gerektirdiği esaslardan döndürebilmek için uğraşmakta ve bin bir türlü baskı yoluyla onları şirke zorlamaktadırlar. Bu noktada çocuklara düşen, ana-babalarını güzellikle tevhide davet etmeleri, şayet kabule yanaşmıyorlarsa onları incitmeden gereken tavrı göstermeleridir. Bazı genç kardeşler, tevhidî ve İslamî hakikatleri bilmeyen ebeveynlerine karşı çok sert davranmakta, onları rencide ederek gayri İslamî bir tavır takınmaktadırlar. Böylesi bir hataya düşen genç muvahhitlere, kendileri gibi genç yaşta iman eden Sa’d b. Ebî Vakkas’ın annesi ile arasında geçen şu olayı hatırlatmakta yarar görüyorum: Hz. Sa’d der ki:
Ben anneme son derece itaatkâr bir gençtim. İslam’ı kabul ettiğim vakit annem bana:
– İhdas ettiğin bu din de neyin nesi ey Sâ’d! Ya bu dini terk edersin ya da ölene dek yiyip-içmeyi bırakırım da bu nedenle kınanır ve anne katili diye itham edilirsin, dedi. Bunun üzerine ben:
– Anneciğim bunu yapma! Zira ben bu tür şeylerden dolayı dinimi terk etmem dedim.
Tam bir gün bir gece hiç bir şey yemeden bekledi. Takati kesilmişti. Sonra yine tam bir gün bir gece hiç bir şey yemeden bekledi. Bu durumu görünce anneme:
– Anneciğim! VAllahi biliyorsun ki, yüz tane canın olsa ve hepside bu şekilde tek tek çıksa, ben asla dinimi değiştirmem. Dilersen yersin dilersen aç kalırsın, dedim. Olayın ciddiyetini anlayan annem yemeye başladı ve bunun üzerine Allah Teâlâ Biz, insana, anne babasına karşı iyi davranmasını emrettik… (Lokman, 14, 15) ayetlerini indirdi.[7]
Rivayetlerden anlaşıldığına göre Hz. Sâ’d dininden dönmesini emrettiği için annesine itaat etmemiş, ama ona karşı kusurda da bulunmamıştır. Dolayısıyla İslam erlerinin bu sahabîyi kendilerine örnek edinmesi ve şirk hususunda ana-babalarına itaat etmemeleri gerekmektedir.
b-) Günahta İtaat Caiz Değildir
Ebeveyne şirk hususunda itaat etmek caiz olmadığı gibi haram ve günahlarda itaat etmekte aynı şekilde caiz değildir. Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem şöyle buyurur:
Yaratana isyan hususunda hiç bir mahlûka itaat yoktur. İtaat ancak iyi şeylerdedir. [8]
Hiç bir mahlûka itaat yoktur ifadesinin içerisine ana-baba da dâhildir. Yani Allah’a isyanı emreden ana-baba bile olsa onlara itaat edilemez.
c-) Farzların Terkinde İtaat Caiz Değildir
Eğer ebeveyn çocuklarına bir farzı terk etmeyi emrediyorsa, çocuk onlara itaat edemez; çünkü farzları terk etmekte masiyet/günah kapsamına girer.[9]
d-) Revâtib Olan Sünnetlerin Tamamen Terkinde İtaat Caiz Değildir
Revâtib kelimesi ile kastedilen; belirli vakitler için konulmuş sünnetlerdir. Bayram namazı, kurban ve benzeri ibadetler gibi.[10] Cemaat ile namaz kılmak, sabah namazının sünneti ve vitir namazı gibi şeylerde buna dâhildir. Eğer ebeveyn çocuklarından bu tür ibadetleri sürekli olarak terk etmelerini isterlerse, çocukların onlara itaat etmeleri caiz değildir.[11]
Buraya kadar izah etmeye çalıştığımız maddelerde bir müslümanın ana-babasına itaat etmesi caiz değildir. Bunun dışında, itaatin caiz olduğu yerlerde -ebeveyn kâfir bile olsa- çocukların onlara itaat etmesi ve rızalarını gözetmesi gereklidir. Bu, İslam’ın bizlerden istediği bir ameldir. Buna muhalefet etmek caiz değildir.
[1] Müslim, Kitabu’l iman, 87.
[2] Tirmizi, 1899.
[3] Müslim, Bir ve Sıla, 9.
[4] Bkz. el-Mevsuatu’l-Fıkhiyyetu’l-Kuveytiyye , 8/65.
[5] Buhârî, el-Edebu’l-Müfred , hadis no:25.
[6] Tefhîmu’l-Kur’an , 4/229.
[7] Safvetu’t-Tefâsîr , 2/451.
[8] Müslim, Kitabu’l İmara, 40.
[9] Ebu Muhammed el-Makdisî ve beraberindeki ilim ehli âlimlerin oluşturduğu fetva kurulunun vermiş olduğu bir fetvayı burada aktarmanın faydalı olacağını düşünüyorum. Bir genç tevhidî ve cihadî düşüncelerinden dolayı babası tarafından şiddetli baskılara maruz kalır. Öyle ki babası, kendisini birkaç defa hastanelik edecek şekilde döver ve ilim tahsil ettiği sohbet halkalarına gitmeyi yasaklar. Çocukta babasına itaat etmek için sohbetlere katılmayı terk eder ve fetva kuruluna Benim bu nedenle sohbetleri terk etmemin hükmü nedir şeklinde bir soru yöneltir. Soruya kurulun verdiği fetva şu şekildedir: Farzı ayn olan ilimleri tahsil etmek senin üzerine farzdır. Aynı şekilde mescit de cemaatle namaz kılmanda böyledir. Baban seni bunlardan men ettiği zaman ona itaat edemezsin. Bu görevleri yerine getirebilmek için babana açıkça muhalefet ettiğini göstermeksizin kurnazca davranmalı ve bu görevleri yerine getirmelisin…
[10] Mehmet Erdoğan, Fıkıh ve Hukuk Terimleri Sözlüğü , sf. 474.
[11] Bkz. el-Mevsuatu’l-Fıkhiyyetu’l-Kuveytiyye , 8/71.
Faruk furjan