Ehli Sünnetin itikadi mezhepleri – Maturudilik ve Eşarilik Hakkında Kısaca Bilgi
Kayıtsız Üye
Ehli Sünnetin itikadi mezhepleri nelerdir Maturudilik ve Eşarilik Hakkında Kısaca Bilgiler paylaşabilir misiniz ?
Cevap: Ehli Sünnetin itikadi mezhepleri – Maturudilik ve Eşarilik Hakkında Kısaca Bilgi
mumsema
EŞ’ARİYYE MEZHEBİ
Ebû’l Hasan Ali bin İsmâil el-Eş’arî’nin görüşlerine dayanan itikadî mezhebin adıdır. Hicrî 260 tarihinde Basra’da doğan el-Eş’arî, hayatının ilk yıllarında mu’tezilî düşünceye sahip iken kırk yaşından sonra bir Cuma günü Basra Camii’nde minberde bu mezhebi terk ettiğini açıklamıştır. Eş’arî’nin amelde önce Hanefî daha sonra Şafiî veya bir dönem için de Mâlikî olduğu söylenmektedir. Ancak İslâm âleminde Şafiî olanların itikadî yönden Eş’arî’nin görüşlerini paylaştıklarına bakılırsa onun en son Şafiî mezhebinde karar kıldığı kuvvet kazanmaktadır.
el-Eş’arî’nin kelâm alanındaki görüş ve düşüncelerini, kendisinden nakledilen şu sözlerden öğrenmek mümkündür: "Bizim için gerekli olan, Aziz Rabbimizin kitabına, Peygamberimizin sünnetine, sahâbe, tabiin ve hadis imamlarından rivâyet olunan şeylere tabi olmak"tır. Kelâm ilmine getirdiği diğer katkılar ise şöyle özetlenebilir: "Kulun iradesi müstakil değildir. Allah onu yaratıyor. Husun ve kubuh akıl ile idrak olunamaz. İnsan dinî tebligât olmadan Allah’ı bilemez. Allah’ın "tekvin" sıfatı kudret sıfatının aynıdır. Erkek olmak peygamberliğin şartlarından değildir. Kâfirler de ibadetle mükellef olup, ibadet yapmadıkları taktirde ayrıca azap göreceklerdir. Îmân kalb ile tasdik, söz ve amelden ibarettir. Fiillerin tek yaratıcısı Allah’dır. Ancak kulun da cüz’î iradesi vardır. O irade ile ceza veya mükafat kazanılabilir. Kur’ân mahluk değildir. Hz. Muhammed, Allah’ın izniyle mü’minlere şefaat edecektir."
Eş’arî ekolu daha sonra Bakıllânî, Cüveynî, Gazzalî, Şehristanî, Râzî, Amidî, Taftazanî, Cürcanî ve Devvanî gibi âlimler tarafından geliştirilerek daha da temellendirilmiştir. Amelde Şafiî mezhebinin yaygın olduğu bölgelerde itikadî yönden de Eş’arî’nin görüşleri kabul görmüştür.
Genel bir değerlendirme yapıldığında Eş’ariyye’nin, Mu’tezile’ye karşı bir tepki olarak doğduğu ve felsefeye karşı olduğu bilinmektedir. Buna rağmen Eş’arî kelâm âlimleri zamanla te’vile olumlu yaklaşmak sûretiyle Kelâm’da yenilikler yaparak Kelâm ilmini felsefe ile rekabet edebilecek bir güce kavuşturmuşlardır. Bu sebeple Eş’arî Kelâmı, aklı ön planda tutan Mu’tezile’den ayrı gibi görünüyorsa da, genelde akılcılık ilkesini de benimsemiştir. (F.K.)
MÂTURİDÎYYE MEZHEBİ
Muhammed ibn Muhammed Ebû Mansur el-Mâturîdî’nin kurucusu olarak kabul edilen itikâdî bir ekoldür. Mâturidî, Maveraunnehir’de ehl-i sünnet kelam ilmini sistematik bir hale getirmiştir. Yaşadığı dönemde Ehl-i Sünnet inancını, sapık ve bid’at ehli unsurlara karşı koruyarak zengin bir kelâm ekolünün oluşmasına imkân hazırlamıştır. İmam Mâturidî, Kitabu’t-Tevhid adlı eserinde kelâmdaki görüşlerini yazmıştır.
Akıl ve nakli temel alan İmam Maturîdî’nin görüşleri şöyle özetlenebilir: İnsan dinî tebliğ kendisine ulaşmamış olsa bile aklıyla Allah’ı bilebilir. Allah’ın "tekvin" diye ayrı bir sıfatı vardır. Peygamberlerin erkek olması şarttır. Kâfirler ibadetle mükellef değildir. Îmân bir bütündür, artması eksilmesi söz konusu değildir. Âhirette ru’yetullah nasslarla sabittir. İnsanın cüz’î bir iradesi vardır. İnsan, fillerinde seçme hürriyetine sahiptir; bir şeyi yapmaya karar verince Allah onda bu fiili işleme kudreti yaratır. Bu kudret fiil ile beraberdir. Çünkü istitaat yenilenen bir kudrettir.
Mâturidî ekolü daha sonra, Hakim es-Semerkandî, Pezdevî, Nesefî, Sabûnî, İbnu’l Hümâm, Hızır Bey ve Kemâluddin el-Beyâdî gibi meşhur âlimler tarafından desteklenerek geliştirilmiştir. Genelde Maveraünnehir bölgesinde ve Türkler arasında yayılmıştır. Amelde Hanefî mezhebine tabi olanlar itikadda da Mâturidî mezhebini benimsemişlerdir. (F.K.)
KAYNAK: DİYANET KAVRAMLAR SÖZLÜĞÜ
Yorum: Ehli Sünnetin itikadi mezhepleri – Maturudilik ve Eşarilik Hakkında Kısaca Bilgi
n ömer
Allah razı olsun çok faydalı bilgi Çok teşekkür ederim bu yarın için çok önemliydi
allah-u Teala kimdir??
thanks essal
ALLAH yaratandır gücü kudreti her şeye yeter O bizi ona kulluk etmemiz için yaratmıştır… Bizim de artık yapmamız gereken bunlardır. Görevimiz,, sorumluluklarımızdan biridir…. Namaz kılmak,, vs. ibadetlerimizi yerine getirmemiz gerekiyor.. Verilen nimetlerin hakkını vermeliyizdir… İslamın şartlarını yerine getirmek bizim görevimizdir….::))
Kayıtsız Üye
daha kısası yok mu bu kadar acıklayıcı degılde ama yınede tessekkurler
Kayıtsız Üye
Merhabalar.Bu cevap sayesinde ödevimi yaptım …. Sağolun
sinem özbey
Çok teşekkür ederim çok işime yaradı ödevimi sizin sayenizde yaptım:
Kayıtsız Üye
islamı en güzel bize anlatan ve birlştirece kur ana davet ediyorum .eşari veya maturidi mutlak doğrudur diyemeyiz.o yüzden ne olur kuran okuyun siz karar verin.Çünkü o kitab bize en doğruya götürür.
Kayıtsız Üye
çok teşekkür ederim sizin sayenizde birçok ödevimi yapıyorum :}
Kayıtsız Üye
İçten teşekkür et . Yinede teşekkürler demek gönülden olmamış . Teşekkür etmeyi öğrenmelisin😀😀😀😀😀😀😀😀😀😀😂
esra 7798
çok teşekkür ederim Mumsema sizin sayenizde ödevlerimi yapıyorum çok güzel hiç bir site sizin gibi güzel değil ellerinize sağlık Allah sizden razı olsun
Kayıtsız Üye
Değerli hocam önce şunu söylemek istiyorum ne kadar saf ve içten duyguyla bunu söylediğinizi hüsnü zan ediyorum fakat bu Kişiler döneminde her alanda otoriteyken bu kişilere mutlak doğru diyemiyoruz ama biz daha kimin yazdığı belli olmayan mealleri okuyup ordan bileyler öğreneceğiz. Sayın hocam bu tarihte olduğu gibi boş düşünceleri bırakalım. Kuran’ı Kerim’de de geçiyorsa bilmiyorsanız bir bildiğinize sorun vs bu konuda ayet ve hadisler olmak üzere pek çok kitaplarda yazılmıştır. Lütfen tv programlarından öğrendiğimiz yarım yamalak bilgilerle böyle şeyler konuşmayalım
Kayıtsız Üye
Çok teşşekür ederim bu benim için çok önemliydi SAĞOLUN😇😀😄
eşarilik, eşarilik nedir, eşarilik ve maturidilik nedir