Camii içinde ayrı cemaat yapılabir mi ?
maznun
Selamun aleykum kardeşler.Bugun ikindi namazında kaldırılacak bir cenaze namazına katılmak için camiye gittik.Cami dolu oldugundan alt katta bölmeli kısımlardan bir kısımda muezzinin kamet getirmesini bekledik.Yaklaşık 30 kişi falan var.Fakat sonradan farkettik ki hoporlor calışmıyor ve ust katta herkes namazı yarılamış aşağıya ses gelmiyor.Aramızdan birini imam olarak secerek namaza durduk.Cemaat varken ikinci bir cemaat olmayacağı namazın kabul olmayacağı bunun doğru olmadıgı hakkında cemaat arasında ihtilaf cıktı.Namazın akabinde cenaze namazı oldugu için acele etmek zorundaydık.
Bu durumda nasıl bir yol izlemek lazım ?
Bu durumun dini hukmu nedir ?
Yardımcı olmanızı rica ederim.
Allah razı olsun…
Cevap: Camii içinde ayrı cemaat yapılabir mi ?
Hoca
ve aleykumusselam ve rahmetullah. bu konu mezhepler arasında ihtilaflıdır.
Bir Mescidde İki Defa Cemaat Yapılması (Dört mezhebe göre)
574. …Ebû Saîd el-Hudrî’den; rivayet edilmiştir; Resulüllah (s.a.) tek başına namaz kılan bir adam gördü ve şöyle buyurdu: "Şu adama onunla beraber namaz kılarak tasaddukta bulunacak (iyilik edecek) kimse yok mu?"[114]
Açıklama
Hadis-i şerifte zikredilen adamın kim olduğu belli değildir.Bu sahâbînin kıldığı namaz, Ahmed b. Hanbel ve Darakutnî’nin rivayetlerinden anlaşıldığına göre öğle namazıdır.
Resûlullah (s.a.) tek başına namaz kılan bu sahâbî ile beraber namaz kılmayı "sadaka" olarak isimlendirmiştir. Çünkü onunla namaz kılan kişi >bir iyilik yapmış olacaktır. Buhârî’nin Câbir’den, Müslim’in de Huzeyfe’ den yaptıkları bir rivayette Resûlullah (s.a.) "Her iyilik sadakadır" buyurmuştur.
Bu bâb, adından da anlaşılacağı gibi bir mescidde aynı vakitte birden fazla cemaatin yapılması ile ilgilidir. Mesele, mezhebler arasında oldukça ihtilaflı ve üzerinde çok konuşulan bir meseledir. Hulasası şudur:
Tirmizî bu hadis-i şerifi verdikten sonra şöyle der: "Cemaatle namaz kılınan bir camide tekrar cemaat yapılmasında beis yoktur, ki bu sahabî ve tabiî âlimlerinin bir çoklarının da görüşüdür."
Nitekim bu hadisin zahiri de buna delâlet etmektedir. İbn Mes’ud, Enes, İshak, İbnü’l-Munzir, Dâvûd, Ahmed b. Hanbel ve İbn Hazm bu görüştedir. Ancak Hanbelîlere göre sadece Mescid-i Haram’la, Mescid-i Nebevî’de aynı vakitte cemaatin tekrarı mekruh, diğer mescidlerde mubahtır.
M âl i kilere göre camide muayen bir imam varsa bu imamın namazı kıldırmasından sonra ikinci bir cemaat yapılması mekruhtur. Çünkü bu ilk cemaatin azalmasına sebeb olur.
Şâfıîlere göre caminin muayyen bir imamı yoksa, cami ister iki tarafında kapı olup insanların içinden gelip geçtiği bir cami olsun, ister böyle olmasın, cemaatin tekrar edilmesi mekruh değildir. Caminin tayin edilmiş bir îmamı varsa ve cami insanların içinden gelip geçtiği cinsten bir cami değilse, o zaman aynı vakit için cemaatin tekrarı mekruhtur.
Nevevî’nin beyânına göre caminin muayyen bir imamı varsa ve cami, içinden herkesin gelip geçtiği bir cami ise, imamın gelme vakti geçmediği müddetçe, bir başkasının cemaatin önüne geçerek namaz kıldırması da mekruhtur.
Bu konuda Hanefî mezhebi ulemâsının görüşlerini de şu şekilde özetleyebiliriz: Buharı şârihi Aynî şöyle der: Bir mescidde o mahalle halkından başkaları (caminin devamlı cemaati dışındakiler) ezan okuyup kamet getirerek namazı cemaatle kılsalar, o mahalle halkı (caminin devamlı cemaati)nin tekrar cemaat yaparak namaz kılmalarında beis yoktur. Bir camide o caminin devamlı cemaati veya bu cemaatten bazıları ezan okuyup kamet ederek namazı cemaatle kılsalar sonradan gelenlerin tekrar cemaat yapmaları mekruhtur."
DürrıTl-Muhtâr’da, yukarıda Aynî’den nakledilen hususlara ilâve olarak, cami, içinden herkesin gelip geçtiği biçimde bir cami olursa veya muayyen bir imamı ve müezzini yoksa aynı vakit için cemaatin tekrarının bu kerahetin dışında olduğu kaydedilmektedir. Kâfî’deki "caiz değildir", Mecma’daki "mubah olmaz" ve Camiü’s-Sağîr Şerh’indeki "o bidattir" ifadelerine istinad ederek tahrimen mekruh olduğu da söylenir.
Münye’de ise, caminin vasfı ayırd edilmeden "Camide tayin edilmiş bir imam ve müezzin varsa, cemaatin tekrarı mekruh, yoksa mekruh değildir" denilmektedir.
Eğer mahalle mescidinde cemaatle kılınan namaz ezansız olarak kılınmışsa cemaatin tekrarı ittifakla mekruh değildir.
İkinci defa cemaat yapılmasının mekruh görülüşünün hikmeti yukarıda işaret edildiği gibi cemaatin azalmasına meydan vermemektir.
Ebû Yusuf dan, ikinci cemaat çoksa mekruh, ama üç dört kişi gibi az olduğunda mekruh değildir, şeklinde bir rivayet vardır.
Camide cemaatle namaz kılınırken o cemaata dahil olmayıp ikinci bir cemaat kurma bütün ulemânın ittifakıyla caiz değildir.
Eğer ikinci cemaat birinci cemaat şeklinde olmazsa mekruh değildir. Aksi takdirde mekruhtur. Sahih olan da budur. İkinci imamın mihrabdan uzak bir yerde durmasiyla birinci cemaatin duruş şeklinden farklılık meydana gelmiş olur. Tatarhâni’ye de Velvaliciye’den naklen; "Biz de bununla amel ederiz" denmektedir.[115]
Bazı Hükümler
1.Bir camide aynı vakitte (hepsi aynı anda olmamak kaydıyla) birden fazla cemaat yapmak caizdir. Bu mesele ile ilgili tafsilat verilmiştir.
2. Tek başına namaza duran bir kişiyi imam ittihaz ederek ona uymak caizdir.
3. Resûlullah (s.a.) ümmetine karşı şefkatli ve merhametlidir.
4. Müslümanların hayır üzerinde yardımlaşmaları teşvik edilmektedir.[116]
[114] Tırmızî, mevâkît 58; Ahmed b. Hanbel, III, 45; Dârakutnî, Sünen I, 276, Tirmızîdekı rivayet şeklindedir ve aynı manayadır. Ayrıca Tirmizî’nin rivâyetınde "Bir adam kalktı ve onunla namaz kıldı" Ahmed’ın rivayetinde "Oradakilerden bir adam kalktı ve onunla beraber namaz kıldı" ziyâdeleri vardır. Şevkânî bu zâtın Hz. Ebû Bekr olduğunu söyler.
Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınları: 2/408.
[115] Ibn âbidin, Hâşiyetu Reddi’l-Muhtâr, (ist. 1984 tıpkı baskısı) I, 553.
Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınları: 2/409-410.
[116] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınları: 2/410.
Cevap: Camii içinde ayrı cemaat yapılabir mi ?
maznun
Allah razı olsun.Fi emanillah..
Cevap: Camii içinde ayrı cemaat yapılabir mi ?
ELHAMDULİLLAH
< .Fakat sonradan farkettik ki hoporlor calışmıyor ve ust katta herkes namazı yarılamış aşağıya ses gelmiyor. >
İMAMLA İRTİBATINIZ KESİK….
Daha sonra biri yukarıya çıkıp namaza başlandığını görüp sonra gelip size haber vermiş olmalı.
Bu durumda üç şık var.
Birincisi içinizden bir kaç kişi seçilecek ve yol güzerğahı üzerinde her tekbiri biri diğerine bağırarak söyleyecek ve tekbiri naklederek cemaatin yukarıdaki imama uyması sağlanacak….. Bu şıkkı atlamışsınız.
İkincisi Atlamış olduğunuz şıkkı yerine getirirek namaza ulaşabildiğiniz yerden itibaren iştirak edecek ve İMAM soluna selam veripte, sağına doğru selam vermeye yöneldiğinde, hep birlikte ayağa kalkacak ve o vaktin kalan diğer rekatlarını tamamlayacaktınız…… Bu şıkkı birinci şıkkı atladığınız için zaten yerine getiremediniz.
Üçüncüsü ve doğru olanı yapmışsınız. Zira İMAMLA İRTİBATINIZ KESİK…. İçinizden bir İMAM tayin ettiniz ve O’na uyarak aynı mekan içinde fakat ayrı mekanlarda iki cemaat olarak namazı kıldınız….. Ne yukarıdaki cemaatin sizinle, nede sizin yukarıdaki cemaatle bir bağlantınız olmaksızın…..
Hülasa; Bir cami içinde iki ayrı bağlantısız bölümde namaz kılmanız, ayrı ayrı camilerde ayrı ayrı cemaatlerin namaz kılmaları gibi olmuştur. Zira ayrı ayrı camilerde ve ayrı ayrı cemaatlerdede İMAMLA İRTİBATLAR KESİKTİR…..
NAMAZ’ınız İnşaAllah Sahihdir.
maznun
Allah razı olsun.İçim rahatladı..
Kayıtsız Üye
ve aleykümselam kardeşim
cemaatten ayrı yerde namaz, camide ayri yerde cemaatle namaz kılınırmi, mihrapta namaz kılmanın hükmü