Kusur aramak hakkında ayetler

Ayıp kusur noksan eksiklik leke fena uygunsuz utandıracak veya utanmaya sebep olacak haldir
BakımlıyızCom – Ayıp Araştırmak,Ayıbı Örtmek,Yayılmamasına Vesile Olmak
Buna istinaden
İnsanlar yuvalarında özel hayatlarından ve kendilerinden emin olarak yaşamalıdırlar İslamiyette suçluyu bulmada bile olsa insanların ayıplarını aramaya ruhsat verilmemiştir Kimsenin görmediği yerde işlenen suçtan ayıptan zan ve tahminlere dayanarak ceza verilemez Sadece suçlu işlediği suçu açığa vurduğu zaman yakalanır

Cenab-ı Hak buyuruyor:
"Ey iman edenler! Zannın çoğundan kaçının Çünkü zannın bir kısmı günahtır Birbirinizin kusurunu araştırmayın Biriniz diğerinizi arkasından çekiştirmesin Biriniz ölmüş kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz O halde Allah’tan korkun Şüphesiz Allah tevbeyi çok kabul edendir çok esirgeyicidir " (Hucurat Suresi 12)

Bu ayeti kerimde insanların noksanlarının araştırılması hatalarından bahsedilmesi gizliden gizliye özel hayatlarındaki sırlara vakıf olmaya çalışılması yasaklanmıştır Çünkü zan ihtimal üzere bir hüküm olduğundan bir kısmı hakka hiç isabet etmez etmeyince de başkasının hakkına ait hususta o şekilde aleyhine hüküm bühtan ve iftirâ ve bundan dolayı bir vebal olur Özellikle zannın kaynağı yalnız nefsi işler olduğu zaman hata daha büyük olur Zannın bazısı günah ve vebal olunca da böyle bir vebal ve zarara düşmemek için tedbirli davranmak ve hangi çeşit zandan olduğunu düşünebilmek üzere onun bir çoğundan sakınmak gerekir

Yasaklanan çirkinliklerden bir çoğu da böyle zanlardan ortaya çıkar Gerçi zannın hepsi günah ve vebal değildir Allah’a ve müminlere güzel zan gibi vacip olan zan da vardır Nitekim Nur Sûresi’nde:

"Erkek ve kadın müminlerin bu iftirayı işittiklerinde kendi vicdanları ile iyi zanda bulunup da" (Nur 12)

buyurulmuş ve Kudsi Hadis’te "Ben kulumun bana zannı yanındayımdır" diye rivayet olunmuştur

Hz Peygamber (sav) buyurmuştur ki:
"Allah Teâlâ müslümandan kanını ve ırzını ve kendisine kötü zanda bulunulmasını haram kılmıştır"

Bilinmeyen bir adama iyi zan vacip olmasa bile kötü zan da caiz olmaz Fakat fısk ve fücur ile tanınan kimselere kötü zan haram olmaz Bununla beraber: Tecessüs de etmeyin yani müminlerin eksikliklerini bulacağız açık delil ve işaretler elde ederek zan ve yakîn meydana getireceğiz diye casus gibi inceden inceye yoklayıp araştırmayıp açık olanı tutmak Allah’ın örttüğünü örtmek gerekir

İslam’a göre insanın kendi evinde yaptığının evinin içinde kalması dışarı aksetmemesi toplum arasında yayılmamsı gerekir Bu sebeple izinsiz bir kimsenin evine girilmesi bile yasaklanmıştır

Peygamberimiz buyuruyor:
"Ey diliyle müslüman olup kalbiyle işlememiş olanlar gürûhu!Müslümanları üzmeyin onları ayıplamayın ve onların kusurlarını araştırmayın Şu bir gerçektir ki; her kim müslüman kardeşinin ayıbını araştırısa Allah da onun ayıbını meydana çıkarır ve Allah her kimin ayıbını meydana koyarsa evinin içinde bile olsa onu kepaze eder" (Tirmizi)

"Müslüman kardeşinin ayıplarını örten bir ölüyü diriltmiş gibidir" (Buhari)

"Bir adam bir gece fenelığı yapıp da Cenab-ı Hak onu örtmüş iken: ‘Ey filanca ben dün gece şöyle böyle yaptım demesi suçunu ilan ve teşhirdir Halbuki o geceyi Allah’ın örtüsüne mazhar olarak geçirmişti Allah’ın örttüğü bu suçu sabahleyin teşhir etmiş açıklamış bulunuyor" (Riyazü’s salihin)

Ayıp ve kusur işleyen bazı kişilerin zararını ortaya koymakla kişi utandırılarak toplum içinde mahcup düşürülmenin yanısıra neticede o kişi "zaten toplum beni biliyor" diyerek açıktan o ana kadar gizli işlediklerini yapmaya başlar zamanla bunlar normal hale gelir böylece o ayıp iş meşrulaşmış olur Bu sebeplerden dolayı kişilerin ayıp ve kusurlarını bulmak yerine tatlı dille nasihat etmek çeşitli vesilerle bu ayıbı işleyip günaha girmeside daha faydalı olur

O günahı işyen kişiye yapılacak en güzel ve faideli şey onun hakkında hayır dua etmektir

Böylesi cenab-ı Hakkın rasülünün ve varislerinin dahada hoşuna gidecek biiznillah hayır dua edende edilende boş çevrilmeyecektir

Kaynak:
1) Şamil İslam Ansiklopedisi
2) Elmalılı Hamdi Yazır Hak dini Kur’an Dili
3) Fazilet Takvimi
4) Riyazü’s Salihin