Hz Muhammedin Savaşları

Hz Muhammed S.A.V. in Savaşları

İslâm tarihçilerine göre Hz. Peygamberin emir ve kumandasında yirmi yedi gazve gerçekleşmiştir. Bunlar Ebvâ, Buvât, Bedrul ûlâ Sefevân, Zül Uşeyre, Bedir, Benî Kaynukâ, Sevîk, Karkaratülküdr, Gatafân, Benî Süleym, Uhud, Hamrâülesed, Benî Nadîr, Bedrul Mevid, Zâtür Rikâ, Dûmetülcendel, Müreysî Benil-Mustalik, Hendek, Benî Kurayza, Benî Lihyân, Gâbe, Hudeybiye, Hayber, Mekkenin Fethi, Huneyn, Taif ve Tebüktür. Bu gazvelerden sadece dokuzunda çarpışma meydana gelmiştir.

Bedir Savaşı (624)

Müslümanların, hicretten sonra Mekkeli müşrikler tarafından el konulan mallarına karşılık, Mekkeli müşriklere ait kervana el koymak istemeleri savaşın sebebidir. Savaş İslam ordusunun zaferiyle sonuçlanmıştır. Bu zafer İslam Ordularının ilk zaferi olmasından dolayı büyük önem taşır. Ayrıca Bedir Zaferi İslamiyet’in tanınmasında ve yayılmasında önemli bir yere sahip olmuştur. Hz. Muhammed’in ganimetin bölüşülmesi, esirler ve düşman yaralıları hakkındaki kararları İslam savaş hukukun temellerini atmıştır.

Uhud Savaşı (625)

Savaşın sebebi Mekkeli müşriklerin Bedir’de uğradıkları mağlubiyetin acısını çıkarmak ve ticaret yollarını güven altına almak için harekete geçmesidir. Savaş Müslümanların üstünlüğüyle devam ederken bazı askerlerin Hz. Muhammed’in emirlerine itaatsizlik edip tuttukları mevzileri boşaltmaları nedeniyle üstünlük müşriklerin eline geçmiş ve İslam Ordusu mağlup olmuştur. Bu savaş müşriklerin üstünlüğüyle sonuçlanmış olsa da müşrikler esasında bir kar elde edememişlerdir. Ayrıca bu savaş Mekkelilerin Müslümanları tek başlarına yok edemeyeceklerini göstermiştir. Mekkeliler, Hz. Muhammedin etkisini ortadan kaldıramadıkları gibi Müslümanların kendilerine denk bir kuvvet olduğunu da anlamışlardır.

Kuran-ı Kerim’de Uhud Savaşıyla İlgili Olan Ayetler

"Hani sen müminleri savaş mevzilerine yerleştirmek için, sabah erken ailenden ayrılmıştın. Allah, hakkıyla işitendir, hakkıyla bilendir." (ÂL-İ İMRÂN SÛRESİ/121)

"Eğer siz (Uhud’da) bir acıya uğradınızsa, (Bedir’de de düşmanınız olan) o kavim de benzer bir acıya uğramıştır. O günleri biz insanlar arasında döndürür dururuz (zaferi bazen bir topluma bazen öteki topluma nasip ederiz.) Ta ki Allah, iman edenleri ortaya çıkarsın ve aranızdan şahitler edinsin. Allah zalimleri sevmez."(ÂL-İ İMRÂN SÛRESİ/140)

"(Bedir’de) iki katını (düşmanınızın) başına getirdiğiniz bir musibet, (Uhud’da) kendi başınıza geldiği için mi «Bu nasıl oluyor!» dediniz? De ki: O, kendi kusurunuzdandır. Şüphesiz Allah’ın her şeye gücü yeter. " (ÂL-İ İMRÂN SÛRESİ/165)

Hendek Savaşı (627)

Uhud Savaşı Mekkeli müşriklerin galibiyetiyle sonuçlanmış olsa da müşrikler Müslümanlar karşısında kesin bir zafer elde edememişlerdi. Ayrıca ticaret yolları da Müslümanlar tarafından tehdit ediliyordu. Müslümanların karşısına tek başına çıkamayacak durumda olan müşrikler bazı Arap kabilelerinden paralı askerler kiraladılar. Bu ittifaka bölgede yaşayan Yahudiler de destek verdiler. Müslümanlar için savunma savaşı niteliğinde gerçekleşen bu savaşta savunmayı kolaylaştırmak amacıyla Selman-ı Farisi’nin tavsiyesi üzerine Medine’nin bazı önemli noktalarının etrafında hendekler kazıldı. Müşriklerin tüm girişimlerine rağmen Müslümanlar başarılı bir savunma gerçekleştirdiler. Müşriklerin kuşatması yaklaşık 1 ay sürdü. Ancak müşrikler istedikleri başarıyı elde edemeden kuşatmayı kaldırmak zorunda kaldılar.

Kuran-ı Kerimde Hendek Savaşı’yla İlgili Ayetler

· Ey iman edenler! Allah’ın size olan nimetini hatırlayın; hani size ordular saldırmıştı da, biz onlara karşı bir rüzgâr ve sizin görmediğiniz ordular göndermiştik. Allah ne yaptığınızı çok iyi görmekteydi. ( Ahzab Suresi/9)

· Onlar hem yukarınızdan hem aşağı tarafınızdan (vâdinin üstünden ve alt yanından) üzerinize yürüdükleri zaman; gözler yıldığı, yürekler gırtlağa geldiği ve siz Allah hakkında türlü türlü şeyler düşündüğünüz zaman;İşte orada iman sahipleri imtihandan geçirilmiş ve şiddetli bir sarsıntıya uğratılmışlardı. ( Ahzab Suresi/10-11)

· Ve o zaman, münafıklar ile kalplerinde hastalık (iman zayıflığı) bulunanlar: Meğer Allah ve Resûlü bize sadece kuru vaadlerde bulunmuşlar! diyorlardı. ( Ahzab Suresi/12)

Hudeybiye Barışı (628)

Kâbeyi Ziyaret etmek isteyen Müslümanlarla Müşrikler arasında yapılmıştır. Antlaşmanın şartları şöyleydi;

Müslümanlar bu sene Kâbe’yi ziyaret etmeden dönecekler, bir yıl sonra ziyâret edecekler.

Müslümanlar Kâbe’yi ziyaret için geldiklerinde, Mekke’de üç günden çok kalmayacaklar ve yanlarında birer kılıçtan başka silah bulundurmayacaklar.
Müslümanların Mekke’de bulunduğu günlerde, Kureyşliler Mekke dışına çıkacaklar, Müslümanlarla temâs etmeyecekler.
Mekkelilerden biri Müslümanlara sığınırsa, Müslüman bile olsa, geri verilecek; fakat Müslümanlardan Mekkelilere sığınan olursa, geri istenmeyecek.
Kureyş dışında kalan diğer kabileler, iki taraftan istediklerinin himayesine girmekte ve anlaşma yapmakta serbest olacaklar.
Bu anlaşma on yıl geçerli olacak, bu müddet içinde iki taraf arasında saldırı ve savaş olmayacak.

Antlaşma şartları Müslümanların aleyhine gibi görünse de durumun böyle olmadığı çok geçmeden ortaya çıkmıştır. Bu antlaşmadan sonra Fetih Suresi indirilmiştir. Esasında ziyaretten alıkonma karşısında Müslümanlara savaş ve fetih izninin verilmeyiş sebebi, Mekkede bulunan ve henüz imanını açığa vuramamış müminlerin varlığı idi. Müminler, Kureyşli kâfirlerden seçilip ayrılamadıkları için fetih ertelenmişti.

Onlar, inkâr eden ve sizin Mescid-i Haram’ı ziyaretinizi ve bekletilen kurbanların yerlerine ulaşmasını menedenlerdir. Eğer (Mekke’de) kendilerini henüz tanımadığınız mümin erkeklerle mümin kadınları bilmeyerek çiğnemeniz sebebiyle üzüntüye kapılmanız ihtimali olmasaydı (Allah savaşı önlemezdi). Dilediklerine rahmet etmek için Allah böyle yapmıştır. Eğer onlar birbirinden ayrılmış olsalardı elbette onlardan inkâr edenleri elemli bir azaba çarptırırdık. ( Fetih Suresi/25)

Hayber Kalesinin Fethi (629)

Hayber Kalesindeki Yahudilerin müşriklerle işbirliği yapmaları ve Müslümanların Şam ticaretini engellemelerinden dolayı kale Müslümanlar tarafından kuşatıldı. Hayberliler Müslümanlara direnmeden teslim oldular.

Mekkenin Fethi (630)

Savaş müşriklerin Hudeybiye Barışı’na uymamaları ve Müslümanların Kabe’de bulunan putları kaldırmak istemelerinden dolayı çıktı.Yapılan savaşta Müslümanlar müşrikleri bozguna uğrattılar. Savaş neticesinde;

İslamiyet’in yayılmasını hızlandırmıştır.
Müslümanların ekonomik gücü arttı.
Kabe, putlardan temizlenmiştir.
Arap yarımadasında siyasi birlik sağlandı.
Mekkenin fethi bütün Arabistanın fethini sağlayan önemli bir başlangıç oldu.

Huneyn Savaşı (630)

Mekkedeki putların kırılması İslamiyet’i kabul etmeyen Araplar arasında büyük tepkiye neden oldu. Bunun üzerine komşu kabileler, kendi putlarının kırılmasını önlemek ve Mekkeyi geri almak için harekete geçtiler. Yapılan savaşı Müslümanlar kazandı. Mağlup olan Araplar Taif’e sığınmak zorunda kaldılar.

Taif Seferi (630)

Huneyn savaşında kaçan kabileler Taif şehrine sığınmışlardı. Hz. Muhammedin bu şehri almak istemesi ile şehir kuşatıldı. Ancak bölgenin dağlık ve ağır coğrafi durumu nedeniyle kuşatma kaldırıldı. Bu bölge ahalisi 1 yıl sonra İslam dinini kabul ettiklerini duyuran bir elçi heyeti göndermişlerdir.

Tebük Seferi (630)

Bizans İmparatoru Herakleiosun Arap yarımadasına saldıracağı haberlerin gelmesi üzerine kuzey bölgesine hareket eden İslam Orduları haberlerin asılsız çıkması üzerine seferi yarıda bıraktı. Bu seferin en önemli sonucu Gassaniler’in İslamiyeti kabul etmeleridir. Ayrıca bu sefer sonucunda Tebük’teki kaleler alınmış, ileride Suriye ve Filistin’e yapılması planlanan seferler için ön hazırlıklar yapılmıştır. Bu sefer Hz. Muhammedin son seferi olma özelliğini de taşır.