Hakkı ve sabrı tavsiye etmek
silversoul
Asr suresi meali: 1. Asra yemin ederim ki 2. İnsan gerçekten ziyan içindedir.
3. Bundan ancak iman edip iyi ameller işleyenler, birbirlerine hakkı tavsiye edenler ve sabrı tavsiye edenler müstesna.
İnsanlara Allah’ı anlatmayıp izdivaya çekilmek doğru olur mu?
Cevap: Hakkı ve sabrı tavsiye etmek
Hoca
İnziva nedir?
İnziva ne anlama gelir?
İnziva hakkında bilgi
Köşeye çekilmek, insanlardan uzaklaşmak.
Inzivanın uzlet ve halvetle de mana birliği ve amaç
bütünlüğü vardır. Son iki kelime, dünyadan bir müddet el-etek çekme
anlamındadır.
Bilineceği üzere insan, maddi alemle ilâhî âlem
arasında bir köprü durumundadır. Onun iki önemli öğesinden biri olan bedeni,
madde alemine; ruhu ise nefha-i ilâhi olduğundan mana alemine aittir (es-Secde,
32/7-9). Bu nedenle insan, her iki alemle de münasebet içinde olma imkanına
sahiptir.
Insanın
maddî ve manevî bakımdan mutluluğu, iyi bir kul olabilmesi, maddesi ile manâsı
arasındaki dengeyi kurabilmesine bağlıdır. Bu, aynı zamanda bedeni ile ruhu,
dünyası ile ahireti arasındaki denge demektir. Bedenle ruh, madde ile mana,
dünya ile ahiret arasındaki dengeyi sağlayabilmek için, Islâm dininde bir çok
esaslar vardır. Bunlardan; zühd, cömertlik, kanaat, rıza vb.ni sayabiliriz.
Tasavvuf, kâl değil hâl ilmidir. Teorik olmaktan çıkıp pratik olmaya geçmektir.
Bu bakımdan yukarıdaki esaslar, tasavvufta bir hayli gelıştırilmiştir.
Konumuz olan inziva,
tasavvufun önemli esaslarından olan zühdün içinde yer almaktadır. Bilindiği gibi
zühd; birşeye rağbet etmemek, terketmek ve yüz çevirmek manalarına gelir.
Tasavvufî anlamda ise, Allah`tan gayrı şeylere, masıvaya karşı takımları olumsuz
tavrı ifade eder. Kur`an-ı Kerîm`de bir yerde geçer (Yusuf, 12/20).
Hz. Peygamber (s.a.s)`in
ve ashabının yaşayışları, tarihçilerin de övgüsüyle bahsettikleri gibi zâhidane
idi. Her zaman bulamadıkları için değil, fakat dünyevî nesnelere değer
vermedikleri için bu hayatı yaşıyorlardı.
O devirdeki bu hayat, Allah korkusu ve ahiret
sevgisine dayanıyordu. Sahabelerden aşırı gidenler olduğunda, bizzat Hazreti
Peygamber, o gibileri uyarıyor ve makul çizgiye indiriyordu. Bundan sonraki
devirde, Islâm topluluğunun süratle genişlemesi, çeşitli kültür ve
medeniyetlerle temas, siyaşı kavgalar, idarî baskılar gibi psikolojik ve sosyal
etkiler sonucu, zühd hareketi şiddetini artırmıştır. Emevî saltanatının lüks ve
israfa düşkünlüğüne ilk defa zahid sahabî Ebû Zerr el-Gıfarî (Ö. 32/652)
şiddetle tepki göstermiştir.
Bütün bunlardan anlıyoruz ki, bir müslümana yakışan
hem dünyada yaşayacak, hem de kalben onun sevgisinden uzaklaşacaktır. Dünyadan
uzaklaşma anlamında olan inziva, ya halkın şerrinden kaçmak için, ya da
münzevinin "halka zarar vermeyeyim" diye yaptığıdır ki, ikincisi birincisine
tercih edilir.
Kalp
ile inzivaya çekilenlerin çoğu zaman aynı zamanda bina kurup, su çıkaran ve
araziyi sulayıp bol ürün elde eden birer muktedir mühendis oldukları tarihte
gözlenmiştir (ö. L. Barkan, Kolonizatör Türk Dervişleri, s. 55). Bunlar,
"Insanlar içine karısıp da onlardan gelecek sıkıntılara katlanan müslüman,
inanlara karısınıayıp onlardan gelecek sıkıntıya sabretmek durumunda olmayan
müslümandan daha hayırlıdır" (Ahmed b. Hanbel, V, 365) hadisine uyarak,
masıvadan kaçmak yerine, onunla pençeleşmeyi prensip edinmişlerdir. Yine bunlar,
mutlak hürriyeti seçtik ve Hakk`a teslim olduk diye de, dünyadan el-etek çekip,
işi gücü bırakmamışlar, sûfî elbisesine bürünüp, bir köşeye çekilip, menfaat
sağlamaya çalışmamışlar, "el emeklerinin karşılığı olan lokmalarını yemişler"
(Kâmil Miras Tecrîd-i Sarîh, VI, 369), "ilâ-yı kelimetullâh" için cihat
etmişlerdir (Ahmet Sevgi, XIII. Asırda Anadolu`da Tasavvûfî Hareket, Erciyes
Üniv. Ilâhiyet Fakültesi Dergisi, s. 3).
Kısaca inziva, Allah`tan alıkoyan şeylerden
sıyrılmaktır.
birbirine hakkı ve sabrı tavsiye etmek ne demektir