Kımız nedir sözlük anlamı
Kayıtsız Üye
Kımız nedir Kımız sözlük anlamı ne demektir Kımız terimini açıklar mısınız ?
Cevap: Kımız nedir sözlük anlamı
Muhasibi
Kısrak sütünün mayalanmasıyla yapılan, az alkollü, ekşi, bir türk içkisi:
Cevap: Kımız nedir sözlük anlamı
Hoca
Kımız nedir?
Kımız hakkında bilgi
Kısrak sütünün mayalanması (fermantasyon) ile elde edilen ve içerisinde % 1-3
oranında alkol bulunan ekşi, içindeki Karbondioksit (Co2) sebebiyle gazoz
tadında olduğu bildirilen bir Türk içkisi.
Türklerin Orta Asya’da göçebelik devirlerinde
kullandıkları, günümüzde dahi Türkistan ve Moğolistan taraflarında bolca
tüketilen bu içki türü sonradan Sibirya, Kafkasya ve oradan da Avrupa’ya
geçmiştir.
Eski
Türklerin bu içkiyi, özellikle âyinlerde, düğün ve eğlencelerde çok
kullandıkları nakledilmektedir. Hatta Kazakların "ölü aşı" adı verilen bir âdet
gereği kımızı ölünün mezarına döktükleri bilinmektedir. "…Cahil, dinden
habersiz Kazaklar kendileri gibi cahil mollalarla beraber "ölü aşı" yedikten
sonra, gidip Kur’an okuturlar ve aştan kalan artıkları ve kımızı ölünün mezarına
dökerlermiş" "(Abdulkadir İnan, Eski Türk Dini Tarihi, Kültür Bakanlığı
Yayınları, İstanbul, 1976, s.154).
Orta Asya’dan göçler sonucu Anadolu’ya gelerek
İslâmiyeti kabul eden Türklerin kımız içme geleneklerini sürdürdükleri görülür.
Gerek Selçuklu devletlerinde ve gerekse Osmanlı Devletinin merkezî devlet
sistemine geçişine kadar padişahların verdiği toy (ziyafet, yemekli eğlence)
şölenlerinde bolca kullanılan kımız, son olarak İstanbul’un fethini müteakip
Fatih tarafından Sultanahmet’te Tekfur Sarayında verilen toyla geleneğini
yitirdi.
Kımız yapmak
için ekşi hamur mayasına benzeyen ve çok defa kurutularak saklanan bir mayadan
yararlanılır. Bu mayanın içinde çeşitli laktik asit bakterileri vardır.
Mayalanma 20°-30°
arasında tulumlar içerisinde veya açık kaplarda yapılır. Kımızda, yapıldığı
sütun yağlı maddeleri ve mayalanmamış az miktarda süt şekeri bulunur. Kokusu
ekşi peynir suyunu andırır.
Kımızda taze veya eskimiş olmasına göre değişen
miktarlarda alkol ve laktik asit bulunur.
En hafif kımızda % 1 alkol, % 0,5 laktik asit,
En sert kımızda: % 3
alkol, % 1,5 laktik asit bulunur.
Yapımında deve ve eşek sütü de kullanılan kımız,
Rusya’da halk sağlığı yönünden faydalı olduğu gerekçesiyle yaygın olarak
kullanılmaktadır. Bu ülkede kımız hammaddesi olan sütü temin etmek için önemli
miktarda kısrak yetiştirilmektedir.
Kımız ve diğer içkiler: İslâm Dini, ismi ne olursa
olsun, bütün alkollü içkileri yasaklamış, çoğu sarhoşluk veren içkilerin azını
da haram kılmıştır. "Ey inananlar, şarap, kumar, dikili taşlar (putlar) (üzerine
yazılar yazılmış) şans okları (çekmek ve bunlara göre hareket etmek), şeytan işi
birer pisliktir. Bunlardan kaçının ki kurtuluşa eresiniz"(el-Maide 5/90).
Bu âyetteki hamr (şarap)
kelimesinin tefsirini yapan Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: "Her sarhoşluk
veren (içki) "hamr" dır ve her sarhoşluk veren (içki) haramdır" (Müslim, Eşribe,
73-75; Buhâri, Edeb, 80, Ahkâm, 22, Meğâzi, 60; Ebu Davud, Eşribe, 57).
İbn Ömer (r.a.)’in
rivayete göre Hz. Ömer, Hz. Peygamber’in minberinde bir hutbe okudu ve şöyle
dedi: "Hamrı yasaklayan âyet indiğinde "hamr" üzüm, hurma, buğday, arpa ve
baldan yapılıyordu. "Hamr aklı gideren şeydir" (Buhari, Eşribe, 5; Müslim,
Tefsir, 32).
Bu
rivayette hem "hamr"ın tanımı yapılıyor hem de, yapıldığı maddelere göre
çeşitleri sayılıyor. O halde çeşitli maddelerden "hamr" yapmak mümkün olduğuna
göre, ismi ne olursa olsun, çok içildiğinde sarhoşluk veren her içki haramdır.
Kımız da bira gibi çok içildiğinde sarhoşluk verecek şekilde olursa, içilmesi,
alınıp satılması, imal edilmesi, taşınması, ikram edilmesi yasak olan içkiler
kapsamına girer (Buhari, Eşribe).
Hurma, kuru üzüm, incir vb. maddelerden yapıldığı
halde sarhoşluk vermediği için mübah olan tatlı içecekler de vardır: Bunlar
mayalanmadıkları sürece haram olmazlar. Az kaynatılmış hurma ve kuru üzüm suyu
olan "nebîz" bunlardandır.
Hz. Aişe şöyle demiştir: "Biz Peygamber (s.a.s) için,
altında delik olan, yukarısından da bir yere asılan Meri bir kap içinde "nebîz"
yapardı ki Sabah yaptığımız nebîzi akşam içer, akşam yaptığımızı sabah
içerdi."
Başka bir
rivayette, kuru üzümden nebîz yapılırdı. Peygamber (s.a.s), sabah-akşam onu
içerdi. Üçüncü günü akşamı tadında ve kokusunda bir değişme olmuşsa onu
döktürürdü (Tâc, III, 146) buyurulmuştur.
Bu rivayetlerden anlaşıldığına göre "nebîz" ve diğer
meyvelerden yapılan benzeri içecekler, ekşitilmeden içilen meyve sularıdır.
Sarhoşluk vermedikleri için de mübahtır.
Halit ÜNAL
kımız sözlük anlamı nedir, kımız anlamı, kımız sözlük anlamı ve cümle