Dilin Afetlerinden Sakınmak – Yalan Söylemek
NuN
Dilin afetlerinden Sakınmak
Dilin Önemi
- Dilin önemini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Kulu helaka götürecek amellerin esası da, felaha götürecek amellerin esası da dille yapılan amellerdir.
- Dil insanın hayatında en hafif olan, en çok hareket eden ve en fazla sorgudan, sualden uzak olan organdır.
Kulluğun merkezi olan kalbe olumlu veya olumsuz en büyük etkisi olan organ dildir. Enes ra. Peygamber as.’in şöyle buyurduğunu rivayet eder
Bir kulun imanı kalbi istikamet bulmadıkça bulmaz. Bir kulun kalbi de, dili istikamet bulmadıkça bulmaz
Yine Rasulullah (as.) diyor ki;
Bir kulun azaları sabah uyandığı zaman lisanına der ki: Bizim hakkımızda Allah’tan kork çünkü biz seninle beraberiz, şayet sen dosdoğru olursan biz de dosdoğru oluruz, şayet sen sapıtırsan biz de seninle beraber sapıtırız
Birçok insan dili ile elde etmiş olduğu afetlerin farkında bile değildir. Çünkü dil insan hayatında çok fazla kullanılan, kullanımı çokça tekrar edilen organdır. Çok fazla tekerrür edilen şeyler bir süre sonra önemini yitirir.
Ör.: Güneşin doğuşu gibi olaylar çok muazzam olaylardır ama insan hayatında çokça tekrar ettiğinden dolayı önemini yitirmiştir. Dilde aynı böyledir. Öyle bir hal almıştır ki dille yapılanlar bizlere bir şey ifade etmemeye başlamıştır. Rasulullah (as.)
Kim susarsa kurtuluşa ermiştir buyuruyor.
Bununla beraber bize konuşacağımız alanı da belirliyor;
Allah’a ve ahiret gününe inanan ya hayır konuşsun ya da sussun
Tabi bu ahlakı kazanmak ciddi bir muhasebe ister. Selef buna çok ciddi manada önem vermiştir. Misal sahabeden bir tanesi bu meseleye öyle önem vermiştir ki, gün içindeki konuşmalarını bir deri parçasına yazmış ve günün sonunda konuştuklarına bakıp bunların hangisi hayır amellerin içindedir diye düşünmüştür. Yine seleften bir diğerine neden sustuğu sorulduğunda; ‘Ben Rabbimin bana gelecek elçisinin bekliyorum, o bana geldiğinde ona nasıl cevap vereceğimi hazırlıyorum’ demiştir. Böyle yüce bir amelle uğraşanın normal bir kelam konuşması düşünülemez.
Dilin Afetlerinden Sakınmak | Yalan Söylemek 1
Yalan kişinin gerçeği saklayıp bildiğinin aksini söylemesidir. Yalan kendi aslında 3 kısma yarılır:
1.Kişinin Allah’a ve Rasulullah (as.)’a yalan söylemesi: Bu da iki çeşittir;
i.Onlara karşı sadık olmamaktır.
ii.Onları yalanlamaktır, bu küfür olan herşeydir.
2.Kişinin kendi nefsine karşı yalancı olması. Bu kişinini sürekli bahanelere üreterek kendini aldatıp, kandırmasıdır.
3.Kişinin çevresindeki insanlara karşı yalancı olması.
Bizim konumuz dilin afetlerinden olan yalan olduğu için bizim kendisi hakkında konuşacağımız kısım burasıdır.
Yalana niçin dikkat etmeliyiz?
Buna dikkat etmemeiz gerektiren sebepleri şu 3 başlık altında toplayabiliriz;
1.Yalan dilin afetlerindendir. Yalan dil işlenen bir şey olması buna dikkat etmemeizi gerektiren sebeplerin başında gelir.
2.Yalan müessir olan amellerdendir. Yani yalan kişinin başka amellerini de ifsat edecek amellerdendir. Biz bunu Rasulullah (as.)’in şu hadisi şerifinden anlıoruz;
Sizin üzerinize doğruluk vardır. Doğruluk insanı iyiliğe götürür, iyilikler ise kişiyi cennete götürür. Kişi doğru söylemeye devam eder taki Allah (cc.) katında sıddıklardan yazılır. Yalandan sakının , yalan kişiyi lkötülüklere götürür. Kötülükler ise kişiyi ateşe götürür. Kişi yalan söylemeye devam eder ta ki Allah katında kezaaplardan yazılır
3.Doğruluk imanın ham maddesidir. Yalan ise nifağın hammeddesidir. Kişi amellerindeki meşhur olan şeyler ile ön plana çıkmış olan vasıflarla ismlendirilir. Mümin doğruluk ehli olduğu için onun amellerinde açığa çıkan şey doğruluk olduğundan mümimn diye isimlendirilmiştir. Ama müğnafığın amellerindeki en meşhu rşey yalan olduğundan münafık diye isimlendirilmiştir. Ki Rasulullah (as.) münafık hakkında şöyle buyuruyor;
Münafığın alameti üçtür. Söz verdiğinde sözünü tutmaz, kensine teslim edildiğinde emanete hıyanet eder, konuştuğu zaman yalan söyler
Aslında bu alametlerin hepside, yalana dönen alametlerdir. bundan dolayı müminin çok dikkat etmesi gereklidir. Çünkü nifak küfür gibi değildir.
Dilin Afetlerinden Sakınmak | Yalan Söylemek 2
Yalanın Cezası: Rasulullah sav diyor ki;
Üç sınıf insan vardır. Allah cc kıyamet günü onlarla konuşmayacak ve onları temize çıkarmayacak. Zina yapan yaşlı adam, yalancı melik ve ihtiyaç sahibi olduğu halde kibirli olan.
Başka bir rivayette şuda vardır; Malını yalan ile satan
Yalanın Hükmü: Yalan haramdır. Çünkü Allah ve Rasulü yalanı neyh ettiği gibi birde ona ceza tayin etmiştir. Hatta yalan büyük günahlardandır.
Rasulullah sav diyor ki;
Ben size büyük günahların en büyüğünü haber vereyim mi ? Sahabe evet deyince
Rasulullah sav; Allah’a şirk koşmak, anne ve babaya kötü evlet olmak, dikkat edin yalan söylemektir.
Ebu Bekir ra; Rasulullah sav son kısmı o kadar tekrar etti ki biz dedik ki keşke sussa.
Ayrıca yalan toplumda ki sevgi, güven ve saygıyı yerle bir eder. Çünkü kişi sevdiği, güvendiği ve saygı duyduğu kimseye yalan söylemez
İnsanları Yalan Söylemeye İten Sebepler
1. Ortam; Kişinin doğrulardan da yalancılardan da olmasını sağlayan şey ortamdır. Çünkü bir çok ahlak vardı ki kişi bunu büyüdüğü zaman değiştirir. Ancak bazı şeyler vardır ki insanın onu değiştirmesi mümkün değildir. Bu şeylerin başında da insanın diliyle kazandığı şeyler gelir. Bu nedenle çocuğun yetişmiş olduğu ortamda çok rahat bir şekilde yalan söyleniyorsa o çocuğun yanında yalanın hiçbir ehemmiyeti kalmaz. Ayrıca çocuğu yetiştirmekle mükellef olan anne ve babanın yanlış tavırları da çocuğa yalan ahlakını kazandırır. Yaptığı güzellikler taktir edilmeyen, yaptığı yanlışlar yüzüne vurulan bir çocuk yalan söyleme ihtiyacı duyacaktır.
2. Kişinin kendini kabul ettirme isteği: Bunun kısımlarını çoğaltabiliriz, övülmek için, makam için vb. Rasulullah sav diyor ki;
Kendisine verilmeyen şeyle doyan ve kendisine verilmeyen hasletle övünen kimseye iki yalan elbise giydirilmiştir
3. Çok konuşmak ve çok espri yapmak Şaka normalde mübah olan bir şeydir hatta bazı durumlarda kardeşliği kuvvetlendirdiği için sahibine ecir bile vardır. Ancak kişinin olmayan bir şeyi şaka olarak söylemesi yasaklanmıştır. Sahabe Rasululah sav’in kendi şakalarına katılıp gülmesine şaşırıyor ve bunu Rasulullah sav söylüyorlar. Rasulullah sav diyor ki; Evet (gülüyorum, şakalaşıyorum) lakin ben haktan başka bir şey söylemem
Cevap: Dilin Afetlerinden Sakınmak – Yalan Söylemek
GAZİBE
Dil çok önemlidir.İnsanların sözleri ve konuşmalarının geri alınması söz konusu olmadığı için buna dikkat etmek ve sözlerimizin bizi bağlayıcı özelliklerine önem vermek gerekir.Dil yeri gelir insanı felakete sürükler yeri gelir mertebeler atlatır.