Hanbeli mezhebinde bayram namazı hükmü ve kılınışı

Hanbeli mezhebinde bayram namazı hükmü ve kılınışı

Kayıtsız Üye
Hanbeli mezhebinde bayram namazı hükmü ve kılınışı

Cevap: Hanbeli mezhebinde bayram namazı hükmü ve kılınışı

Fetva Meclisi
Hanbeli mezhebine göre bayram namazının hükmü nedir?

Bayram Namazının Kılınış Biçimi Bayram namazları, ikişer rekattır. Cemaatle kılınır ve kıraat açıktan yapılır. Ezan ve kamet okunmaz. İmam, "Niyet ettim Allah rızası için iki rekat ramazan veya kurban bayram namazını kılmaya" diye niyet eder. Cemaat de, "Niyet ettim Allah rızası için iki rekat ramazan veya kurban bayramı namazını kılmaya, uydum hazır olan imama" şeklinde niyet eder. Eller yukarı kaldırılarak "Allahüekber" denerek başlama tekbiri alınır. Eiler bağlanır ve gizlice "Sübhâneke" okunur. İmam açıktan, cemaat de sessizce "Allahüekber" diye üç defa tekbir alır. Her defasında eller yukarıya kaldırılıp daha sonra yanlara salıverilir ve her tekbir arasında üç tekbir miktarı durulur. Üçüncü tekbirin ardından yine eller bağlanır, imam içinden "eûzübesme!e"yi okur, sonra açıktan Fatiha ile bir miktar da Kur’an okur, "Allahüekber" diyerek -bilindiği şekilde— rükû ve secdelere gider. Cemaat de içinden tekbir alarak imama tâbi olur. Sonra tekbir alınarak ikinci rekata kalkılır, imam içinden "besmelemi okuduktan sonra açıktan Fatiha ile bir miktar da Kur’an okur, tekrar üç defa eller kaldırılarak, birinci rekatta olduğu gibi üç tekbir alınır, bu üç tekbirden sonra yine imam açıktan cemaat de içinden "Allahüekber" diye tekbir alarak rükû ve secdelere varılır. Daha sonra oturulup Tahiyyât, "salli-bârik" ve "rabbenâ âtinâ" duaları gizlice okunarak sağa sola selâm verilerek namaza son verilir. Bu duruma göre, her bir rekatda üç fazla tekbir-bulunur ki, bunlar da vaciptir. Hanefî mezhebi dışındaki üç mezhebe göre, bu tekbirler her rekatta kıraattan önce alınır. Mâlikî ve Hanbelîler’e göre, birinci rekatta altı, ikinci rekatta beş tekbir, İmam Şafiî’ye göre ise, birinci rekatta yedi, ikinci rekatta beş tekbir alınır. Hatip, bayram namazından sonra minbere çıkar, oturmaksızın hutbeye başlar, cumada olduğu gibi iki hutbe sunar. Ancak, bayram hutbelerine tekbir ile başlanır, cemaat de bu tekbirlere hafifçe katılır. Hatip, ramazan bayramı hutbesinde cemaate özellikle fitre, kurban bayramında ise kurban ile teşrik tekbirleri hakkında bilgi verir. Cuma hutbesinde sünnet olan hususlar bayram hutbesinde de sünnettir, mekruh olan hususlar da mekruhtur. Bayram namazının birinci rekatının rükûunda iken imama uyan kişi, bu rükûa yetişeceğine kanaat getirirse, ayakta gizlice başlangıç tekbiri ile bayram tekbirlerini alır ve daha sonra rükûa varır. Rükûu kaçıracağından korkarsa, başlangıç tekbirinden sonra rükûa varır. Bayram tekbirlerini rükûda iken ellerini kaldırmaksızin alır, imam rükûdan doğrulunca, bayram tekbirlerini bitirmese bile kendisi de kalkar. Artık bitiremediği tekbirler, onun üzerinden düşer. Bayram namazının ikinci rekatına yetişen kişi, birinci rekatı kaza etmek üzere kalkınca, önce içinden "besmele" ile Fatiha sûresi ile bir miktar da Kur’an’dan okur, sonra yine sessizce bayram tekbirlerini alır ve namazını tamamlar. Bayram namazına hiç yetişemeyen kişi, kendi başına bayram namazım kılamaz, dilerse dört rekat nafile namazı kılar, bu bir kuşluk namazı yerine geçer. Şâfiîler’e göre, bayram namazlarını cemaatle kılmak daha faziletlidir. Ancak bu namaz, onlara göre tek başına hutbesiz de kılınabilir. Bu sebeple, kadıniar ve yolcular da bu namazı kılabilirler. Hanbelî mezhebine göre de, imam ile kılmayan bir kişinin bu namazı tek başına kaza etmesi sünnettir,. Kurban bayramı^ namazını gecikmeden, ramazan bayramı namazını ise biraz geciktirerek kılmak müstehaptır. Hz. Peygamber ve ondan sonraki dönemlerde bayram namazları bir cami içinde değil de açıklık alanlarda yani musallalarda kılınırdı. Ancak, zamanla şehirlerin yerleşim alanları genişleyip nüfusları kalabalıklaşınca, musallalarda bayram namazlarının kılınması güçleşmiş ve camilerde kılınmaya başlanmıştır. Bayram günlerinde, erken kalkmak, boy abdesti almak, güzel hafif kokular sürünmek, elbiselerden en güzelini giyinmek, karşılaştığı mümin kardeşlerine karşı güler yüzlü olmak, fazlaca sadaka vermek, bayram gecelerini ibâdetle geçirmek müstehaptır. En faziletli olan, en az haftada bir defa tırnakları kesmek, bıyıkların fazla kısımlarını kısaltmak, vücutta bulunan fazla tüyleri gidermek ve yıkanmak suretiyle bedenin temizliğine bakmaktır. Bu işler, en geç on beş günde bir yapılmalıdır ve kırk günden fazla geciktirilmemelidir. Ramazan bayramında namazdan önce elma, üzüm, hurma gibi tatlı bir şeyin yenilmesi, kurban bayramında ise namaz kılınmadikça bir şeyin yenilmemesi güzel görülmüştür. Kurban kesecek kimsenin keseceği kurban etiyle yemeğe başlaması daha uygundur. Bununla birlikte, namazdan önce bir şeyin yenilmesi de mekruh değildir. Bayram namazına vakar ve sükûnetle gidilmeli, ramazan bayramında gizlice, kurban bayramında açıktan tekbir alınmalıdır.

bayram namazının mezheplere göre hükmü, hanbelilere göre bayram namazının hükmü