Fuel oil nasıl yapılır

FUEL OİL
185 – 360 oC sıcaklıklar arasında motorinin damıtılmasından sonra, damıtma kulesinin altında 380 oC ye kadar kaynamayan ağır bir kalıntı toplanır. Bu kalıntının bir kısmı krakinge gönderilir, bir kısmı ise yeniden damıtılır. Damıtma vakumla yapılır. Vakumla yapılan damıtma sonunda, ağır damıtma yağları, yağlama yağları ve kalıntı elde edilir. Damıtma ürünlerinin ve geri kalanların değişik ilkelere göre harmanlanması sonucunda farklı viskozitede ağır yakıt veya fuel oil adı verilen ürünler elde edilir. Bunlar daha çok ağır hidrokarbonlar içerirler.
Fuel oil, elde edilme yöntemlerine göre damıtılmış fuel oil, harmanlanmış fuel oil ve kalan ürünler olmak üzere üç kısma ayrılırlar. Harmanlanmış fuel oil artık ve damıtılan motorinlerin bir karışımıdır.
Fuel oiller viskozitelerine göre numaralandırılmıştır. Bileşimi yukarıda verilen bilgilerden de anlaşılacağı gibi ağır hidrokarbonlardır. C, H yanında az miktarda S gibi yabancı maddeler de içerirler.
ASTM –D396 sınıflandırmasına göre, fuel oiller beş sınıfa ayrılmıştır. Fuel oillerin cinslerinin belirlenmesi için yoğunluğu, spesifik gravitesi, alevlenme noktası, karbon miktarı, viskozitesi ve kükürt miktarı analiz edilir.
Fuel oillerin ortalama kimyasal bileşimleri, alevlenme noktası, alt ve üst ısı değerleri Çizelge – 1’de verilmiştir.

Elementler Bileşim (%)
Karbon 81 – 86
Hidrojen 10 – 13
Kükürt 0,5 – 5
Tortu 0 – 0,25
Su 0 – 1,0
Alevlenme Noktası 70 – 140 o C
Üst Isı Değeri 10200 – 10800 cal / g
Alt Isı Değeri 9600 –10200 cal / g
Çizelge–1 Fuel oillerin ortalama kimyasal bileşimleri, alevlenme noktası, alt ve üst ısı değerleri

FUEL-OİL ANALİZLERİ

Ham petrolün distilasyon ürünleri ve kalan bakiyelerin harmanlanması sonucu değişik viskozitede ağır yakıt veya fuel-oil adı verilen yeni ürünler elde edilir. Fuel-oil yakıtı viskozitelerine göre numaralanır. Ağır hidrokarbonların karışımı olan bu yakıtların kimyasal bileşimi karbon ve hidrojendir. Kükürt gibi az oranda yabancı maddeler de vardır. ASTM D.396′ ya göre fuel-oiller beş ayrı tip olarak sınıflandırılmıştır.
NO 1: Pot tipi ocaklarda ve brülörlerde buharlaşarak yanan destile bir yakıt
NO 2: Ev ve benzeri yerleri ısıtmak için soba vb brülörlerinde yakılan yakıt
NO 3: Isıtma tertibatı olmayan küçük tip brülörlerde yakılabilen bir yakıt
NO 4: Isıtma tertibatı olan brülörlerde kullanılan yakıt
NO 5: Çok kalın viskozitede bir yakıt yakabilecek ısıtma tertibatlı brülörlerde kullanılan yakıt
Ülkemizde bu çeşit bir sınıflandırma yapılmamaktadır. Fakat motorin, diesel, NO 4, NO 5, NO 6, fuel-oil olarak ihtiyaçlar karşılanmaktadır.
Normal ısıtma işlerinde ve kazan dairelerinde kullanılan,NO 6,fuel-oil ile özel yakıtın özellikleri aşağıda Çizelge-2 de verilmektedir.
Özellik Fuel-oil NO 6 Özel kalorifer yakıtı
Tortu-su(santrifüjle),% 1,0 max 0,5
KÜKÜRT,% – max 1,5
Vizkozite, 50ºC 300SFS max 250SFS
Isı değeri,kcal/kg – –
Parlama noktası, ºC 65,0 min 55,0
(pensky martens kapalı kap)
Cizelge – 2 : NO 6,fuel-oil ile özel yakıtın özellikleri
Bu özellikler rafineri çalışması koşulları şartnamelerine bağlı olarak değişebilmektedir.
Fuel-oil ve özel yakıt kalite kontrolü için genellikle kül, parlama noktası, viskozite, kükürt, su ve tortu ile yoğunluk ve ısı değeri tayinleri yapılabilir.