Maide süresinde genel olarak hangi konular anlatılmaktadır?

Maide süresinde genel olarak hangi konular anlatılmaktadır?

melle
Maide süresi içeriği

Mâide sûresi, Medine’de inen uzun sûrelerden biridir.
Medine’de inen Bakara, Nisa ve Enfâl sûrelerinde olduğu gibi, bu sûre de, inançla ilgili konular ile Ehl-i kitap kıssaları yanında, çokça hukukî meseleleri kapsar.
Ebu Meysere şöyle der: Mâide sûresi, Kur’an’ın son inen sûrelerindendir. Bunda, hükmü kaldırdilmış bir âyet yoktur. İçinde 18 farz vardır.
Bu sûre, Rasuiulullah (s.a.v.) Hudeybiye’den dönerken inmiştir. Genellikle, dinî hukukî hükümleri kapsar. Çünkü İslâm devleti yeni kurulmaktadır. Onu yıkılmaktan koruyacak ve onu kuruluş ve istikrar yolunu çizecek İlâhî prensiplere ihtiyaç vardır.
Bu sûrenin kapsadığı hükümleri şöyle özetleyebiliriz: Akidler, kesilecek hayvanlar, avlanmak, ihram giymek, Ehl-i kitap kadınlarla evlenmek, dinden dönmek, temizlik hükümleri, hırsızlığın, yol kesiciliğin ve yeryüzünde fesat çıkarmanın cezası, içki, kumar ve yemin keffareti ile ilgili hükümler, ihramlı iken av hayvanını öldürmek, ölürken vasiyet etmek, bahîre ve sâibe denilen hayvanlarla ilgili hükümler, Allah’ın şeriatı ile amel etmeyenler hakkındaki hüküm ve diğer şer’î hükümler.
Şer’î hükümlerin yanında Yüce Allah bu sûrede, öğüt ve ibret almak için bize bazı kıssalar da anlattı. Mesela, Israiloğullarımn Hz. Musa (a.s.) ile olan kıssasını açıkladı, ki bu kıssa, az sayıda azgın bir Yahudi topluluğunu misal vermek suretiyle, onların inat ve taşkınlığına işaret eder. Bu grup peygamberleri Hz. Musa’ ya "Sen ve Rabbin gidin savaşın, biz burada oturacağız[2] dediler. Sûre bunların Tih çölünde kırk sene kalmaları neticesinde meydana gelen dağınıklık ve kayıplarını anlatır.

Daha sonra sûrede, Adem (a.s.)’in iki oğlunun kıssası anlatılır.
Bu, Hâbil ile, Kabil kıssasında misallendirilerek anlatılan ve hayır ve şer kuvvetler arasındaki şiddetli mücâdeleye işaret eden bir kıssadır. Kıssada anlatladığına göre Kabil, kardeşi Hâbil’i öldürmüş ve böylece yeryüzünde ilk defa çirkin bir suç işlenmiştir ve temiz ve suçsuz kan akıtılmıştır. Kıssa, insan tiplerinden iki tipi arzetmektedir: Bunlardan biri günahkâr kötü nefis tipi, diğeri faziletli iyi nefis tipidir. Nitekim âyet-i kerimede, "Nihayet nefsi onu. kardeşini öldürmeye itti de, onu öldürdü. Bu yüzden de kaybedenlerden oldu. buyrulmuştur.

Sûre aynı zamanda, Hz. isa’nın bir mucizesi olup Havarilerin önünde meydana gelen "Mâide (sofra)" kıssasını da anlatır. Yine bu mübarek sûre, Yahudi ve Hıristiyanların batıl inançları hakkındaki münakaşalarını anlatır. Onlar zürriyet ve oğul gibi Allah’a yakışmayacak şeyleri O’na nisbet ettiler. Ahidlerini bozdular ve sözlerinden döndüler. Tevrat ve İncil’i tahrif etliler. Hz. Rasulullah (s.a.v.)’in peygamberliğini inkâr ettiler. Sûrede onların daha nice sapıklık ve bâtıl inançları anlatılır. Bu mübarek sûre, büyük haşir günündeki korkunç durumu anlatarak son bulur. O gün Hz. îsâ (a.s.) insanların huzuruna çağrılır ve Allah’ı bırakıp da ona ibadet eden Hıristiyanlar! susturmak için, Rabbi ona sorar: İnsanlara, "Beni ve anamı, Allah’tan başka iki ilâh edinin" diye sen mi dedin? der. Hz. Tsâ da: "Hâşâ seni tenzih ederim, hakkım olmayan şeyi söylemek bana yakışmaz der. Bu durum, Allah’ın düşmanlarını rezil eden ne korkunç bir durumdur! Bunun şiddetinden saçlar ağarır, ruhlar ürperir

Cevap: Maide süresinde genel olarak hangi konular anlatılmaktadır?

imam
Maide süresinde konular kısaca maddeler halinde

• Sözde durma ve yardımlaşma,
  
• Hayvanlarla ilgili hükümler (yenilmesi haram olan hayvanlar, avlanmanın hükümleri),
  
• Ehli Kitap’la ilişkiler (Ehli Kitab’ın kestiklerinin yenilmesi ve kadınlarıyla evlenmenin caiz oluşu gibi),
  
• Ehli Kitab’ın bazı inanç ve davranışlarının yanlışlığı,
  
• Bazı ibadetlerin esasları (abdest, gusül ve teyemmüm),
  
• Münafıkların durumu,
  
• İbadetin ve cihadın lüzumu,
  
• Hırsızlığın cezası,
  
• Adalet ilkesi,
  
• Yemin keffareti ile ilgili hükümler,
  
• İçki ve kumarın yasak oluşu,
  
• Bazı batıl inanç ve adetler,
  
• Şahitlikle ilgili hükümler,
  
• Hz. Musa’nın ve Hz. Âdem’in iki oğlunun kıssalarıyla Hz. İsa’nın mucizeleri gibi bazı konular.
  
• Bu surede ağırlıklı olarak Ehli Kitab’ın inanç ve davranışlarının eleştirisi yapılmaktadır.

maide suresinde bahsedilen ne, Maide süresinde geçen temel konular, Maide suresi bize ne anlatiyo