Şafii mezhebine göre ticaretle geçimini sağlıyor Nisap miktarı ne kadar olmalı ki zekât verebilsin?
Ubeydullah
Ailem ticaretle uğraşıyor Şafii yiz babam ile amcam ortak işletiyor zekâtı geniş çerçeveli olarak anlatsanız ne kadar para olsa zekât verilir
Borçlar ihtiyaçlar dışında ki parayla mı zekât verilir
yani Şafii mezhebinde ortak kardeşler işlettiği ticarette nasıl zekât verilir?
Yorum: Şafii mezhebine göre ticaretle geçimini sağlıyor Nisap miktarı ne kadar olmalı ki zekât verebilsin?
Hoca
Şafii de ticaret malları zekatı
Ticari mallara zekat düşer, verilemesi farzdır ama bazı şartları var.
Ticari malın üzerinden bir sene geçmesi ve 11.000 değerinden daha çok olması gerekir.
Verilen miktar ise 40/1 dir yani %2.5
Şafii Mezhebinde Ticaret Mallarının Nisabı ve Vacib Olan Zekât Miktarı
Ticaret mallarının, kâr amacıyla değiş-tokuş yapılan mallardır. Bunlar ister altın, gümüş, tahıl, meyve ve hayvanlar gibi zekât sınıflarının aslı olsun, ister kumaş, mamul maddeler, arazi, kar ve ok gibi maddeler olsun, bunların tümünde -nisab miktarına ulaşıp şartlan oluştuğunda- zekât vardır. Ticaret malları; nisab, zaman ve zekât miktarı açısından altın ve gümüşe kıyas edilir; yani ticari mallar, halk arasında tedavülde olan para ile takdir edilir. Eğer kıymeti 96 gram altına veya 200 dirhem gümüşe denk olursa, o mala zekât vacib olur. Kişi malını altın veya gümüşten istediğiyle kıymetlendirebilir. Ancak malını hangisiyle almışsa ona göre takdir etmesi vacib olur. Ticarî mallarda dikkate alınacak husus, ticarete başlandığı günün senesinde nisab miktarına ulaşmış olmasıdır. Bu bakımdan ticarete başlandığında malın nisab miktarına ulaşması dikkate alınmaz. Senenin sonuna kadar nisab miktarından düşmeme şartı yoktur. Bundan anlaşılıyor ki ticarî malların zekâtındaki ‘sene’den maksat, kişinin o malları ticaret niyetiyle aldığı günden itibaren kamerî bir senenin geçmiş olmasıdır. Bu hükümlere binaen tüccar bir kimse elindeki ticaret mallarını altın ve gümüşü esas alarak kıymetiendirmelidir. Eğer nisab miktarına ulaşırsa bu malların 1/40’ni zekât olarak vermelidir.
Kıymetlendirilmesi vacîb olan ticarî mallara, evin eşyası ve bu mânâda olan eşyalar dahil değildir. Fabrika ve işyerinde bulunan aletler de . dahil değildir. Çünkü bu aletler satış için alınmamıştır. Bunların değeri ne kadar olursa olsun bunlarda zekât sözkonusu değildir.
Sene sonunda kıymetlendirilmesi gereken mallara, sermaye, kârla beraber girer; yani sermaye ve kârın tümü hesaplanarak zekâtı verilir. Eğer kıymeti 1000 Suriye lirası olan bir şey ticarete başlarsa, senenin sonunda kıymeti 5000 Suriye lirası olursa tümünün zekâtını vermek caizdir.
Ticarî Mallarda Farz Olan Zekâtın Miktarı
Ticarî malların üzerinden bir yıl geçtiğinde, o malın memlekette kullanılan paraya göre değerlendirileceğini öğrenmiş olduk. Eğer malın değeri nisab miktarına ulaşmışsa, % 2.5 zekât farz olur.
Ticarî Malların Zekâtı Mallardan mı, Malın Değeri Olan Paradan mı Verilir?
Bu hususta Şafii mezhebinde üç görüş vardır:
a. Ticarî malların zekâtını, kendisine göre değerlendirilen paradan (altın veya gümüşten) vermek farzdır.
Bu durumda ticarî malların bir kısmını zekât olarak vermek yeterli olmaz. Çünkü ticarî malların bizzat kendileri, zekâta tâbi olan mallar değildir. Onlara zekât düşmesi, ancak ticaret sebebiyle olmuştur. Zekât da mal hangi paraya göre değerlendirilin işse o para ile verilir. Bu görüş, bugün uygulanan görüştür.
b. Zekâtın vacib olmasının sebebi mal olduğu için ticarî malların bizzat kendilerinden zekât verilir, malın değerini zekât olarak vermek yeterli olmaz.
c. Kişi ister maldan, isterse de malın değerinden zekât verir. Çünkü zekât hem mala, hem de paraya bağlanır. Öyle ise onların her ikisi de zekâtın vacib olmasının sebebidir.
Bir Uyarı
Bununla beraber uygun olan şudur ki eğer ticarî malların bizzat kendilerinden zekât verilmesi caiz görüldüğü takdirde elde bulunan ticarî malların zekâtını % 2.5 nisbetinde vermek vacibdir. Kıymet bakımından düşük, ayıplı veya pazarı olmayan mallan zekât olarak vermek yeterli olmaz.
Yorum: Şafii mezhebine göre ticaretle geçimini sağlıyor Nisap miktarı ne kadar olmalı ki zekât verebilsin?
Ubeydullah
Şafii olduğumuz için elde ettiğimiz kazanç peşin para olarak zekât verebilir miyiz yoksa gıda mı vermeliyiz?
2- babam ile amcam ortak oldukları için geliri ikiye bölüp her ikisi kendisi için Nisap miktarını aşarsa o zaman zekât farz olur değil mi?
3- sene sonunda yani 1 yılın sonlarında ancak gelir Nisap miktarına ulaşıyor o durumda da zekat verilir mi?
4- Nisap miktarı borçlar,ihtiyaçlar dışında kalan miktar mıdır?
Yorum: Şafii mezhebine göre ticaretle geçimini sağlıyor Nisap miktarı ne kadar olmalı ki zekât verebilsin?
Hoca
1- Zekat kendi cinsinden verilir, para verilmek istenirse fetvası vardır uyulabilir.
2- Evet
3- Bir malın zekatı Nisap miktarına ulaştığında zaman başlar ve üzerinden 1 sene geçmelidir.
4- Hayır. Borçlar hesaplanmaz, nisap miktarından düşülmez.