Mevzu Hadis Nedir? Neden Hadis Uydurulur? Bunlar Kimlerdir?
Fetva Meclisi
MEVZÛ HADİS
Peygambere (a.s.) ait olmayan ve bazı insanlar tarafından uydurularak ona nispet edilen sözlere denir. Masnû hadis, muhtelak hadis veya uydurma hadis de denilmektedir.
Hz. Peygamber adına hadis uydurmak şu hadislerle şiddetle yasaklanmıştır: "Kim bana kasden yalan söz isnad ederse, cehennemdeki oturacağı yere hazırlansın." (Buhârî, İlim, 38; Müslim, Zühd, 72); "Kim yalan olduğu bilinen bir sözü benden rivâyet ederse, o (hadis uyduran) yalancılardan biridir." (Tirmizî, İlim, 9; Ahmed ibn Hanbel, V, 20).
Buna göre, Hz. Peygamber adına söz uydurmak ve öğretim veya ihbar dışında uydurulan sözü nakletmek, sebep, amaç ya da konusu ne olursa olsun kesinlikle haram kılınmıştır.
Hadis uyduran kimsenin itikadî durumu, ulema arasında çeşitli mütalaalara sebep olmuştur. Bazı âlimler kasten hadis uyduranın küfre düştüğünü ifade etmişler, bazıları da hadis uydurmayı helâl kabul edenin küfre düşeceği görüşünü savunmuşlardır.
Dinî tahrif etme ya da müntesiplerini ifsât etme, kendi görüş ya da mezhebine destek olma, başkan ya da idarecilere yakın olma, kazanç sağlama veya mal pazarlama, şöhret ve rütbe sahibi olma, dinî emirlere teşvik etme veya haramlardan uzaklaştırma sûretiyle sevap kazanma ve benzeri amaçlarla hadis uydurulmuştur.
Uydurma hadisler; hadis uyduranın itirafı, anlam ve ifade bozukluğunun bulunması, Kur’ân’a, sahih hadislere, dinin temel kurallarına aykırı olması, az amele büyük mükâfât ya da küçük suça büyük cezâ verileceğini ifade etmesi, tarihî olaylara aykırı olması ile bilinir.
Cevap: Mevzu Hadis Nedir? Neden Hadis Uydurulur? Bunlar Kimlerdir?
Hesna
İyi Niyetle Hadis Uyduranlar
İyi niyetle hadis uyduranlarla ilgili Prof. Dr. Lütfü Çakan’ın Hadis Usulü isimli kitabından M. Akifin de konuyla ilgili nefis bir şiirini okuyabileceğiniz bir alıntı yazısı.
İslama Hizmet Etmek Arzusu
Gariptir ama Müslümanları iyi amellere teşvik etmek ve onları kötülülerden sakındırmak maksadıyla da hadis uyduranlar olmuştur. Hatta bu yolla Allahın rızasını kazanmayı umanlar bile çıkmıştır.
Bu düşünce ile hadis uyduranlar din için en tehlikeli sınıfı oluşturmuşlardır. Çünkü bunlar, halkın sevip saydığı, hareketlerini örnekaldığı kişilerdi. Onların hadis diye tanıttıkları sözler, hiç tereddütsüz hadis olarak kabul edilecek, aksine ihtimal bile verilmeye-cekti.
Bu sebeple onlar, dini bozmak için özel gayret sarfedenler kadar zararlı olmuşlardır.
Bu arada lehte hadis uydurmayı caiz gören bir anlayıştan da söz etmek gerekmektedir. Hadis uydurmayı yasaklayan hadisteki "aleyye" kelimesini "aleyhimde" diye yorumlayıp lehte uydurulacak-ların bu yasak kapsamına girmeyeceğini iddia edenler de bu işte etkili olmuşlardır..
Düşünce ve gayeleri ne olursa olsun, hadis uydurmaya cevaz verenler, farz veya mendup, haram veya mekruh şıklarından bi-rine ait şer’î bir hükmü Hz.Peygamber’e isnad ederken, netice itiba-riyle Allah’a karşı yalan söylediklerini düşünmüyorlardı.
Bu tür düşünce ve yapılan işin çirkinliğini ve yersizliğini Mehmed Akif şu mısralarıyla değerlendirmektedir:
Kitabı, Sünneti, İcmaı kaldırıp attık;
Havassı maskara yaptık, avamı aldattık.
Yıkıp şeriatı, bambaşka bir bina kurduk
Nebiye atf ile binlerce herze uydurduk.
O hali buldu ki bu cür’et: "yecûzu fi’t-tergîb.."
Karar-ı erzeli fetva kesildi:!.. Hem ne garîb.
Hadisi vazediyorken sevap uman bile var!
Sevabı var mı imiş bir zaman gelir, anlar!
Cihanı titretiyorken nidây-ı "men kezebe.."
İşitmiyor mu, nedir, bir bakın şu bî edebe:
Lisan-ı pâk-i Nebiden yalanlar uyduruyor,
Sıkılmadan da "sevap işledim" deyip duruyor.
Düşünmedin mi girerken şeriatın kanına?
Cinayetin kalacak zanneder misin yanına?
Sevap ümid ediyor ha! Deyin ki nâmerde
Sevabı sen göreceksin huzur-ı mahşerde!"
(Safahat, s. 274-275 (5. baskı))
Kaynak: Hadis Usulü, Prof. Dr. İsmail Lütfü Çakan.
Yanıt: Mevzu Hadis Nedir? Neden Hadis Uydurulur? Bunlar Kimlerdir?
Amenna
Paylaşım için Allah cc. senden razı olsun Hesna.
Cevap: Mevzu Hadis Ne Demektir?
Muhammed
MEVZÛ HADİS NEDİR kısaca sözlük anlamı
Peygambere (a.s.) ait olmayan ve bazı insanlar tarafından uydurularak ona nispet edilen sözlere denir. Masnû hadis, muhtelak hadis veya uydurma hadis de denilmektedir.
mevzu hadis nedir, mevzu hadis, mevzu hadis ne demek