Allah’ın ahlakı ile ahlaklanmak (Soru ve Cevaplarla)
Gülehasret
Allah’ın ahlakı ile ahlaklanmak
Sual: İyi bir müslüman olmak için Allah’ın ahlakı ile ahlaklanmak gerekiyormuş. Bu nasıl olur?
CEVAP
İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki:
(Bir kimse, bir zat ile konuşunca, eğer kalbinde, dünya sevgisi azalıp, Allahü teâlâya bağlılığı artarsa, onun keramet sahibi, evliyadan bir zat olduğu anlaşılır. Eğer böyle olmazsa, o zatın istidrac gösteren bir yalancı olduğu meydana çıkar. (Evliya olmak için Allahü teâlânın ahlakı ile ahlaklanmak gerek) buyurulmuştur. Yani Allahü teâlânın sıfatlarına uygun sıfatlar, evliyada hasıl olur. Fakat bu benzerlik sadece isimdedir. Yoksa sıfatların özelliğinde beraberlik olmaz. (Allahü teâlânın ahlakı ile ahlaklanın) emrini anlatırken Hace M. Parisa hazretleri, Tahkikat kitabında buyuruyor ki:
"Allahü teâlânın bir sıfatı Basirdir. Yani Allahü teâlâ her şeyi görür. Bir kimsenin kalb gözü açılır, firaset ışığı ile, kendi ayıplarını ve başkalarının iyi huylarını görürse, yani başkalarını kendinden üstün görürse ve Allahü teâlânın her an gördüğünü göz önünde bulundurarak hep Onun beğendiği şeyleri yaparsa, bu sıfatla huylanmış olur.
Allahü teâlânın bir sıfatı da Mümittir. Yani öldürücü demektir. Bir kimse, sünnetler yerine yerleşmiş olan bid’atleri yok ederse, bu sıfatla sıfatlanmış olur. Bütün sıfatlar, bunlar gibidir."
Cahiller, bu ahlaklanmayı başka türlü anlamış ve yoldan çıkmıştır. Evliyanın ölüleri dirilteceğini, kaybolan şeyleri bileceğini sanmışlar, günaha girmişlerdir.) [Müj. Mekt. 107]
Allahü teâlânın sıfatlarından biri Settardır. Yani günahları örtücüdür. Müslüman da, din kardeşinin kusurunu örtmelidir.
Allahü teâlâ Kerimdir. Rahimdir. Yani lütfu, ihsanı bol ve merhameti çoktur. Müslüman da, cömert ve merhametli olmalıdır!
Allahü teâlâ, Gaffardır, yani kullarının günahlarını affedicidir. Müslümanlar da birbirlerinin kusurlarını affetmelidir!
Af, hak ettiği bir şeyi almayıp sahibine bağışlamak demektir. Allahü teâlâ affedicidir, affedenleri sever. Kur’an-ı kerimde mealen, (Affet, marufu emret ve cahillerden yüz çevir!) buyuruluyor. (Araf 199)
Hadis-i şeriflerde de buyuruldu ki:
(Affedin ki, Allahü teâlâ da sizi affetsin ve şerefinizi yükseltsin!) [İsfehani]
(Allah için affedeni Allahü teâlâ yükseltir, aziz eder.) [Berika]
(Kendinden uzaklaşanlara yaklaşmak, zulmedenleri affetmek, kendini mahrum edenlere ihsan etmek, güzel huylu olmaktır.) [İ.Ebiddünya]
(Sana zulmedeni affet, sana gelmeyene git, sana kötülük edene sen iyilik et, aleyhine de olsa mutlaka doğru konuş.) [Ruzeyn]
(Musa aleyhisselam, "Ya Rabbi, senin indinde en aziz kimdir?" diye sordu. Allahü teâlâ da, "İntikam almaya gücü yeterken affedendir" buyurdu.) [Harâiti]
(Allahü teâlâ, merhameti olmayana merhamet etmez, affetmeyeni affetmez.) [İ.Ahmed]
(Affedin ki affa kavuşasınız!) [İ.Ahmed]
Sual: En makbul amel nedir?
CEVAP
Peygamber efendimiz, en makbul amelin güzel ahlak olduğunu bildirmiş, (İman yönünden müminlerin en faziletlisi, ahlakı güzel olanlardır) buyurmuştur. (Hakim)
Bir kimse Peygamber efendimizden nasihat istedi. Dedi ki:
– Ya ResulAllah bana öğüt ver!
– Nerede olursa olsun Allah’tan kork!
– Yine buyur ya ResulAllah!
– Her kötülüğün akabinde bir iyilik yap! İyilikler günahları giderir.
– Yine buyur!
– Herkesle güzel geçin! (Tirmizi)
Oğlu, Lokman aleyhisselama sorar:
– En iyi haslet nedir?
– Dindar olmaktır.
– Peki babacığım, bu haslet iki olursa?
– Dindarlık ve mal sahibi olmak.
– Üç olursa?
– Dindarlık, mal ve haya.
– Dört olursa?
– Dindarlık, mal, haya ve güzel ahlak.
– Beş olursa?
– Dindarlık, mal, haya, güzel ahlak ve cömertliktir.
– Altı olursa?
– Oğlum bu beş haslet kimde olursa, o kimse takva ehli, temiz bir kimsedir, Allahü teâlânın dostudur, şeytandan uzaktır.
Kur’an-ı kerimde ise mealen buyuruluyor ki:
(Allah indinde en şerefliniz, takva ehli olanınızdır.) [Hücurat 13]
Bir kimse, asil bir aileye mensup olmasa da, güzel huylu ise, onun için güzel huyu, iyi bir asalettir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Güzel huy gibi asalet, tedbirli olmak gibi akıllılık olmaz.) [İbni Mace]
Güzel huylu kimse, insanların takdirini kazanır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Mallarınızla herkesi memnun edemezsiniz. Güler yüz ve tatlı dil ile, güzel ahlakla memnun etmeye çalışınız!) [Hakim]
Sual: Güzel ahlaka sahip olmak için ne yapmak gerekir?
CEVAP
Güzel ahlaka sahip olmak için iyi ve kötü huyları bilmek gerekir. Ayrıca kendi kötü huylarını teşhis etmek gerekir. Bu teşhisi kendi yapar. Yahut bir âlimin, rehberin bildirmesi ile anlar. İnsan kendi kusurlarını zor anlar. Güvendiği arkadaşına sorarak da, kusurunu öğrenir. Sadık olan dost onu tehlikelerden, korkulardan koruyan kimsedir. Düşmanlarının kendisine karşı kullandıkları kelimeler de, insana ayıplarını tanıtmaya yarar. Çünkü düşman, insanın ayıplarını arayıp, yüzüne çarpar. Arkadaş ise, insanın ayıplarını pek görmez.
Birisi İbrahim Ethem hazretlerine, aybını, kusurunu bildirmesi için yalvarınca, (Seni dost edindim. Her halin bana güzel görünüyor. Aybını başkasına sor) dedi.
Başkasında bir ayıp görünce, bunu kendinde aramak, kendinde bulursa, bundan kurtulmaya çalışmak gerekir. (Mümin müminin aynasıdır) hadis-i şerifinin manası budur. Yani, başkasının ayıplarında, kendi ayıplarını görür. İsa aleyhisselama, bu güzel ahlakını kimden öğrendin, dediklerinde, (Birinden öğrenmedim. İnsanlara baktım. Hoşuma gitmeyen şeylerinden sakındım. Beğendiğimi ben de yaptım) buyurdu. Hazret-i Lokman’a, (Edebi kimden öğrendin) denince, (Edepsizden) dedi.
Selef-i salihinin, Eshab-ı kiramın, evliyanın menkıbelerini okumak da, iyi huylu olmaya sebep olur. Kendinde kötü huy bulunan kimse, buna yakalanmanın sebebini araştırmalı, bu sebebi yok etmeye, bunun zıddını yapmaya çalışmalıdır. Kötü huydan kurtulmak, bunun zıddını yapmak için çok uğraşmak gerekir. Çünkü, insanın alıştığı şeyden kurtulması güçtür. Kötü şeyler nefse tatlı gelir.
Çocukları ihmal etmeyelim
Bugün, bütün hıristiyan ülkelerinde, bir çocuk dünyaya gelir gelmez, buna bozuk dinlerinin icaplarını yapıyorlar. Her yaştaki insanlara, yahudiliği ve hıristiyanlığı titizlikle aşılıyorlar. Müslümanların imanlarını, dinlerini çalmak ve yok etmek ve onları da, hıristiyan yapmak için, İslam ülkelerine paket paket kitap, broşür ve sinema filmleri gönderiyorlar.
O halde müslümanlar, din cahillerinin hilelerine, yalanlarına aldanmamalı, bize emanet edilen çocuklarımıza sahip olmalıyız. Onlara sahip olmak da, dinimizin emirlerine uygun olarak yetiştirmekle olur. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Ahlakınızı güzelleştirin!) [İbni Lal]
En vahşi hayvan bile terbiye ile ehlileştiriliyor. Hiçbir zaman elma çekirdeğinden portakal olmaz. Fakat elma fidanını büyüterek, lüzumlu aşı ve kültürel tedbirlerle kaliteli elma veren bir ağaç olarak yetiştirmek mümkündür. Bunun gibi insan tabiatında bulunan bazı arzular yok edilemez, fakat terbiye edilebilir.
Her şeyi, zıddı kırar. Kötü huyları, iyi huylar yok eder. Bu bakımdan kendini zorla da olsa iyi işler yapmaya alıştırmalı, onları âdet haline getirmelidir. Çocuk, işleri ve ahlakı iyi olan insanlarla arkadaşlık ettirilirse, güzel huylar kendiliğinden onun tabiatı olur. Bu esaslar dahilinde çocuklar yetiştirilirse dünya ve ahiret saadeti elde edilir. Kıyamet günü, ana-baba, çocuğuna öğretmesi gereken ilimlerden mesul olacak, vazifesini yapmamış ise, yahut kusur etmiş ise cezaya çaptırılacaktır. Çocuklarını İslam terbiyesi üzerine yetiştirmeyenler, dünya ve ahiret felaketine maruz kalacaklardır.
Ne mutlu çocuğunu İslam ahlakı ile yetiştirenlere
Cevap: Allah’ın ahlakı ile ahlaklanmak
mehmetlevent
Allah razı olsun…
Sual: İyi bir müslüman olmak için Allah’ın ahlakı ile ahlaklanmak gerekiyormuş. Bu nasıl olur?
ahlak kelimesinin anlamına baktım. ahlak kelimesi "Hulk" kökünden türemiş. anlamını aşağıya yazdım.
hulk……………(1).huy. ahlak. tabiat. yaradılıştan olan haslet. seciyye. cibilliyet.
………………..(2).insanın doğuştan olan veya sonradan kazanıldığı ruhi ve zihni haller
Allahın ahlakı denince, ahlakın anlamını düşününce (yaradılıştan olan… veya doğuştan veya sonradan kazanılan…) bu kelimeyi yaradılmışlar için kullanılması daha doğru oluyor.
Ahlak = Hulk yaradılmışlar için kullanılır.
bu doğrultuda Allahın ahlakı olmaz. Çünkü yaraılmışlardan değildir. haşa…
bu ifade dışında Allahın sıfatlarının insanda tecelli edeceği (settar, kerim….) konusunda çok güzel bir yazı…
Allah razı olsun.
Yanıt: Allah’ın ahlakı ile ahlaklanmak
rana
Allah c.c. razı olsun Gülehasret
< Allah razı olsun…
Sual: İyi bir müslüman olmak için Allah’ın ahlakı ile ahlaklanmak gerekiyormuş. Bu nasıl olur?
ahlak kelimesinin anlamına baktım. ahlak kelimesi "Hulk" kökünden türemiş. anlamını aşağıya yazdım.
hulk……………(1).huy. ahlak. tabiat. yaradılıştan olan haslet. seciyye. cibilliyet.
………………..(2).insanın doğuştan olan veya sonradan kazanıldığı ruhi ve zihni haller
Allahın ahlakı denince, ahlakın anlamını düşününce (yaradılıştan olan… veya doğuştan veya sonradan kazanılan…) bu kelimeyi yaradılmışlar için kullanılması daha doğru oluyor.
Ahlak = Hulk yaradılmışlar için kullanılır.
bu doğrultuda Allahın ahlakı olmaz. Çünkü yaraılmışlardan değildir. haşa…
bu ifade dışında Allahın sıfatlarının insanda tecelli edeceği (settar, kerim….) konusunda çok güzel bir yazı…
Allah razı olsun. >
Allah ahlâkıyla ahlâklanmak demek, artık, tabiat kökenli davranışların kalmaması demektir.
Allah’ın Esmâ-ül Hüsnâsı’dır!
"Allah ahlâkı ile ahlâklanınız"!
Hadîs-i şerîfini hatırlayalım… Nedir ALLAH adıyla işaret edilenin ahlâkı ?
Herhangi bir birimin ahlâkı ile Allah adıyla işaret edileni kayıt altına alabilir miyiz?
Elbette ki hayır!
Öyle ise Allah ahlâkı nedir?
Allah ahlâkı, muttalî olduğumuz kadarıyla, Allah’ın esmâ-ül hüsnâsıdır!
Öyle ise, kendinde mevcut olup, ancak belli programlanma dolayısıyla bir kısmı ortaya çıkabilen, çeşitli mânâların keşfolunması ve dengeli bir biçimde ortaya çıkışı nasıl olacaktır?..
Yani, Allah’ın ahlâkıyla nasıl ahlâklanacaksın?..
Bütün bunları gerçekleşmesi için iki yol vardır:
A – Dıştan içe gidiş.
B – İçten dışa geliş.
Birinci şıkkın gerçekleşmesi nispeten daha kolaydır. Dıştan içe gidiş dediğimiz şeklin gerçekleşmesi, daha önce o hedefe ulaşmış bir kişiyi bulup; onun, senin tabiatına, huylarına, istek ve arzularına ters düşen emirlerine körü körüne sürekli tâbi olarak; yeni bir şekle, tarza, mânâya geçiş yoluyla mümkün olur!..
Daha sonra da bu mânâları kavramaya çalışırsın!..
"ALLAH BOYASIYLA BOYAN." (2-138)
İkinci şıkkın, yani içten dışa gelişin gerçekleşmesi ise bir ölçüde daha zordur. Bunun için geniş tefekkür yeteneğine sahip akla ihtiyaç vardır!.. Ta ki yapılan çalışma ve araştırmalar sonucunda, kendinde mevcut tüm mânâları keşfedebilesin, sonra onlarla boyanabilesin. Böylece Allah’ın boyasıyla boyanmış olasın!..
Allah’ın; önce bilinen tüm isimlerinin mânâlarını, sonra da bilinmeyen sayısız isimlerin mânâlarını kendinde keşfedip, kendini tanıyasın. Zira…
Neyi, niye, nasıl, hangi hedefe yönelik olarak yaptığını bilmeden ortaya koyduğun her hareket "tabiî"dir. Yani, tabiatının gerektirdiği bir biçimde!..
Soru: Allah’ın ahlakı ile ahlaklanmak
Gülehasret
amin.cümlemizden
İyi nitelikler, güzel huylar
İslam Ahlakı ile Ahlaklanmak
find
Allah’ın (cc) ahlâkı ile ahlâklanmak ne demektir? Nasıl olur?
Cevap:
Ahlâkın en güzeli Allah’ın (cc) yüce ahlâkıdır. (Taberani)
Hadis-i şerifte geçen Allah’ın (cc)ahlâkı ndan maksat; esma-i hüsna, başka bir deyimle Allah’ın (cc)sıfatlarıdır.
Bir hadisinde Hz. Peygamber (asm):
Allah’ın (cc)ahlâkı ile ahlâklanın. buyurur.
Mesela Allah’ın (cc)sıfatlarından biri Gafûr dur. Günahları bağışlayıcı demektir. Bu sıfatla sıfatlanan bir kimse kusurları bağışlayıcı olmalıdır. Diğer bir sıfatı Halîm dir. Bu sıfatı kendisinde huy edinen bir kimse sert olmamalı, yumuşak başlı ve mütevazi olmalıdır. İşte Allah’ın (cc)evliyası Allah’a (cc) yakın sevgili kulları esma-i hüsnanın tecellisine mazhar olur. Yani bütün hareket ve davranışları hikmetli (isabetli) ve Allah’ın (cc)rızasına uygun olur. Böylece Allah’ın(cc)güzel ahlâkıyla ahlâklanmış olur. (Tergib ve Terhib)
Allahın ahlakıyla ahlaklanmak, Allahin ahlaki ile ahlaklanmak, Allahın ahlakı