Şafii mezhebine göre abdest en doğru şekilde nasıl alınır?

1-Niyet etmek. Niyet: bir fi’li kasd ederek onu yapmaktır. Abdest alan bir kimse yüzün ilk kısmını yıkarken niyet etmesi lâzım olup şöyle niyet eder: Yani (farz olan abdesti almaya niyet ettim.) (3)

Niyetin mahalli kalbdir. Lisânen söylemesi sünnettir. Ve bundan maksad ibâdetin âdet halindeki fiillerden ayrılmasıdır. Şartları da, Niyet edenin İslâm olması, temyiz kabiliyetinde olması, niyet edilen şeyi bilmesi, geciktirmemesi ve ibâdetin ilk vaktinde yapmasıdır.

2- Yüzün yıkanması: Yüz uzunlamasına, alında saçın bittiği yerden çenenin ve iki çene kemiğinin altına kadar, enlemesine kulaktan kulağa olan kısımdır. Yüzün üzerinde suyun deriye değmesine mâni olacak kir ve çapakların giderilmesi lâzımdır.Yüz üzerinde kirpik, kaş, bıyık, alt dudak altındaki kıllar gibi bunların her tarafı yıkanması lâzımdır. Karşıdan bakınca derisi görünen hafif sakallı kimseler sakallarının altına da suyu değdirmeleri lâzımdır.Yüz derisi görünmeyen kesif sakallılar ise, sakalın görünen kısmını yıkamaları kâfidir.

3-Elleri dirsekleriyle beraber yıkamak: El ve kol üzerindeki kıl ve çatlakların ve fazla et kısımlarının yıkanması lâzımdır.

4- Başı mesh etmek: Başın hududu dâhilindeki derinin veya saçın en az bir şekilde mesh edilmesi kâfidir.

5-Aşık kemikleri ile (4) beraber iki ayağı yıkamak: Parmak aralarının çatlaklıkların, tırnak altındaki kirlerin yıkanması lâzımdır.

6-Tertib yapmak: Yani abdest âzâlarının yıkanmasını Âyeti Kerimedeki sıra ile yapmak. İlk önce yüz, sonra kollar, sonra başı mesh etmek, ve sonra ayakları yıkamak.Suya dalan bir kimse, daldıktan sonra abdeste niyet etse o anda tertib ondan sâkıt olur. Boy abdestinde de tertib sakıttır (5). Abdesti bitirmeden evvel veya bitirdikten sonra, bir âzânın yıkanmasında şüpheye düşen bir kimse, o âzâyı ve ondan sonrakileri yıkasa abdesti sahihtir. Fakat şüphesi niyet de ise yeniden abdest alması veya gusül etmesi lâzımdır

Abdestin sünnetleri otuz sekizdir:

1-Kıbleye karşı dönmek,

2-Sıçrantılardan sakınmak,

3-Büyük bir kabdan su alıyorsa kabı sağına almak, ibrik gibi eliyle döktüğü bir şey ise soluna almak,

4-İki eli yıkarken abdestin sünnetlerine kalben niyet etmek, etmezse sevabını kayb etmiş olur

5-Eûzu besmele çekmek,

6-Şu duâyı okuyup ellerini bileklerine kadar yıkamak, (İslâm olduğuma ve onun nimetine Allah’a hamd olsun, İslâmiyeti nur ve suyu temiz kılan Allâha hamd ederim. Ya Rabbi şeytanların vesvesesinden ve burada hazır bulunmalarından sana sığınırım. Ey Allâhım benim ellerimi sana karşı bütün ma’siyetlerden koru)

7-Misvak kullanmak, Yalnız oruçlu olanlar öğle vakti girdikten sonra misvak kullanamazlar Peygamberimiz Sallalâhu aleyhi ve sellem buyuruyor ki: (Eğer ümmetime zahmet etmeseydim, her abdest alırken misvak kullanmalarını emrederdim) Misvakı sağ eliyle alıp ağzının sağ tarafından başlar, sonra soldan ve dişlerinin iç, dış ve üzerinden, damaktan ve uzunlamasına dil üstünden geçirir ve o anda şu duayı okur:

(Ey Allâhım bu misvakla dişlerimi beyazlat, diş etlerimi pekleştir, küçük dilimi sâbit kıl, onu bana mübarek kıl Yâ Erhamerrâhimin) Uykudan kalkınca, ağız kokusu değiştiğinde, vesâir yerlerde misvak kullanmak sünnettir

8-Elin parmaklarını birbirine geçirmek sureti ile hilâllamak Ayak parmaklarını ise sol elin küçük parmağı ile sağ ayağın küçük parmağından başlayıp sol ayağın küçük parmağına kadar hilâllar Peygamberimiz Sallallâhu aleyhi vesellem buyuruyor ki: (Parmaklarınızın arasını hilâllayınız ki, Allâhu Teâla aralarını ateşle hilâllamasın)

9-Mazmaza yapmak: Yâni üç kere ağzına su verip çalkalamak,

10- İstinşak yapmak: Yâni üç kere burnuna su çekip içindekilerini çıkarmak,

11- Mazmaza ve istinşakta oruçlu olmayanlar için mubâlağa yapmak Yani su mazmazada boğazına kadar, istinşakta burnun katı yerine kadar vardırılır

12- Mazmaza esnasında şu duayı kumak (Allâhım, zikrine, şükrüne ve güzel bir şekilde ibâdetime yardım et)

13- İstinşak ânında şu duayı okumak, (Ya İlâhî bana cennet kokularını koklat)

14- Yüz yıkandığında şu duâyı okumak: (Allâhım bazı yüzlerin beyazlanacağı ve bazı yüzlerin de kararacağı günde benim yüzümü ak kıl)

15-Yüzün yıkanmasında en üstten başlamak,

16-Yüzün suyunu iki avucu ile almak,

17-Suyu yüze çarpmamak,

18-Kesif sakalı hilallamak,

19- Sağ kolu yıkarken şunu söylemek: (Ya İlâhî, bana amel defterimi sağ tarafımdan ver ve benim hesâbımı kolay kıl)

20-Sol kolu yıkarken şu duâyı okumak: (Ya Rabbi, bana kitabımı sol tarafımdan ve arka cihetten verme)

21-Başın bütününü mesh etmek,

22-Mesh sırasında şunu okumak: (Yâ İlâhî, kılımı ve derimi ateşe haram kıl)

23-Kulakların içi ve dışını yeni su ile yıkamak ve şu duayı okumak: (Yâ İlâhî, beni Hak söz işiden ve en güzel bir şekilde ittibâ eden kimselerden kıl)

24-İki ayağı yıkarken şu duayı okumak: (Yâ Rabbi, bir takım ayakların kayacağı günde iki ayağımı sırât üzerinde sâbit kıl)

25- Âzâları yıkarken ovalamak, bilhassa topukları,

26-İlk önce sağ sonra solu yıkamak,

27-Yüz hududunu aşarak yıkamak, El ve ayakta yıkamayı dirseklerden ve aşık kemiklerinden yukarıya uzatmak,

28-Yıkamada ve mesihde fiil ve sözleri üç kere yapmak, (niyetin lafzı hâriç)

29-Âzâları birbiri arkasına kurumadan yıkamak, (idrarını tutamayan özür sahibi için bu vâcibdir)

30-Abdest esnasında konuşmayı terketmek,

31-Başkasından yardım istememek,

32-Kurulanmamak,

33-Eğer sıçrantıların olduğuna tevehhüm ediyorsa su serpip elbisesini sıvazlamak (6)

34-Zaruretsiz olarak suyu serpmemek,

35-Abdestten sonra abdest suyundan içmek,

36-Yüzüğü oynatmak,

37-Abdesti bitirdikten sonra ellerini kaldırıp kıbleye dönerek şu duâyı okumak: (Allâhtan başka İlâh olmadığına, bir olup şeriki olmadığına, şehâdet ederim Ve Seyyidimiz Hazreti Muhammed Sallallâhu aleyhi vesellemin onun kulu ve Resûlü olduğuna şehâdet ederimYâ İlâhî beni bütün günâhlardan tövbe edici ve bütün kötülüklerden temizlenici kimselerden kılEy Allâhım, seni tesbîh ve tahmîd ederim, senden başka bir İlâh olmadığına şehâdet ederim, sana istiğfar ve tevbe ederimEy Allâhım Seyyidimiz Muhammed Sallallâhu aleyhi ve selleme ve onun ehli beytine ve eshabına salât-ü selâm olsun

38- İnnâ Enzelnâ Suresini üç defa okumak sünnettir. Peygamberimiz Sallallâhu aleyhi ve sellem buyuruyor ki: (Kim abdest alır ve en güzel bir şekilde abdestini tamamladıktan sonra gözünü semâya kaldırarak(Eşhedü-en-lâ-İlâhe illAllah…ilâ…) duâsını okursa (yukarda 37nci sünnette zikredilen duâ) cennetin sekiz kapısı kendisine açılır, hangisinden isterse girer)(Müslim ve Tirmiziden rivayet.)

Abdestin mekruhları on ikidir:

1-Suda israf yapmak,

2-Solu sağa takdim etmek,

3-Üçten fazla veya eksik yıkamak,

4-Özrü olmadığı halde âzâlarını yıkatmak, Eline su döktürmek evlânın hilâfıdır. Su hazırlatmakta bir beis yoktur

5-Oruçlu iken öğle vakti girdikten sonra misvak kullanmak,

6-Oruçlu iken mazmazada suyu boğazına götürmek,

7-Oruçlu iken istinşakta suyu genzine götürmek,

8-Abdest esnasında konuşmak,

9-Âzâları kurulamak,

10-Özrü olmadan suyu silkelemek,

11-Boynu mesh etmek bidattır (7).