Ettahiyyatü ye oturdugumuzda parmağımızı yukarı doğru kaldırmak gerekirmi
ay_yıldız
arkadaşlar ettahiyyatü ye oturduğumuzda şehadet getirirken sağ elin parmağını yukarı doğru kaldırmak dinimizce doğrumudur hükmü nedir yapmak gerekirmi gerekmezmi
Cevap: ettahiyyatü ye oturdugumuzda parmağımızı yukarı doğru kaldırmak gerekirmi
kaser
ben hep namaz kıldığımda her şehadet getirdiğimde sağ elimi hep kaldırırım . ama bende pek fazla bir bilgiye sahip değilim
Yanıt: ettahiyyatü ye oturdugumuzda parmağımızı yukarı doğru kaldırmak gerekirmi
merve
Şafii’de şehadet parmağını kaldırmak sünnet, Hanefi’de caiz değildir. Parmak kaldırmaya, müctehid âlimlerin bir kısmı mekruh bir kısmı sünnet demiştir. Dinde bir kaide vardır. Bir işe sünnet ve mekruh denilmişse, o iş yapılmaz. Fetvalar birbirine uymazsa, yani (Caizdir, caiz değildir veya helaldir, haramdır) şeklinde olduğu zaman, caiz değildir veya haramdır diyen fetvalara uymak esastır. Böylece mekruh veya haram işlemekten sakınılmış olur. Sünnettir veya bid’attir denilen bir şeyi yapmamak lazım olduğu, Berika, Hadika ve İbni Âbidin’de bildirilmektedir.
Parmak kaldırmakla ilgili muteber kitaplardaki yazılardan bazıları şöyledir:
(İşaret etmek sünnet diyenler olduğu gibi, müstehap diyenler de vardır. Doğrusu, işaret etmek haramdır. (Fetâvâ-i garâib)
Şehadet parmağı ile işaret mekruhtur. (Kübrâ) kitabı da böyle diyor. Fetva da böyledir. Çünkü, namazda sakin, hareketsiz olmak lazımdır. (Fetâvâ-i Sirâciyye)
Şehadet parmağı ile işaret edilmez. Fetva böyledir. (Gıyâsiyye, Bezzaziye)
İşaret edilmez ve parmak bükülmez. Fetva da böyledir. Mudmerât, Velvâlciyye, Hulâsa ve daha başka kitaplarda da böyle yazılıdır. (Cami-ur-rumuz)
Şehadet parmağı ile işaret edilmez. Fetva da böyledir. (Dürr-ül-muhtar)
Ebussüud Efendi, namazda otururken, şehadet parmağını kaldırmak mı, kaldırmamak mı daha iyidir şeklindeki bir suale, (Her ikisi de iyi, demişlerdir. Fakat, parmağı kaldırmamak daha iyi olduğu meydanda) diye fetva vermiştir.
Bütün âlimler bildiriyor ki: Parmakları, gücü yettiği kadar kıbleye karşı bulundurmak sünnettir. (Namazda, her uzvunu, gücün yettiği kadar, kıbleye karşı bulundur) hadis-i şerifi, bunu açıkça emretmektedir.
İşaret etmenin haram olduğunu söyleyen âlimler vardır. Mekruh olduğunu bildiren fetvalar mevcuttur. İşaret edilmez, parmak bükülmez, usul haberleri böyledir, diyenler çoktur. O halde, bizim gibi mukallidlerin, hadis-i şerif vardır diyerek, işaret etmeye kalkışması ve böylece, birçok müctehidlerin fetvaları ile haram veya mekruh ve yasak olduğu bildirilen bir işi yapması doğru olmaz. Bir müslüman şöyle düşünmelidir:
Bu büyük âlimler, işaret etmenin haram veya mekruh olacağına bir delil, vesika elde etmeselerdi, haram veya mekruh demezlerdi. İşaret etmenin sünnet ve müstehap olduğunu bildiren haberleri söyledikten sonra, (Böyle demişler ise de, doğrusu işaretin haram olduğudur) buyurmazlardı. Demek ki, bu din büyükleri, işaretin sünnet ve müstehap olduğunu gösteren haberlerin değil, yasak olduğunu gösteren vesikaların daha kuvvetli olduğunu anlamışlardır.
Bir Hanefi, nasıl olsa Şafii’de sünnetmiş diyerek, parmak kaldırmaya kalkması caiz olmaz. Buna mezhep taklidi de denmez. Mezhep taklidi, ancak ihtiyaç halinde caiz olur.
Mumsema hoca daha aydınlatıcı bilgi verir sanırım
Soru: ettahiyyatü ye oturdugumuzda parmağımızı yukarı doğru kaldırmak gerekirmi
ay_yıldız
Allah razı olsun kardeşim sayende öğrendik….
BiLaL HaTTaB
Hanefilere göre nasıl caiz değildir? Neye göre bu hüküm verilmiştir?
İbn Ömer’den rivayeten: "Rasûlüllah sallAllahu aleyhi ve sellem ettehiyyatü’de oturduğu zaman sol elini sol dizine, sağ elini sağ dizine koyardı. Baş parmağını orta parmağın üzerine koyar, şehadet parmağıyla da işaret ederdi." Bir rivayette: "Bütün parmaklarını yumar, şehadet parmağıyla da işaret ederdi." şeklindedir. (Hadisi Müslim rivayet etmiştir)
Vâil bin Hucr’den rivayeten: "Nebi aleyhisselam sol elini oyluğuna ve sol dizine koyar, sağ dirseğini sağ oyluk hizasına getirir, sonra parmaklarını kapatarak halka yapardı." Başka bir rivayette: "Orta ve baş parmağını halka yapar, şehadet parmağıyla da işaret ederdi. Sonra parmaklarını kaldırır, onları hareket ettirerek duâ ederdi." şeklindedir. (Hadisi Ahmed rivayet etmiştir.)
Beyhâkî şöyle demiştir: "Hareketten maksat işaret etmektir. Yoksa hareketin tekrarı değildir." Böylelikle İbn Zübeyr’in rivayetine de denk düşüyor. İbn Zübeyr’e göre; "Nebî aleyhisselam duâ etmek istediği zaman parmaklarıyla işaret eder, parmağım hareket ettirmezdi." (Ebû Dâvûd, hadisi sahih bir senetle rivâyetetmiş, Nevevî de hadisi zikretmiştir.)
Zübeyr’den rivayeten; o demiştir ki: "Rasûlüllah sallAllahu aleyhi ve sellem teşehhüdde oturduğu zaman, sağ elini sağ oyluğuna, sol elini sol oyluğuna koyar şehadet parmağıyla da işaret eder, gözü, işaretini tecavüz etmezdi." (Hadisi Ahmed, Müslim, Nesâî rivayet etmiştir.) Bu hadiste sağ elini kapatmadan oyluk üzerine koymakla yetinerek, sağ elin şehadet parmağıyla işaret ettiği anlaşılmaktadır. Yine bu hadisle namaz kılanın gözünün, işaretini tecavüz etmemesinin (gözünün parmağını takip etmesinin) sünnet olduğu hükmü vardır. İşte bu üç şekil de sahih olup, herhangi birisiyle amel etmek caizdir.
Sağ işaret parmağını az kaldırıp selâm verinceye kadar tutarak işaret etmek. Numeyr el-Huzaî’den rivayeten; o şöyle demiştir: Rasûlüllah sallAllahu aleyhi ve sellem’i namazda otururken gördüm; sağ kolunu işaret parmağını kaldırarak sağ oyluğuna koymuş duâ ederek parmağını biraz indirmişti." (Hadisi Ahmed, Ebû Dâvûd, Nesai, İbn Mâce, İbn Huzeyme iyi bir senetle rivayet etmiştir)
Enes bin Mâlik’ten rivayeten; o şöyle demiştir: "Rasûlüllah sallAllahu aleyhi ve sellem iki parmağıyla işaret ederek duâ eden Sa’d’e uğrayınca, "tek parmağınla işaret et ya Sa’d," dedi." (Hadisi Ahmed, Ebû Dâvûd, Nesai, Hâkim rivayet etmiştir.) İbn Abbhas’a parmağıyla işaret ederek duâ eden bir kişi hakkında sorulduğunda: "Böyle yapması ihlâstır," dedi. Enes bin Mâlik: "Böyle yapmak yalvarmaktır," dedi. Mucâhid ise: "Şeytanı kovmaktır," demiştir. Şafiîler ise, şehadette "Allah" derken bir defa parmakla işaret etmek görüşündedirler. Hanefilere göre "lâilâh"de şehadet parmağı kaldırılır, "illAllah" da indirilir. Mâlikîler sonuna kadar parmağını sağa ve sola oynatır. Hanbelî mezhebinde Allah’ın ismi her anıldığı zaman tevhid’e işaret için parmakla işaret edilir, fakat parmak oynatılmaz
Fıkhu’s-Sünne
———————————————————————–
İbni Ömer şöyle rivayet eder: "Hz. Peygamber namazda oturunca ellerini dizleri üzerine koyardı. Sağ elinin işaret parmağını kaldırırdı. Onunla Allah’ın bir olduğuna işaret ederdi. Sol elini de parmaklarını uzatarak sol dizi üzerine koyardı." (Müslim, 580)
Gayetu’l İhtisar
—————————————————————-
Tahiyyat’ı okuyan kimse, «eşhedü en lâ ilahe illAllah» lafzına varınca, şehadet parmağı ile işaret eder. Muhtar olan kavle göre ise, işaret etmez. Hulâsa’da da böyledir. Fetva da bunun üzerinedir. Müzmerât, Kübrâ’dan böyle nakledilmiştir. Âlimlerin çoğu da bu işareti doğru görmemişlerdir. Münyetü’l Müeti ise, bu işareti mekruh saymıştır. Tebyîn’de de böyledir.
Fetavayı Hindiyye
————————————————————
Bu konuda farklı görüşler vardır; ancak sahih hadisler de vardır. Bu da bunun "sünnet" olduğunu gösteriyor ki, sorunun cevabı da budur. Hanefilere göre de caizdir, diğer mezheplere göre de caizdir. Müteahhirûn ulemasından bazılarının mekruh görmesinin de illetleri vardır ve onların mekruh görmesi, bu sünneti terk etmemizi gerektirmez.
vesselam…
gülseven
bilall hattab kardeş Allah razı olsun bende böyle biliyordum çocukluğumdan beri de hanifi mezhebine uygun olarak yapıyordum anlatıldığı gibi sünnete uygun sağ ol
Rabbe_Yolcu
ettahiyyatü ye oturdugumuzda parmağımızı yukarı doğru kaldırmak gerekirmi ettahiyyatü ye oturdugumuzda parmağımızı yukarı doğru kaldırmak gerekirmi
BiLaL HaTTaB
< bilall hattab kardeş Allah razı olsun bende böyle biliyordum çocukluğumdan beri de hanifi mezhebine uygun olarak yapıyordum anlatıldığı gibi sünnete uygun sağ ol >
amin kardeşim, Rabbim sizlerden de razı olsun…
< Hangisine itibar edip amel edecegiz mum hocam? >
İbn Abbas(ra) kendisine bir şey soran kişiye, Rasulullah’ın(sas) hadisi ile cevap vermesi üzerine, adam: ‘Ebubekir ve Ömer şöyle diyorlar.’ deyince, İbn Abbas(ra) şu cevabı vermiştir: "Üzerinize taş yağmasından korkuyorum! Ben Allah Rasulu(sas) şöyle buyurdu diyorum, siz Ebubekir(ra) ve Ömer(ra)’in sözünden bahsediyorsunuz!"
İbni Ömer radıyAllahu anh Efendimiz sallAllahu aleyhi ve sellemin öyle yaptığını gördüğü için yakasının düğmeleri çözük vaziyette namaz kılardı. [İbni Sad(4/175); İbni Huzeyme(779); Beyhaki(2/240); Ebu Yala(10/14)]
Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem Mekke’nin fethi anında sa’y yaparken müşriklere karşı güçlü görünmeleri için omuzlarını açıp harvele yapmalarını ashabından istemişti. İslam her tarafa hakim olduktan sonra da harvele(remel) yapılması hakkında Ömer radıyAllahu anh der ki;
"Allah İslamı hakim kılıp küfrü izale ettiği halde neden hala harvele yapılıyor ve omuzlar açılıyor diye aklıma geldi. Fakat böyle olmakla birlikte Rasulullah s.a.v. zamanında yaptığımız birşeyi asla bırakamayız." [Ahmed(1/45); Ebu Davud(1887); Nasbur Raye(3/45); İbni Huzeyme(4/211); Hakim(1/624); Beyhaki(5/79); İbni Mace(2952); Bezzar(1/392); Ebu Ya’la(1/168)]
Za’ferani, İmam Şafii’den; "Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem’in bir sünnetine rastlayınca ona tabi olun. Başkasının sözüne bakmayın"[Ebu Nuaym, Hilye(9/107); Şehristani, Milel ve Nihal(1/174); Eşari, Makalat(1/85); Suyuti, Miftah(s196); İlamul Muvakkıin(2/363)]
Osman Bin Ömer der ki; "Birisi İmam Malik radıyAllahu anh’e gelip bir mesele sordu. O’na;
"Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu” diye cevap verdi. Soruyu soran;
"Peki siz ne diyorsunuz?” deyince; İmam Malik şu ayeti okudu;
"Onun emrine aykırı davrananlar başlarına bela gelmesinden veya kendilerine çok elemli bir azab isabet etmesinden sakınsınlar."(Nur 63)" [Beyhaki, Medhal(s.201); Ebu Nuaym, Hilye(6/326); İbni Hazm, İhkam(6/790)]
vesselam…
_karaca_
açıklayıcı bilgiler için Allah razı olsun biLaL haTTab…
BiLaL HaTTaB
Rabbim sizlerden de razı olsun kardeşim…
vesselam, veddua…
Hesna
hanefiyim
ALLAhu EKBER derken işaret parmağımı kaldırıyorum,doğruyum değil mi?
< Şafii’de şehadet parmağını kaldırmak sünnet, Hanefi’de caiz değildir >
ilginç
BiLaL HaTTaB
< hanefiyim
ALLAhu EKBER derken işaret parmağımı kaldırıyorum,doğruyum değil mi? >
Tam anlayamadım kardeşim. Biraz daha açarsan, bilgim dahilinde ise yardımcı olmaya çalışırım…
< Şafii’de şehadet parmağını kaldırmak sünnet, Hanefi’de caiz değildir
ilginç >
Bu ilginçliği görebilmek hiç zor değil değil mi? 🙂
Sünnet, Rasulullah’ın(sas) uygulamasına mı denir, İmamların uygulamasına mı? Bunu bir sormak lazım bu yazıyı yazana.(Paylaşan kardeşime bir şey demiyorum)
CeylaN
ettahiyyatü ye oturdugumuzda parmağımızı yukarı doğru kaldırmak gerekirmi konulu Bilgi için Allah (cc) razı olsun
ettehiyyatüde parmak kaldırmak, ettehiyyatü parmak kaldırmak, ettehiyyatü de parmak kaldırmak