Kadir suresi Arapça okunuşu ve Türkçe meali (anlamı)

Kadir suresi Arapça okunuşu ve Türkçe meali (anlamı)

Gülehasret
Kadir gecesinden söz ettiği için bu adı almıştır. Abese sûresinden sonra Mekke’de inmiştir. 5 (beş) âyettir. Sûrede, Kadir gecesinden, onun faziletinden, o gecede meleklerin yeryüzüne inişinden bahsedilir.

Türkçe Okunuşu
İnnâ enzelnâhü fî leyletil kadr (1) Ve mâ edrâke mâ leyletül kadr (2) Leyletül kadri hayrum min elfi şehr (3) Tenezzelül melâiketü ver rûhu fîhâ
bir izni rabbihim min külli emr (4) Selâmün hiye hattâ matleıl fecr (5)

Türkçe Meali (Anlamı)
Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla.
1 — Doğrusu Biz, onu Kadr gecesinde indirdik.
2 — Kadr gecesinin ne olduğunu bilir misin sen?
3 — Kadr gecesi; bin aydan daha hayırlıdır.
4 — Melekler ve Rûh, o gece Rablarının izniyle her iş için iner de iner.
5 — O, tanyeri ağarıncaya kadar bir selâmettir.

————————————————-

Kadir Suresi, Okunuşu ve Anlamı

القدر
بسم الله الرحمن الرحيم
Bismillâhirrahmânirrahîm.
Rahmân ve rahîm olan Allah’ın adıyla.
إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ
1. İnnê enzelnâhü fî leyletilkadri
1. Doğrusu Biz, onu (Kurân’ı) Kadir gecesinde indirdik.
وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ
2.Ve mê edrâke mê leyletülkadri.
2. Kadr gecesinin ne olduğunu bilir misin sen?
لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ
3. Leyletülkadri hayrun min elfi şehrin.
3. Kadr (Kadir) gecesi; bin aydan daha hayırlıdır.
تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمْرٍ
4. Tenezzelülmelêiketü verrûhu fîhê biizni rabbihim min külli emrin
4. O gece Rab’lerinin izniyle Ruh ve melekler, her türlü iş için iner de iner…
سَلَامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ
5. Selêmün hiye hattê matla’ıl fecri
5. Artık o gece bir esenliktir gider… Tâ [ki] tan ağarana kadar…


Cevap: Kadir suresi Arapça okunuşu ve Türkçe meali (anlamı)

Hasret Rüzgarı
KADİR SURESİ
(Sure No: 97 , Ayet sayısı: 5 , Mekke’de nazil olmuştur)

MEALİ :
Rahman Rahim olan Allah’ın adıyla
1 Gerçek şu ki, biz onu kadir gecesinde indirdik.
2 Kadir gecesinin ne olduğunu sana bildiren nedir?
3 Kadir gecesi, bin aydan daha hayırlıdır.
4 Melekler ve ruh, onda Rablerinin izniyle her bir iş için inerler.
5 Fecrin çıkışına kadar bir esenliktir (selamdır) o.
TEFSİRİ:
1. Burada "enzelnâ hu" (O’nu nazil ettik) kullanılmıştır. Bu cümlede Kur’an zikredilmemiştir. Ama maksat Kur’an’dır. Çünkü "inzal etmek" kendiliğinden Kur’an’a delalet etmektedir.
Burada "Biz Kur’an’ı Kadir gecesi inzal ettik" buyurulmuştur. Bakara suresinde de "Ramazan Ayı" ki insanlara yol gösterici, hidayeti, doğruyu ve yanlışı birbirinden ayırdetip açıklayıcı olarak Kur’an o ayda indirilmiştir" (Bakara 185) buyuruluyor. Bundan da anlaşılıyor ki, Allah’ın meleğinin Rasulullah’a Hıra’da ilk defa vahiy getirdiği gece, Ramazan Ayı’nın bir gecesiydi. Bu geceye mübarek gece denmiştir: "Biz onu mübarek bir gecede indirdik." (Duhan, 3)
2. "Kadir", "takdir" (planlama, idare etme, değer ve makam) anlamındadır. Yani bu gece, Allah’ın, takdiri uygulamak için meleklere emir verdiği gecedir. Bunu Duhan suresindeki şu ayet teyid etmektedir: "O gece katımızdan her hikmetli emir sadır edilir" (Duhan 5) İmam Zuhrî diyor ki; "Kadir’in manası azamet ve şereftir." Yani o, çok azametli gecedir. Bu manayı teyid eden ayet aynı surenin şu ayetidir: "Bin aydan hayırlıdır."
Bu gecenin hangi gece olduğu sorulabilir. Ancak bu çok ihtilaflı bir konudur ve yaklaşık 40 görüş nakledilmiştir. Ama ümmetin büyük alimlerinin çoğunluğu, Ramazan ayının son on gecesinin tek gecelerinden biri olarak açıklamışlardır
Hz. Aişe (r.a) Rasulullah’tan şöyle rivayet etmiştir: Kadir gecesini Ramazan’ın son on gecesinin tek gecelerinde arayın. (Buharî, Müslim, Ahmed, Tirmizî) Hz. Aişe ve Abdullah b. Ömer’den şöyle rivayet edilmiştir: Rasulullah hayatı boyunca Ramazan Ayı’nın son on gününde itikafa girmiştir.
3. Ayetin kelimeleri şöyle değildir: "Kadir Gecesi’nde amel etmek bin ayda amel etmekten hayırlıdır." Ayette şöyle denilmiştir: "Kadir Gecesi bin aydan hayırlıdır." Buradaki bin aydan murad, 83 sene gibi ifadeler değildir. Araplarda büyük bir sayı anlatılmak istendiğinde "bin" kelimesi kullanılırdı. Bu nedenle ayetin anlamı "bu bir gece içinde o kadar büyük iyilik ve hayır yapılmıştır ki insanlık tarihinde uzun bir zamanda bile bu kadar hayırlı iş yapılmamıştır."

4. "Ruh” dan kasıt, Cebrail’dir. Fazilet ve şerefi dolayısıyla onun zikri diğer meleklerden ayrı olarak, yapılmıştır. O kendi kendine gelmez. Allah’ın izni ile gelir. "Her emir"den kasıt, Duhan suresi 5. ayetteki "emr-i hakim" (hikmete dayanan iş) tir.

5. Akşamdan sabaha kadar bütün gece hayırlıdır ve her türlü şerden de korunmuştur.

(Kaynak : Tefhim’ül-Kur’an / Mevdudi , Ramazan 26, 26.09.08)


Cevap: Kadir suresi Arapça okunuşu ve Türkçe meali (anlamı)

sailorhakan
Allah aşkına birisi bana videodaki hafızın adını söylesin..İnanılmaz güzel okuyor.


Cevap: Kadir suresi Arapça okunuşu ve Türkçe meali (anlamı)

Hoca
< Allah aşkına birisi bana videodaki hafızın adını söylesin..İnanılmaz güzel okuyor. >
Meşari Raşid el-Afasi okuyor


imam
Kadir süresi hakkında bilgiler
teşekkürler


efü ülkmn
sayfayı çqk süpeeeerrrrr hazırlamışlar öneririm okurken anlıyorsun en azından

sağol……


mumsema
Kadir Süresi Tefsiri
(Safvetut-Tefasirden)

KADR SÜRESİ2
Takdim.. 2
Âyetlerin Tefsiri2
Edebî Sanatlar. 2

KADR SÜRESİ
Mekke’de inmiştir, 5 âyettir. Takdim
Kadr sûresi Mekke’de inmiş olup Kur’ân-i Kerîm’in inmeye: başlamasından ve Kadir gecesinin diğer gün ve aylardan daha üstün olduğundan bahseder. Kadir gecesi, içinde ilâhî nûr» tecellîler ve Yüce Yaratıcının mü’min kullarına bol bol indirdiği ilâhî lütuf ve esintiler bulunduğu için diğer gecelerden üstündür. Kadir gecesindeki bu ilâhî tecellîler Kur’ân’m inmesine verilen değerden dolayıdır. Aynı zamanda bu sûre, Kadir gecesinde itaatkâr meleklerin sabaha kadar indiklerinden bahseder. O, ne kadri yüce bir geçe!! Bu gece, Allah katında bin aydan daha hayırlıdır! [1]
Bismillâhirrahmânirrahîm 1. Biz onu (Kur’ân’i) Kadir gecesinde indirdik. 2. Kadir gecesinin ne olduğunu sana haber veren oldu mu? 3. Kadir gecesi, bin aydan daha hayırlıdır. 4. O gecede, her iş için Rablerinin izniyle melekler ve Ruh yere iner durur. 5. O gece, selâmettir, esenliktir. Fecrin doğuşuna kadar. Âyetlerin Tefsiri
1. Biz bu mucize Kur’ân’ı, kadri ve şerefi yüce bir gecede indirdik. Tefsirciler der ki: Şerefi, yüceliği ve kadrinden dolayı bu geceye "Kadir gecesi" denilmiştir. Kur’ân’m indirilmesinden maksat, Levh-i Mahfûz’dan dünya semasına indirilmesidir. Daha sonra Cebrail (a.s.) onu yirmiüç senede yeryüzüne indirmiştir. Nitekim İbn Abbâs şöyle der: Yüce Allah Kur’ân’ı toptan Levh-i Mahfûz’dan, dünya semasındaki "Beytu’1-izze" ye indirdi. Sonra olayların vukuuna göre yirmiüç senede Rasulullah (s.a.v)’a parça parça indi.[2] 2. Ey Peygamber! Kadir ve şeref gecesini sana ne bildirdi? Bu, Kadir gecesinin şanının yücelik ve büyüklüğünü ifade eder: Hâzin şöyle der: Bu, o gecenin büyüklüğünü gösterme ve onun haberini dinlemeye teşvik yollu bir ifadedir. Sanki Yüce Allah şöyle buyurur: Onun kıymetini ve üstünlük derecesini sana bildiren, bilgine ulaştıran nedir?[3] Bundan sonra Yüce Allah, Kadir gecesinin üç yönden üstünlüğünü anlattı: [4] 3. Kadir gecesi şeref ve üstünlük bakımından bin aydan daha üstündür. Çünkü içinde Kur’ân-ı Kerîm’in indirilme şerefi sadece ona verilmiştir. Tefsirciler şöyle der: Kadir gecesinde yapılan iyi iş, içinde Kadir gecesi bulunmayan bin ay içinde yapılan işten daha hayırlıdır. Rivayete göre bir adam silah kuşanıp bin ay Allah yolunda cihâd etmişti. Rasululah (s.a.v) ve müslümanlar buna hayret ettiler. Rasulullah (s.a.v) bunu ümmeti için de temennî ederek şöyle dedi: Ey Rabbim! Ümmetimi, ümmetlerin en kısa ömürlüsü, amel bakımından da ümmetlerin en azı kıldın. Bunun üzerine Yüce Allah ona Kadir gecesini verdi ve şöyle buyurdu: Kadir gecesi, sen ve ümmetin için, o adamın cihâd ettiği bin aydan daha hayırlıdır.[5] Mücâhid şöyle der: O gün ve gecede yapılan amel, tutulan oruç bin aydan daha hayırlıdır.[6] İşte bu Kadir gecesinin üstünlüğünün anlatıldığı birinci yöndür. [7] 4. Yüce Allah’ın, o seneden bir sonraki seneye kadar takdir ve hükmettiği her türlü iş için, melekler ve Cebrail (a.s) Rablerinin emriyle o gece yeryüzüne iner. İşte bu da, Kadir gecesinin üstünlüğünün anlatıldığı ikinci yöndür. Üçüncü yön ise şudur: [8] 5. Kadir gecesi, gününün başlangıcından tan yeri ağarıncaya kadar bir selâmettir. O gece melekler mü’minleri selâmlar. Yüce Allah, o gece insanoğlu için hayır ve selâmetten başka bir şey takdir etmez. [9] Edebî Sanatlar
Bu mübarek sûre birçok edebî sanatı kapsamaktadır. Bunları aşağıda özetliyoruz: 1. Kadir gecesinin şanına fazla önem vermek ve onun yüceliğini göstermek için, "Kadir gecesi" terkibi üç defa zikredilerek itnâb yapılmıştır. 2. Sorusu, Kadir gecesinin şanının yüceliğini göstermek maksadıyla sorulmuştur. 3. Melekler ve Cebrail iner âyetinde, umûmîden sonra husûsî olan zikredilmiştir. Yüce Allah Cebrail’in şerefinin yüceliğine dikkat çekmek için meleklerden sonra onu ayrıca zikretti. 4. gibi âyet sonlarına riayet için, fasıla harfleri birbirine uygun düşmüştür. Bu da güzelleştirici, lafzî edebî sanatlardandır. En iyisini Allah bilir. Yüce Allah’ın yardımı ile "Kadr Sûresi"nin tefsiri bitti. [10]


[1] Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 7/373.

[2] Bkz, Muhtasar-ı tbn Kesîr, 3/659; Kurîubî, 19/130 Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 7/374.
[3] Hâzin, 4/275
[4] Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 7/374.

[5] Bu, İbn Abbâs ve Mücâhid’den rivayet edilmiştir.
[6] Muhtasar-ı İbn Kesîr, 3/659
[7] Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 7/375.

[8] Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 7/375.

[9] Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 7/375.

[10] Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 7/375.


Kayıtsız Üye
işime çok yaradı


HaCKeRQİnG
gerçekten güzel :)))


mumsema
Arapça kadir süresi

سورة القدر (97) ص 598

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ

إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ {1} وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ {2}

لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ {3} تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ

فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمْرٍ {4} سَلَامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ {5}


Kayıtsız Üye
Herseye kâdir olan Allahın adiyla ALLAH tum ummeti muhammetten razı olsun emegi decen herkese teşekkür ederim


Kayıtsız Üye
çok iyi oldu odevimi hemen yaptım Allah razı olsun.


Muhammed
kadir suresi okunuşu,kadir suresinin yazılışı,
kadir suresinin arapça okunuşu,
kadir suresi türkçe meali,
kadir suresinin türkçe anlamı,

Kadir suresi Arapça okunuşu ve Türkçe meali (anlamı)

Kadir gecesinden söz ettiği için sure bu adı almıştır. Abese sûresinden sonra Mekke’de inmiştir. 5 âyettir. Sûrede, Kadir gecesinden, onun faziletinden, o gecede meleklerin yeryüzüne inişinden bahsedilir.

Kadir suresi Arapça okunuşu ve Türkçe meali (anlamı)

Türkçe Okunuşu

İnnâ enzelnâhü fî leyletil kadr (1) Ve mâ edrâke mâ leyletül kadr (2) Leyletül kadri hayrum min elfi şehr (3) Tenezzelül melâiketü ver rûhu fîhâ
bir izni rabbihim min külli emr (4) Selâmün hiye hattâ matleıl fecr (5)

Türkçe Meali (Anlamı)
Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla
1 . Doğrusu Biz, onu Kadr gecesinde indirdik
2 . Kadr gecesinin ne olduğunu bilir misin sen?
3 . Kadr gecesi; bin aydan daha hayırlıdır
4 . Melekler ve Rûh, o gece Rablarının izniyle her iş için iner de iner
5 . O, tanyeri ağarıncaya kadar bir selâmettir


Kayıtsız Üye
İşime çok yaradı çok iyi hazırlamışlar


Hoca
Kadir suresi Arapça okunuşu ve Türkçe meali (anlamı)Kadir suresi Arapça okunuşu ve Türkçe meali (anlamı)

Resimli arapça Türkçe meal kadir süresi


Kayıtsız Üye
Kadir süresi kısaca tefsiri

KADİR SÛRESİ

97

İndiği Yer :

Mekke

İniş Sırası :

25

Âyet sayısı :

5

Nüzulü

Mushaf’taki sıralamada doksan yedinci, iniş sırasına göre yirmi beşinci sûredir. Abese sûresinden sonra, Şems sûresinden önce Mekke’de İnmiştir. Bir rivayete göre müfessirlerin çoğu Medine’de İndiğini söylemişlerdir.[1]

Âdı

Sûrede Kadir gecesinden bahsedildiği için bu adı almıştır. "İnnâ enzelnâ" adıyla da anılmaktadır.[2]

Konusu

Kur’an’in Kadir gecesinde indirildiği bildirilmekte ve bu gecenin önemi anlatılmaktadır. [3]

Meali

Rahman ve rahîm olan Allah’ın adıyla… 1. Biz onu (Kuranı) Kadir gecesinde indirdik. 2. Bilir misin nedir Kadir gecesi? 3. Kadir gecesi bin aydan hayırlıdır. 4.0 gece melekler ve Ruh, rablerinin izniyle her bir iş için iner dururlar. 5.0 gece tan sökünceye kadar esenlik doludur. [4]

Tefsiri

1-3. "Kadr" kelimesi sözlükte "güç, hüküm, takdir, şeref, ululuk" gibi anlamlara gelir. Özellikle Kur’an’m bu gecede indirilmesinin geceyi şereflendirdiğini ve kadrini yücelttiğini ifade etmek üzere ona bu İsim verilmiştir. Bu sûre inmeden önce gecenin böyle bir ismi yoktu. Duhân sûresinde "Biz onu mübarek bir gecede indirdik" (44/3) buyurularak bu gecenin bereketli, hayırlı, uğurlu, önemli ve kutsal bir gece olduğu açıkça ifade edilmiştir. Sûrenin ilk âyetinde Kur’an’m bu gecede, Bakara sûresinde de (2/185) Ramazan ayında indirildiği belirtilmiştir. Buna göre Kadir gecesinin Ramazan ayı içerisinde olduğu açıktır; Ramazan’ın hangi gecesine denk geldiği konusunda farklı görüşler vardır. Bununla birlikte, Buhârî ve Müslim’in kaydettiği, Hz. Âîşe’ye isnat edilen ve Alak sûresinde naklettimiz bir hadiste Hz. Peygamber’e ilk vahyin Ramazan’ın 27. gecesinde geldiği bildirilmiş; bu sebeple Kadir gecesinin Ramazan’ın 27. gecesi olduğu yönünde genel bir kanaat oluşmuştur. Bazı rivayetlere göre Kur’an bu ayın son on günü içinde inmeye başlamıştır. [5] Kadir gecesinin kesin olarak bildirilmemesi, insanların o gecede kazanacakları sevaplara güvenip diğer zamanlarda kulluk görevlerini ihmal etmelerini önlemek gibi bazı sebep ve hikmetlerle açıklanmıştır.

Müfessirler, "Biz onu Kadir gecesinde indirdik" diye çevirdiğimiz 1. âyetteki "o" zamiriyle Kur’an’m kast edildiği konusunda İttifak etmişlerdir. [6] Kur’an’m, zamirle anlaşılacak derecede apaçık bilinen, tanınan, şanı yüce bir kitap olduğunu göstermek için adının açıkça anılmadığı belirtilir. "Biz onu indirdik" ifadesi "tamamını indirdik" mânasına geldiği gibi bundan "indirmeye başladık" mânası da anlaşılabilir. Âlimlerin çoğu, âyette "peyderpey İndirdik" anlamındaki "nezzelnâ" yerine "indirdik anlamındaki "enzelnâ" fiilinin kullanılmasını gerekçe göstererek burada Kur’an’m tamamının ulûhiyet makamından dünya semasına indirilmesinin söz konusu edildiğini ileri sürmüşlerdir. Bazı âlimler ise bu âyetle doğrudan Hz. Peygamber’e gelen Alak sûresinin ilk âyetlerinin kastedildiği kanaatindedirler. Her iki yoruma göre de söz konusu zaman diliminin Kur’ân-ı Kerîm’in indirilİşİne sahne olduğu ve bu olayla büyük bir değer kazandığı için bu sûrede ona "leyletü’t-kadr" denilmiştir. [7] "Bilir misin nedir Kadir gecesi?" mealindeki 2. âyete cevap veren sonraki âyetlerde onun tarihinin açıklanması yerine bu gecenin önemi, insanlar için hayır ve bereketi üzerinde durulmuştur. Duhân sûresinde de Kur’an’m "mübarek bir gecede" İnidirildiği belirtilerek hüküm ve hikmet içeren bütün işlerin bu gecede ay-nldığı, belirlendiği ifade edilir. [8]

Müfessirlerin bir kısmı, Kadir gecesinin bin aydan hayırlı olduğunu bildiren 3. âyeti hakiki manasında anlayarak bu gecede yapılan ibadet ve hayırların, içinde Kadir gecesinin bulunmadığı tam bin ayda yapılanlardan daha çok sevap getireceğini belirtirler. Başka bir yoruma göre buradaki bin sayısı çokluktan kinayedir. Nitekim birçok dilde olduğu gibi Arapça’da da bin rakamı mübalağa yoluyla çokluğu anlatmak için kullanılmaktadır. Şu halde bu âyette Kadir gecesinde yapılan İbadet ve iyiliklerin diğer bütün zamanlarda yapılanlardan daha çok sevap getireceği ifade edilmiş olmaktadır. [9]

4-5. Burada Kadir gecesinin bin aydan hayırlı oluşunun başka bazı sebepleri açıklanmaktadır. Bu gece Allah Teâlâ’nuı vereceği görevleri üslenmek üzere melekler ve Rûh yeryüzüne inerler. Müfessirlerin çoğunluğuna göre 4. âyetteki "Rûh"tan maksat Cebrail’dir. [10] Cebrail meleklerden biri olmakla birlikte makamının yüksekliğini ve şanının yüceliğini göstermek üzere ayrıca zikredilmiştir. Ruha "meleklerin ileri gelenleri, meleklerin dışında Allah’ın görünmez ordularından bir ordu, rahmet" vb. mânalar verenler de vardır. [11] 5. âyette bu gecenin esenlik ve mutluluk gecesi olduğu ifade edilmiştir. Zira melekler gecenin başından itibaren tan yeri ağanncaya kadar gruplar halinde inerek müminlere selam verirler. Bu durum gecenin karanlığı çekilİnceye kadar devam eder. Kadir gecesinde Allah Teâlâ rahman ismiyle tecelli etmekte, -Duhân sûresinin 4-6. âyetlerinden de anlaşıldığı üzere- bu tecelli en az bir yıl boyunca genel esenliğin devamını sağlamakta, düzeni ve dengeyi korumaktadır. Bu sebeple Ramazan’in son on gününe girildiğinde Hz. Peygamber dünyevî işlerden uzaklaşıp mescidde itikâfa çekilir, vaktini daha çok ibadet ve tefekkürle geçirirdi. [12] Dolayısıyla müminler de kadir gecesini ibadetle ve dualarla ihya etmelidirler. Hz. Âişe bu gecenin nasıl ihya edileceğini Hz. Peygamber’e sormuş, o da "Allahım! Sen affedicisin, affı seversin, beni affet!’ de" şeklinde cevap vermiştir. [13]

Kadir gecesi, "kandil geceleri" denilen ve zamanla İslâm kültür tarihinde kutsallığına inanılıp çeşitli ibadetlerle ihya edilen, hatta merasimlerle kutlanan gecelerden bîri ve en önemlisidir. [14]

——————————————————————————–

[1] bk. Şevkânî, V, 554

Prof. Dr. Hayrettin Karaman, Prof. Dr. Mustafa Çağrıcı, Prof. Dr. İbrahim Kafi Dönmez, Prof. Dr. Sabrettin Gümüş, Kur’an Yolu:V/603.

[2] Prof. Dr. Hayrettin Karaman, Prof. Dr. Mustafa Çağrıcı, Prof. Dr. İbrahim Kafi Dönmez, Prof. Dr. Sabrettin Gümüş, Kur’an Yolu:V/603.

[3] Prof. Dr. Hayrettin Karaman, Prof. Dr. Mustafa Çağrıcı, Prof. Dr. İbrahim Kafi Dönmez, Prof. Dr. Sabrettin Gümüş, Kur’an Yolu:V/603.

[4] Prof. Dr. Hayrettin Karaman, Prof. Dr. Mustafa Çağrıcı, Prof. Dr. İbrahim Kafi Dönmez, Prof. Dr. Sabrettin Gümüş, Kur’an Yolu:V/603.

[5] Kurtubî, XVI, 124

[6] bk. Taberî, XXX, 166; Râzî, XXXII, 27; Şevkânî, V, 554

[7] M. Said Özervarh, "Kadr Sûresi", DM, XXIV, 140-141

[8] Duhân 44/3-4

[9] Şevkânî, V, 555; İbn Âşûr, XXX, 459

Prof. Dr. Hayrettin Karaman, Prof. Dr. Mustafa Çağrıcı, Prof. Dr. İbrahim Kafi Dönmez, Prof. Dr. Sabrettin Gümüş, Kur’an Yolu:V/604-605.

[10] krş. Şu’arâ 26/193-194

[11] Râzî, XXXII, 34; Şevkânî, V, 555

[12] Buhârî, "İtikâf", 1; Müslim, "İtikâf", 1-5

[13] Tİrmizî, Da’avât", 84; İbn Mâce, "DuT, 5

[14] Geniş bilgi için bk. Halit Ünal, "Berat Gecesi", DİA, V, 475-476; M. Sait Özervarlı – Mustafa Uzun, "Kadir Gecesi", a.g.e., XXIV, 124-127; Nebi Bozkurt, "Kandil", a.g.e., XXIV, 300-301

Prof. Dr. Hayrettin Karaman, Prof. Dr. Mustafa Çağrıcı, Prof. Dr. İbrahim Kafi Dönmez, Prof. Dr. Sabrettin Gümüş, Kur’an Yolu:V/605.


Kayıtsız Üye
ya ben daha bu siteye ilk girdim kadir suresini yazdım ama senin ne demek istediğini anlayamadım hangi hafız vadyonun adını söylermisin


@hmet
inna enzelnahu süresi diye meşhur olan süre, kadir süresidir.


Kayıtsız Üye
teşekkür ederim siyer dersim için yardım etmiş oldunuz Allah’a emanet olun


Darusselam
Euzü Billahi mineş şeytanir racim
BismillahirRahmanirRahıym
Değerli Kur’an dostları ‘Alak suresinin arkasından Kadir suresi geliyor. Kadir suresi adını ilk ayetinden alıyor İnnâ enzelnaHU fiy LeyletilKadr kadir; kıymet, ölçü demek. Mekke de nazil olmuş bir sure, hem de ilk yıllarda nazil olmuş. Abese nin hemen arkasına yerleştiriyor ilk nüzül tertipleri ki 4. yıla tekabül eder yaklaşık. Ama şahsen benim kanaatim daha önce indiği yönünde. Hattabi ‘Alak suresinin arkasına yerleştirmiş, tıpkı musaf sıralamasında olduğu gibi iniş sıralamasında da ‘alak ın arkasına yerleştirmiş ki benim de tercihim şahsen bu. Yani Mushafta ki gibi nüzulde de aynı yerde yaklaşık.
Leyl ile fecr ile konu bütünlüğüne sahip bu sure. Konusunu biliyoruz. Ey vahyin muhatabı olan insan, Kur’an indiği geceyi bir ömürden daha hayırlı yaparda ya senin hayatına inerse seni ne yapar mesajı bu. şimdi suremizi tefsire geçebiliriz.
BismillahirRahmanirRahıym
1-) İnnâ enzelnaHU fiy LeyletilKadr;
Muhakkak ki biz Onu (Kurân’ı), (Hz. Muhammed’in a.s.) Kadr gecesinde inzâl ettik! (A.Hulusi)
1 – El hak biz indirdik onu kadir gecesî. (Elmalı)
İnnâ enzelnaHU fiy LeyletilKadr biz onu kadir gecesinde indirdik hiç şüphe yok bunda.
Aslında inzal, hüve, duhulüs sey’ fiy alemil müdrikât diye tarif etmiş lügatlar inzali. Bir şeyin idrak alemine girmesi, idrak edilebilirler dünyasına indirilmesidir. Demek ki aslında inzal, rabbimizin aşkın manaları aklımıza indirmesidir. Vahyin inzali biz anlayalım biz huzura erelim, sonsuz saadete kavuşalım ve doğru yolu bulalım diye rabbimizin aşkın manaları aklımıza indirmesidir.
Biz indirdik diyor onu. Neyi? Hiç şüphesiz ki vahyi. Çünkü vahyin inişini ifade ediyor bu. fiy LeyletilKadr kadir gecesinde kader gecesinde takdir gecesinde, kadri kıymeti bol bir gecede. Hatta takdir edemediğimiz, kadrini kıymetini bilemeyeceğimiz bir gece de indirdik. fiy LeyletilKadr de ki kadrin marife gelmiş olması daha önceden bilindiği, veya bu gecenin daha önceden de takdir edilmiş, veyahut ta kadri kıymeti bol bir gece olduğu anlamına gelir mi? Mesela İnsanlığın, İnsan seçilmesi aynı gece olmuş olabilir mi? Veya yer yüzünün kâinatta insana makar ve mevki kılınması. Veya beşerlikten insanlığa geçiş o anda, o gece olmuş olabilir mi? Allahu alem..! Bilmiyoruz ama bu geçmişte bilinen bir gece olmaktan daha çok mutlak manada kadrine kıymetine kimsenin tayan ve paha biçemediği bir gece manasına da gelebilir.
Bakara/185. ayetini hatırlayalım tam burada: Şehru Ramadânelleziy ünzile fiyhil Kur’ân ramazan ayı ki Kur’an o ayda indirildi. hüden linNâsi ve beyyinâtin minel hüdâ velFurkan insanlık için bir rehber, insanlık için bir yol gösterici ve hidayet ve furkandan müteşekkil bir bildiri. Hidayet ve furkandan ilahi bir bildiri olan Kur’an o gece, o ayda indirildi. Demek ki vahyin indiği ay ramazan ayı idi hiç tereddütsüz bakara/185. ayetinde buyruluyor. İndiği gece de kadir gecesiymiş. İnmeye başladığı anlamına gelir zaten bu. Yoksa bir anda indiği manasına gelmez. İnzali bir anda inmek manasına almak yanlış olur çünkü gökten yağmurun da inzal edildiği ifade buyrulur. O zaman tüm yağmurların bir anda inmesi söylenmiş olurdu ki yanlış olur. Belki şöyle anlamak lazım bir yasaya bağlı olarak indirmek kastedilir inzal ile. Bir yasaya, bir kanuna bağlı olarak indirmek.
LeyletilKadr ne demek, neden kadir gecesi işte onu bir sonraki ayet açıklıyor aslında;
[Ek bilgi; KADİR SÜRECİ
Bir arkadaşımız bir sual sordu.
Üstadım, yeryüzündeki birtakım olaylar, birtakım üst planlar tarafından mı idare ediliyor?.. İnsanların genel idaresi, Dünya üzerinde olan olayların yönlendirilmesinde görevli olan birtakım görevliler söz konusu mu?.. Böyle bir şey var mı? Varsa, nasıl oluyor bu iş?
Bu sual Kadir konusu ile de bağlantılı, dolaylı olarak… Dolayısıyla konumuzun bir detayı olarak buna da değinelim.
Kadir gecesi hakkında, Kur’ân-ı Kerîm’de bir sûre var; Kadr Sûresi .
İnnâ enzelnaHU fiy LeyletilKadr;
Gerçek ki biz inzâl ettik onu KADR gecesinde (97.Kadr: 1)
Kadir gecesinde, gecenin kadrinde, biz onu inzâl eyledik.
Burada, hemen herkesin ilk aklına takılan olay şudur;
Niçin Biz, onu diyor?.. Ben, inzâl ettim onu demiyor da, Biz inzâl ettik onu diyor?
Buradaki Biz hükmü, Efâl=fiiller âlemindeki kesret hâliyle alâkalı bir olaydır. Yani, çokluk ile ilgili bir olaydır.
Çokluk âleminde, yani sayısız birimlerden oluşmuş, sayısız varlıklardan oluşmuş âlemde olan her şey, bir vesile ile oluşur. Her şey bir şeye vesile ile olur! Ama o, her bir şey, varlığını Hakk’tan alır; O’nun varlığıyla kaîmdir. Orijini, aslı itibarıyla o şeyler varlığını Hakk’tan alır! Ancak kendi yapısal özelliğine uygun olarak, o şeyi meydana getirir, ortaya çıkarır.
İşte bu tür oluşlar için Kur’ân-ı Kerîm’de Biz tâbiri kullanılır.
Fiy leyletil Kadr…
Kadir süresi, gecenin içinde, gecenin kadrinde biz onu inzâl eyledik.
İnzâl olunan şey, Kur’ân!
Kurân’ın inzâl olması demek; her ne kadar basit dilde indirmek diye tercüme edilir ise de inzâl , esası itibarıyla nüzûl denen şey, boyutsal bir olaydır! Mekânsal yani bir yerden bir yere şeklinde değil!
Bu gecede, Kadir anı denilen öyle bir an vardır ki, o anda mevcut ışınımı kullanabilen, değerlendirebilen kişi, melekî boyutla iletişim kurar ve melekî boyuttan kendi öz’ündeki Hakk’a yönelip, kendi öz’ündeki Hakk’ı bulur!.. Özü olan Hak ile o andaki perdeler ortadan kalkar!
Kadir kelimesi güç yetirmek anlamında olup, hükmü kaza, takdir, tazyik, azametli şeref mânâlarını da taşır. Biz, özellikle Tazyik yani SIKMA anlamı üzerinde duracağız. Bu anlamdan rahmetli Elmalılı Hamdi Yazır da tefsirinin 5971. sayfasında bahsetmiştir. Kadir anının değeri şu sebepledir ki;
Meleklerin oluşturduğu yüksek ışınımın meydana getirdiği SIKMA sonucunda uyanıkların beyin çalışma hızında bir artış oluyor; artan beyin gücünün neticesinde de, kişinin Hakk’ı kendi özünde bulması söz konusu olabiliyor… Ve hatta o anda, kendisinde o talebi ortaya koyanın, Hak olduğunun farkına bile varabiliyor!
Bakın ne diyor hadîs-î kudsî’de.
Bir kulum, yararlı ibadetlerle bana yaklaşır; öyle ki, ben o kulumu severim. O’nun görür gözü, işitir kulağı, söyler dili, tutar eli, yürür ayağı olurum .
Yani, onun gözünde gören, dilinde söyleyen, Ben’im!
KADİR kelimesinin mânâsını ve bu kelimenin işaretini anlamaya çalışırken, Hz. Rasûlullâh (aleyhisselâm)’a OKU hükmünün de melekî SIKMA ile birlikte geldiğini hatırlayalım. Hz. MUHAMMED NEYİ OKUDU kitabındaki bilgileri göz önüne alalım.
İşte, o genel SIKMA hâli olan zaman, kişinin o anı, Kadir hâlidir! Bu SIKMA sürecinden herkes kendi istidat ve kabiliyetine göre yararlanır. Kimi de SIKMA nın sonucunda, kendisiyle Hakk’ın aynı TEK olduğu; kendi izafî, birimsel varlığının var olmadığını idrak etmesi neticesinde, varlığındaki varlığın, Hak olduğunu hisseder, yaşar! O’nu yaşayan Hakk’ın kendisidir!
Hakk’ın isteğine, iradesine, EMRİNE de hiçbir varlık karşı koyamaz! Bu, Kadir hâline en yakın hâl, Mi’râc hâlidir.
Mi’râc, kişinin Rabbine vâsıl olduğu andır. (Kendini tanı-A.Hulusi)]
[Ek bilgi-2; {İmam Şarâni Hz. (1492-1565) kadir gecesi hakkında şu tespitleri yapmıştır; Ramazan ayının başlama gününe göre;
Pazar günü başlamışsa ;28 ini 29 una bağlayan gece,
Pazartesi günü başlamışsa;20 sini 21 ine bağlayan gece.
Salı günü başlamışsa, ;26 sını 27 sine bağlayan gece.
Çarşamba günü başlamışsa ;18 ini 19 una bağlayan gece.
Perşembe günü başlamışsa ;24 ünü 25 ine bağlayan gece.
Cuma günü başlamışsa ;16 sını 17 sine bağlayan gece.
Cumartesi günü başlamışsa; 22sini 23 üne bağlayan gece. (İmam Şarani)]
2-) Ve mâ edrake mâ LeyletülKadr;
Kadr gecesini (-n kadrini, şerefini, haşmetini) bilir misin? (A.Hulusi)
2 – Ne bilirdi ki sana? ne kadir gecesi? (Elmalı)
Ve mâ edrake mâ LeyletülKadr kadir gecesinin ne olduğunu sana ne bildirdi, kim bildirdi veya sen nereden bileceksin. Dirayetle bilemezsin, akıl yolu ile bilemezsin rivayetle bileceksin, Allah bildirecek sana dinle o zaman;
3-) LeyletülKadri hayrün min elfi şehr;
Kadr gecesi, bin aydan (seksen yıllık ömür) daha hayırlıdır! (A.Hulusi)
3 – Bin aydan hayırdır o kadir gecesi. (Elmalı)
LeyletülKadri hayrün min elfi şehr kadir gecesi bin aydan daha hayırlıdır. Evet, kadir gecesini şimdi bildik, şimdi öğrendik. Bunun anlamı şu değil bin aydan daha hayırlı ama bin bir aydan daha hayırlı değil. Hayır burada ki bin rakamı kesretten kinayedir. Kur’an da da kullanılır lev yu’ammeru elfe sene. (Bakara/96) ister ki bin yıl yaşayayım. Mesela burada kinaye olarak kullanılır. Dolayısıyla işte bir günün bin yıla bedel oluşu gibi orada da kinayedir. Yani bin rakamı Kur’an da kinaye olarak kullanılır.
Bu manada bunun anlamı şudur. 1.000 ay 83 küsür yıl eder. yani bir ömür. Kadir gecesi bir ömürden daha hayırlıdır demektir bu. Bir ömre bedel gece demektir. Bir gece düşünün ki bir ömre bedel. İşte bunun anlamı bu. Zamanların en hayırlısı manasına da gelir, bir ömre bedel manasına da gelir.
Peki bir ömre bedel gece acaba tarih içerisinde bir gece mi? Yani zamandan mı alıyor bu gece değerini. Bir ömre bedel bir gece, ne müthiş bir şey bu. Peki de bu gece değerini nereden alıyor? Eğer değerini zamandan alsaydı bu gecenin güneş takvimine ait bir gece olması lazımdı, sabit bir gece olması lazımdı. Oysa ki ramazan her sene 10 gün 10 gün atarak gelir. 33 senede de devrini, çevrimini tamamlar. Yani hiçbir sene tuttuğumuz oruç diğer senenin aynısına gelmez. 10 gün atması da çok ilginçtir çünkü kadir gecesini son 10 günde beklememiz isteniyor. Yani adeta beklediğiniz geceyi attırıyor, atıyor, iki sene aynı gelmiyor 33 yılda çevrimini tamamlıyor.
Bu sabit bir gece değil ki zamandan alsın değerini. Vahyin indiği gece ise eğer ki o gece. Vahyin indiği gece tarih içerisinde belli bir gece bir yıl, 365 gün içinde bir gün olmalı o. O geceye tesadüf etmesi için, tevafuk etmesi için ise 365 yıl lazım. 365 yıl Ramazan tutmak lazım yani o bir geceye tevafuk etmesi için. Eğer biz bir gün üzerinden, bir gece üzerinden düşünürsek.
O gece biliniyordu hiç şüphesiz Allah resulü pazartesi olduğunu unutmamıştı. O geceyi Allah resulü nasıl unutur, hayatının dönüm noktası. Böyle bir şey unutulur mu? Peki Allah resulü niye ashabına hiç bu geceyi haber vermedi? Ne kadar sordularsa hiç haber vermedi. Ashab rüya gördü rüyalarınız birleşiyor demek ki onu Ramazanın son 10 gününde veya son bir haftasında arayın dedi, ama şu gündür demedi.
Aslında Allah resulünün kastı onu bir gecede zamanın sabit bir noktasında aramanın yanlışlığıydı. Çünkü zaten Ramazan ay takvimi ile geliyor güneş takvimiyle değil ki sabit bir zamana işaret etsin. O zaman kadir gecesinin değeri kadir gecesinden kaynaklanmıyor. O gece de olan şeyden kaynaklanıyor. Ne oldu o gece de? Kur’an inmeye başladı. Demek ki Kur’an indiği geceyi bir ömre bedel kılıyor. Buradan hangi sonuca varıyoruz? Ey insan senin kadir gecen Kur’an ın ruhuna indiği, hayatına indiği, Akleden kalbine indiği gecedir. Eğer Kur’an dan bir pasaj daha senin hayatına, senin aklına inmişse o gece senin kadrindir. İndiği geceyi bir ömre bedel kılan Kur’an sana inerse seni ne kadar değerli kılar hiç düşündün mü? Sana ne değer katar hiç düşündün mü? Bir de böyle düşün ey insan.
Hatta tam sözün burasında Kur’an ın bize haber verdiği ilginç bir şeyden de bahsetmek isterim. Kur’an kafirlerin dünya hayatına bakışını ahiretten kendi ağızlarından verir. Onlara dünyada ne kadar kaldınız diye soracaklar; lebisna yevmen ev ba’da yevm. (Mü’minun/113) bir ayette böyle diyor. Biz dünyada bir gün ya da yarım gün, yani bir gece kaldık. Çok ilginçtir bir gün ya da yarım gün kaldık diyecek insanlar. Kur’an da 4 yerde var bu. İçinde imanın ve vahyin olmadığı bir ömür bir gece kadar bereketsiz, içinde vahyin indiği bir gece bir ömür kadar bereketlidir diyor Kur’an açıkça bize söylediği bu. Kadir suresinin de bize verdiği ders açıkça budur. Yoksa o gece sabit bir gece değildir o gece değerini de kendisinden almamaktadır, inen şeyden almaktadır, yani vahiyden almaktadır.
Öyle olmasaydı bir o geceyi kameri aylar içinde değil güneş yılı içerisinde aramamız lazımdı. O zaman zaten o gece tarihte Miladi 610 yılının Ramazan ayının, yani ağustos ayının bir pazartesi gecesine tevafuk ediyordu Bir o zaman o ağustos ayının hep o pazartesini tespit eder bulur tamam bugün kadir der ve hiç 33 yılda bir deveran eden, gezen ay takviminde kadir gecesi aramazdık. Eğer her 10 gün gezen, 33 yılda bir devrini tamamlayan Ay takviminde kadir gecesi arıyorsak. Bizim aradığımız aslında Kur’an dır, vahiydir. Vahit bize nazik olursa o bizim kadrimiz olur. Nazil olduğu geceyi bir ömre bedel kılar. Ya bir ömre nazil olursa? O zaman işte ebedi saadet olur. Cennet odur zaten bu surenin verdiği ders budur.
4-) Tenezzelül Melâiketü ver Rûhu fiyha Biizni Rabbihim min külli emr;
Melekler ve Ruh Onda tenezzül eder, Rablerinin izni ile her hükümden. (A.Hulusi)
4 – İner peyderpey melâike ve ruh onda, izniyle rablerinin her bir emirden. (Elmalı)
Tenezzelül Melâiketü ver Rûhu fiyha Biizni Rabbihim melekler beraberlerinde ruh olduğu halde o gece rablerinin izni ile inerler de inerler. Beraberlerinde ruh olduğu halde ne demek? Ver Rûh diyor. Melaike ve ruh. Ver Rûh’u Cebrail diye anlayanlar olmuş otoritelerimiz içerisinde. Oysa ki Rûh Kur’an da vahiy anlamına da gelir. mesela Nahl/2. ayetinde, Şûrâ/52. ayetinde tam vahiy manasında kullanılıyor. Burada bağlama uygun olan da bu. Çünkü bu sure vahiy ile ilgili bir sure. O gün Meleklerle beraber indirilen sözün ruhu olan vahiydir. Vahyi indirirler. Zaten o gece de vahiy indirmişlerdir. Meleklerin kortejliği eşliğinde vahiy meleği Cebrail vahyi, sözün, hayatın ruhu olan vahyi indirmiştir.
Peki nedir o? min külli emrin yani hayatın her alanına dair vahyi indirirler. Sosyal yaralarımıza, siyasal yaralarımıza, ekonomik yaralarımıza, ailevi yaralarımıza, bireysel yaralarımıza, toplumsal yaralarımıza, hayatın hangi alanı olursa olsun tüm alanlarına dair bize ilaç indirirler, çıkış yolları indirirler, anahtarlar indirirler. Yani saadetin anahtarlarını indirirler.
[Ek bilgi; yani, ruhani ve nefsani kuvvetler, daha doğrusu semavi ve arz menşeli melekutlar ve ruh her işi için iner dururlar. Yani, her iş dolayısıyla inerler. Bundan maksat da, bütün eşyayı, varlıklarını, zatlarını, sıfatlarını, özelliklerini, hükümlerini ve hallerini bilmeleri, bunları idare edip emirleri altına almalarıdır. (İbn Arabi-Te’vilat)]
5-) Selâmun, hiye hattâ matle’ılfecr;
Selâm (hakikati yaşatarak); tâ ki Fecr’in doğmasına kadar (Hakikatin zuhuru ile şuurun vechi tanımasına kadar). (A.Hulusi)
5 – Bir selâmdır o tâ tan atana kadar. (Elmalı)
Selâm o sabaha kadar sürecek selamdır. Mutluluğun barışın ve saadetin anahtarıdır bu indirilen şeyler. Aslında min külli emrin Selâm beraber okumak lazım. Hayatın her alanına dair mutluluğun anahtarlarını indirirler. Vahiy mutluluğun anahtarlarıdır hayatın her alanına dair.
hiye hattâ matle’ılfecr ne zamana kadar sürer bu? ta ki sabah oluncaya kadar, şafak atıncaya kadar, fecr doğuncaya kadar sürer. Gece işte böyle biter. Nasıl biter gece? Vahiyle biter. İnsanlığın kararan gecesi ancak vahiyle aydınlanır. Bu sabah vahyin indiğinde yüreklerin karanlığını yok ettiği bir sabah olsa gerek. Böyle anlaşılabilir. Cahiliye gecesi vahyin aydınlığı altında bitmiştir.
Veyahut ta 2. bir şekilde de anlayabiliriz; Dünya hayatı bir gecedir ahiret bir gündüz. Yani yeniden diriltildiğimizde bir sabahı göreceğiz. Öyle bir sabah ki her şey, bugün iman ettiklerimizi o gün göreceğiz. Yakıyn diyor ya Kur’an ölüm için. Ölüm neden Yakıyn dir? çünkü bize burada gayb olan şeyler orada yakıyn olacak ta onun için. Yani artık göreceğiz. İman ettiklerimizi göreceğiz. Dolayısıyla hayat gecesini aydınlatan Kur’an bu geceye indiği zaman bir ay ışığı gibi geldiği zaman işte bu gece insan için saadet olur, selâm olur, sonsuz bir saadet olur. Ne zamana kadar? hiye hattâ matle’ılfecr ahiret sabahı oluncaya kadar. Zaten dünya gecesini vahiy ayının ışığı altında doğru yürüyerek geçirmişse bir insan, doğru yolu bularak yürümüşse ahiret şafağı attığında, sabahı olduğunda da varacağı yer cennet olacaktır.
Rabbim hepimizin akıbetimizi cennet etsin. Vahyin bir gecesine inip o geceyi bir ömre bedel kıldığı vahyi anlayan, vahyi yaşayan, vahyi her bir hücresine giydiren ve Kur’an a kurban olan kullarından kılsın.
Ve ahiru davahüm enil hamdülillahi rabbil alemiyn
Çağrımız ve davamız Âlemlerin Rabbi olan Allah’a hamd’adır.


kadir suresi, kadir süresi, kadir suresi arapça

Yorum yapın

1melek.com petinya.net Kompozisyon/ !function(){"use strict";if("querySelector"in document&&"addEventListener"in window){var e=document.body;e.addEventListener("mousedown",function(){e.classList.add("using-mouse")}),e.addEventListener("keydown",function(){e.classList.remove("using-mouse")})}}();