Yürürken yerlerde sürünecek kadar uzun elbiseler giymek müslüman için haram mıdır?
Hoca
Yürürken yerlerde sürünecek kadar uzun elbiseler giymek müslüman için haram mıdır?
CEVAP: İslâmiyet temizlik ve düzen dinidir. Bağlılarından giysilerinin ve vücutlarının temiz olmasını, işlerinin düzenli planlı olmasını ister. İnsanın görüntüsünün güzel, giysilerinin pırıl pırıl olmasını asla yasaklamaz. Bu konuda aşağıda zikredeceğimiz olay kâfidir:
Hz. Peygamber birgün saçları perişan halde birini gördü ve o kimseyi ayıpladı. Daha sonra onu kasdederek "Kimilerine ne oluyor ki ortalıkta şeytan gibi saçı-başı darmadağınık dolaşıyor!" (Mâlik b. Enes, Muvatta) buyurdu. Daha sonra orada bulunanlara saçlarına bakım yapmalarını öğütledi.
Saçın bakımı yıkamak, taramak ve güzel koku kullanmakla olur. Çünkü onu yıkamak kirleri, teri ve salgılanan artıkları temizler. Taramak da ona düzen verir. Koku sürmek ise saçı, hem güzelleştirir, hem de herkes için sevimli, hoş kokulu olmasını sağlar. Güzel koku Hz. Peygamberin hoşlandığı şeylerdendir. Onun hoşlandığı şeyler, bizce de hoşlanılan şeyler olarak benimsenmelidir.
Bunun yanında İslâm dini her tür aşırılıktan kaçınmayı, orta yolu benimsemeyi tavsiye eden bir dindir. Ayrıca kendini beğenmek, kibirlenmek İslâmiyet’te hoş karşılanmaz. İslâm, övünmeye ve şaşaalı yaşamaya, aşırı davranmaya savaş açar. Bundan dolayıdır ki İslâm, bağlılarına her şeyde haddi aşmayı yasaklamış; yeme, içme, giyim, uyku, çalışma ve ibadette orta yolu izlemeyi öğütlemiştir.
Uzun elbiseler giyenleri, insanlar arasında meşhur olmak ve kibirlenmek için göze batan giysiler giyenleri yeren pek çok hadis vardır. Bunlardan bazılarını aşağıda zikredeceğiz. Hz. Peygamber’in bu aşırılığı nasıl yasakladığı görülecektir. Bu hadislerdeki yasağın gerekçesi, çoğu kere aşırılık ve böbürlenmektir. İman askeri müslüman evlatlarının böyle davranışlar içinde olması uygun değildir.
Hz. Ömer’in oğlu Abdullah’ın rivayet ettiğine göre, Hz. Peygamber şöyle buyurdu:
Dünyada şöhret giysisi giyene Allah ahirette perişanlık elbisesi giydirecektir. (Ebu Dâvud ve İbn Mâce)
Özetle ifade edersek, başkalarının ilgisini çekmek ve meşhur olmak için herkesin giyim tarzına aykırı bir kıyafet giymek şöhret elbisesi giymek demektir. Herkesin gözü böyle giyinen kimsenin üzerinde olur. Sonuçta bu kimseye bir gurur gelir. Bu kimseye ahirette rüsvay ve perişan olacağı bir giysi giydirilir. Bu, dünyada büyüklük taslamak için giyilen elbisenin karşılığıdır. Ahiretteki giysi gerçekten giyeni perişan edecek bir giysi olabileceği gibi, Allah’ın o kimseyi alçaltıp zelil kılacağını bildirmek için söylenmiş mecazî bir ifade de olabilir.
Bir diğer hadiste de şöyle buyurulur:
Kibirlenerek elbisesini (yürürken) yerde sürüyene, ahiret gününde Allah (rahmet nazariyle) bakmaz. (Buharı)
Hz. Ebubekir "Elbisemin bir kısmı yere kadar iniyor, fakat ben onu yere doğru her sarkışında toparlayıp düzeltiyorum" deyince Hz. Peygamber; "Sen bunu kibirlenerek yapanlardan değilsin" buyurdu.
Bu gösteriyor ki giysinin, kadının ayaklanna kadar Örtünmesi gibi bir ihtiyaçtan dolayı uzun olması bir zarar vermez. Hatta böylesi teşvik edilmiştir.
Ebu Davud’un rivayetinde yukardaki hadis "bir şeyi…" ifadesi ile rivayet edilmiştir. Buna göre kibirlenmek için giyilmesi sakıncalı olan sadece elbise değildir. Zira "şey" ifadesi elbise, gömlek, sarık, tayla-san, pardesü gibi her çeşit giyeceği içine alır.
Buharî’deki rivayet şöyledir:
Belden aşağıya giyilen şeylerin topuktan aşağıya ineni ateştedir.
Buharı ve Müslim’in rivayet ettikleri bir diğer hadiste ise şöyle Duyurulmaktadır:
Belden aşağıya giyilen giysisini taşkınlık ve kibirle yerde sürüyene Allah (rahmet nazarı ile) bakmaz.
Buraya kadar söylediklerimiz gösteriyor ki İslâmiyet’te yerde sürünecek kadar uzun giysi giymek haramdır. Zira bu, israf olmasının yanısıra kibirlenme ve böbürlenme sebebidir.
Allah doğruyu söyleyen ve yolun doğrusuna iletendir.
Cevap: Yürürken yerlerde sürünecek kadar uzun elbiseler giymek müslüman için haram mıd
Fetva Meclisi
elbisesiyle kibirlilerden etmesin bizi Rabbimiz.Allah razı olsun hocam
Yanıt: Yürürken yerlerde sürünecek kadar uzun elbiseler giymek müslüman için haram mıdır?
Erchamion
< Buraya kadar söylediklerimiz gösteriyor ki İslâmiyet’te yerde sürünecek kadar uzun giysi giymek haramdır. Zira bu, israf olmasının yanısıra kibirlenme ve böbürlenme sebebidir. >
Hayır, haram değildir; eğer burada günümüzde giyilen elbiselerden bahsediliyor ise. Kibirlilik alameti de değildir. Kibirlilik alameti olduğu yerler vardır. Eskiden krallar, imparatorlar, firavunlar v.s. elbise giydiklerinde arkalarında ihtişamlarını göstermek arzusuyla taktıkları büyük pelerinler vardı ve bunlar yere sürtüyordu. Giydikleri pardesüler de aynı şekilde. Burdaki neden eğer bu ise haramdır. Zaten ameller niyetlere göredir. Bir insan kibirli olmak amacıyla uzun elbise giymiyorsa, mesela uzun almıştır ama üşendiğinden-tembelliğinden gidip kısaltmamıştır, sorun olmaz.
Zaten yukarıdaki hadislerde de belirtilmiştir; eğer niyet kibir ise haramdır. Amenna. Ama son cümlede özet olarak geçilmiş ve direkt olarak uzun giysi giyilmesinin haram olduğu söylenmiş. Burada bir yanlışlık var.
elbisenin yere sürünmesi, olduğun yerde sürünen elbiseler, yerde sürünen elbise