Muttasıl zamirler munfasıl zamirler

MUTTASIL (BİRLEŞİK) ZAMİRLER

Kelimeye bitişik zamire muttasıl zamir denir. Muttasıl zamir fiile birleştiği gibi isimlerin ve (harf-i cer gibi) harflerin de sonuna birleşir.
Fiillerin sonuna birleşen şahıs zamirleri o cümlenin fâili olur. Şimdiye kadar gördüğümüz mâzî fiillere birleşen zamirler hep fâil muttasıl şahıs zamirleridir. Örneğin;
كَتَبْناَ (Biz yazdık) ve كَتَبْتُ (Ben yazdım) fiilindeki تُ ve ناَ zamirleri fâildir. Halbuki fâilin harekesi merfû (zamme) hükmündedir. Ancak zamirler mebnî olduklarından mahallen merfûdurlar (son harflerinin harekesi mahalleri itibariyle ötre konumundadır).
كَتَبْناَ الدَّرْسَ
Dersi yazdık.
Mef’ûl Fiil+Fâil
Fiillere birleşen fâil muttasıl zamirler hatırlanacağı gibi toplu olarak şöyledir:
Cem
Tesniye
Müfred
Müzekker
وُا
اَ
Gâib
(Onlar)
(O ikisi)
(O)
Müennes
ْنَ
تاَ
Gâibe

Müzekker
تُمْ
تُماَ
تَ
Muhâtab
(Sizler)
(Siz ikiniz)
(Sen)
Müennes
تُنَّ
تُماَ
تِ
Muhâtaba

Müz + Müe
ناَ
ناَ
تُ
Mütekellim
(Bizler)
(İkimiz)
(Ben)
Fiillere birleşen bu fâil zamirler isimlere birleşmez. Aşağıda söz konusu edeceğimiz zamirler ise hem isimlerin sonuna hem de mef’ûl zamirler olarak fiillerin sonuna birleşirler:

a) İsimlerin sonuna birleşen muttasıl zamirler:

İsimlerin sonuna birleşen zamirler, isim tamlaması [muzâf (tamlanan)-muzâfun ileyh (tamlayan)] şeklinde o ismin kime ait olduğunu bildirir. Sonuna zamir alan kelime ise artık harf-i tarif almaz. Çünkü zaten belirli hale gelmiştir. Örnek:
(Senin kalemin) قَلَمُكَ

MUNFASIL (AYRI) ZAMİRLER

Herhangi bir kelimeye bitişmeksizin ayrı yazılan zamirlerdir. İki ayrı munfasıl zamir türü vardır. Birisi fâil olarak diğeri de meful olarak kullanılır:
a) Fâil yerine geçen munfasıl zamirler:

Aşağıdaki munfasıl zamirler cümlede ismin yerini tutup fâil yerine geçerler:
Çekim Tablosu
Cemi
Müsennâ
Müfred
Müzekker
هُمْ
هُمَا
هُوَ
Gâib
Onlar
O ikisi
O
Müennes
هُنَّ
هُمَا
هِيَ
Gâibe

Müzekker
أَنْتُمْ
أَنْتُمَا
أَنْتَ
Muhâtab
Siz(ler)
İkiniz
Sen
Müennes
أَنْتُنَّ
أَنْتُمَا
أَنْتِ
Muhâtaba