Ney ve Bakımı
talha b ubeydullah
NEY BAKIMI
NEY HAKKINDA……………………………
Ney, ırmak ve dere kenarlarında kendiliğinden doğal olarak yetişen kamışlardan elde edilir.Her kamış ney olabilecek nitelikte değildir kalınlığının (çapının) ve cidar kalınlığının,boyunun ve en
önemlisi boğumlarının ney yapımına uygun olması gerekir,geniş bir sazlık alandan çok az sayıda neylik kamış çıkar bu nedenle ney bulunması zor ve bu yüzden de kıymetli bir enstrümandır.
Genellikle neylik kargı Antakya-Samandağı ilçesinde, Kıbrıs‘ın kuzeyinden ve doğusundan ,ege bölgesinden kesilir ve ney haline
getirilir.Sazlıklardaki kamışlar doğal özellikleri korunarak enstrüman haline getirilir.Ney, temiz kullanılıp itinalı bir şekilde korunduğu taktirde çok uzun ömürlü olabilir, eğer sizde iyi koruyabilirseniz yıllar boyu ney’inizi kullanabilirsiniz uzun süre kullandığınız ney’- inizi iyi tanıdığınız için üflerken adeta onunla bütünleşirşiniz . Gönül telinin titretilmesi diye ifadesini bulan bu olayla neyzen enstrümanı ile yekpare hale gelir. Üflenen ney’in sesi güzelleşir yıllar geçtikçe daha da iyi ses vermeye başlar, müzelerde evlerde iyi korunmuş birkaç yüzyıllık ney’lere rastlamak mümkündür.
NEY’İN KORUNMASI……………………………..
Ney’imize özen gösterme: Ney’imizi uzun süre iyi şekilde kullanabilmek için bakımına özen göstermek gerekir bakım bir ney için en önemli işlemdir ve kesinlikle ney’in ömrünü uzatır. Ney’imizi kullanmayacağımız zaman mutlaka muhafazasında nemsiz olarak saklamalıyız bu suretle hem kırılmasını önleriz hem de dış etkilerden korumuş oluruz.Bu dış etkiler pis, kirli, tozlu,nemli ortamlar v.s olabilir. Aynı ney’e aynı başpare: Başparelerin çapları farklı farklı olacağında bir neyde değişik başpareler kullanmayınız bir tek uygun başpare kullanmanızda yarar var aksi taktirde ses kutusu zarar görebilir.
Sıcaklık ve nem: Ney oda sıcaklığında (18-25 C) korunmalı aşırı sıcak ve soğuk ortamlardan uzak bulundurulmalı güneşten, nemden ve kuru havadan uzak tutulmalıdır.
Başpare ve ney’i koruma: Ney bir yere bırakılmak istendiğinde başparesi dışarıda kalacak biçimde masa üzerine yatay konulmalı, herhangi bir yere dayayıp bırakılmamalıdır hem ney eğrilir hemde kırılma riski artar. Ney’i üfledikten sonra:Ney üflendikten sonra delikleri yukarı gelecek şekilde içinde nem kuruyuncaya kadar bekletiniz. Daha sonra kapalı muhafazasına koyabilirsiniz ki; neyimizin içinde küf ve bakteri oluşmasını bu suretle engellemiş oluruz. Ney’inizi harbi fırçası ile temizlemeyiniz içte bulunan tümsekleri yok edersiniz. Bu da ney’inizin akordunun bozulmasına sebep olur. Yağlanması:Belirli aralıklarla ney’i yağlamamız gerekir.
HANGİ YAĞLARI KULLANMALIYIZ:……………………………….
İyi kalite asit diziyemi düşük zeytin yağı,susam yağı,fındık yağı,mısırözü yağı ,sıvı badem yağı bu konuda en iyi yağlardır. Bunlar içinde en tavsiyeye şayan olanlar fındık yağı(asit diziyemi çok düşüktür),zeytin yağı ve susam yağıdır.
Yağın içerisine katılacak bir miktar misk,amber veya gül suyu
ney’imizin daha iyi kokmasını sağlar. Burada yağın saf olması , kokusuz olması,fazla yapışkan hissi vermiyor olması,insanlar tarafından içilebilecek nitelikte olması,kimyasal atıklardan pestisit
ve kompenantlardan (kimyasal ilaç kalıntısı) ari olması,yani insan sağlığına zararlı yağ olmaması gerekir.Her yağlanışta yeni yağ kullanılması aynı yağın tekrar tekrar kullanılmaması gerekmektedir ( mikrop üretir ve sakızlanma yapar ).
Sonuç olarak başta size ve ney’inize kimyasal maddeler zarar verir bu açıdan mutlaka malzemelerinizi doğal maddelerden seçmenizi şiddetle tavsiye ediyorum. YAĞLAMA ZAMANLARI VE ARALIKLARI:…………………………..
Ney’imizi ayda birkaç defa düzenli aralıklarla yağlamalıyız.
ilk aylarda ayda 4 kez daha sonra ise en az ayda bir kez yağlamamız gerekir.
NEY’İMİZİ NASIL YAĞLAMALIYIZ:……………………………………
Yağlanacak günde ney nemli olmamalıdır, eğer ney’inizi yağlayacaksanız o gün ney’i üflenmeyiniz ve eğer ney nemli ise kurutup ondan sonra yağlayınız şayet ney nemli olursa yağı emmez kuru olması yağı emmesi için önemlidir. Yağlama işlemine başlamadan tabiî ki başpare nazikçe çıkatılır, muhafaza altına alınır. Ben 100 cm boyunda 5cm genişliğinde plastik PVC boruyu
bir tarafını tapa ile kapatarak bir yağlama tankı yaptım aynı şekilde sizde inşaat malzemesi satanlardan temin edeceğiniz PVC boru ile bir yağ tankı yapabilirsiniz sürekli kullanacağınız için ileride çok işinize yarayacaktır.
YAĞLAMA YÖNTEMLERİ:…………………………………………
Bu tanka yağlama işleminde kullanacağımız yağı koyar ney’- imizi içi yağ dolu tanka batırırız birkaç dakika ile bir saat kadar
bir süre bekleyebiliriz sonra ney’i altına koyacağınız yüksek kenarlı bir kaba süzdürür ve dışındaki yağı bir miktar sileriz,içini ise yağlı bırakırız. Ney’imizi yağın içerisinden çıkardıktan sonra baş aşağı getirip bir yere çaktığımız uygun bir çiviye en alt deliğinden asarız altına bir kap koyup süzülmeye bırakırız , akşamdan yağlama işlemini yapıp ney’inizi uygun biçimde asarsanız
sabaha kadar rahat rahat yağı süzülür. Eğer böyle bir tank edinmek istemiyorsanız o zaman size başka yöntemlerde önerebilirim:
Ney’inizin bütün deliklerini ve alt ucunu temin edeceğiniz
streç folyo ile sarıp sıkıca kapatınız.Sonra ney’in içine üstten yavaş yavaş yağ doldurunuz alt ucuna parmağınızla destek vererek tutunuz ki yağın etkisi ile patlamasın,iyice dolduktan sonra açık uç aşağıya gelecek şekilde ters çeviriniz yağı yavaş yavaş kenarları yüksek bir kaba boşaltınız. Süzdürün ve dışındaki yağı bir miktar alın. Yukarıda bahsettiğimiz gibi bir yere asıp süzülmesini sağlayınız.
Başka bir yağlama usulü de yağı ney’in içine emmektir
(absorbe etmek) .Ney’in yan deliklerini streç folyo ile kapatıp alt ucunu yağ dolu kaba daldırırız ve üst tarafına ağzımızı dayar yağı yukarıya doğru ses kutusu tamamen yağla dolucaya kadar emeriz,sonra bir iki dakika bekleyip yağı yavaş yavaş yüksek kenarlı bir kaba geri boşaltırız. Süzdürürüz .
SÜZDÜRME:………………………………………………………….
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi ney’imizi yağın içerisinden çıkardıktan veya diğer yöntemlerde yağını boşalttıktan sonra baş aşağı getirip bir yere çaktığımız uygun bir çiviye deliğinden asarız veya bir iple bağlatıp asarız ve yüksek kenarlı bir kabın içine süzülmeye bırakırız bu işlem genellikle geceleri yapılır sabaha kadar ney’imiz iyice süzülmüş ve yağlanmış olur.
Cevap: Ney ve Bakımı
Ensar2
Ney’in bakımı çok önemlidir. Bakımsız olursa küflenebilir. Bilgiler için teşekkür ederim.
ney bakımı
selim
ney nasıl temizlenir
İyi günler benim neyim küflendi nasıl ve ne ile temizleyebilirim.Teşekkürler
Cevap: Ney ve Bakımı
Kayıtsız Üye
Benim neyim küflendi ne yapmalıyım
ney nasıl temizlenir, ney nasıl yağlanır, ney hangi yağla yağlanır